Sinds wanneer zeggen de Engelsen twenty-three in tegenstelling tot drieëntwintig?

Ik denk dat dit veroorzaakt is door de Normandische verovering ergens in de 11e eeuw. Gezien de Fransen er vergelijkbare spellingsregels op nahouden..

Volgens een Volkskrant artikel sinds de 16e eeuw. nederlands en Duits zijn uitzonderingen op de standaarduitspraak zoals het Engels dat kent. Dit zou komen volgens het artikel omdat Arabische getallen laat in Nederland en Duitsland zijn ingevoerd. In hoeverre dat precies klopt weet ik niet (waar rekenden ze daarvoor dan mee en wat gebruikten ze toen in de wiskunde daarvoor) maar het klinkt wel aannemelijk.

Leuke vraag.

De Duitse manier hetzelfde als de Nederlandse: volgorde klein-groot en dan in groepjes van honderdtallen, dus voor 3734 zeggen wij "zevenendertighonderd-vierendertig", in het Duits gaat het ook zo. De Engelsen groeperen niet naar honderdtallen en de volgorde is altijd groot-klein, dus correct is "threethousandsevenhundredthirtyfour" en niet "thirtysevenhundredthirtyfour".

In het moderne Noors is dit precies hetzelfde, dus 3734 is "tritusensjuhundretrettisju". Dus drieduizend honderdzevenendertig. Dit mag in het Nederlands en Duits ook, maar het is minder gebruikelijk. Wij doen klein-groot binnen de groepjes, dus zevenendertig en niet dertigenzeven.

De volgorde binnen die groepjes is dus andersom. Noors "trettifire" voor vierendertig, net als in het Engels "thirtyfour". Het komt m.i. door de invloed van het Deens op het Engels, wat dateert uit de regeringsperiode van Knoet de Grote (995-1035), dus nog vóór de verovering door de Normandiers in 1066. Het Engels is in deze periode ontstaan uit Duits (Saksisch) en Deens (Noords). Door de Franse invloed kwamen er veel leenwoorden in de Engelse taal, maar de grammatica bleef in grote lijnen Noords.

Het Nederlands is veel dichter bij het Germaans gebleven en daarom doen wij het anders. In het Frans werkt het weer anders, omdat daar niet-decimaal wordt doorgeteld: Quatrevingt is 80, dus 4x 20, quatrevingtdeux is 82, dus in volgorde groot-klein, maar de groepering werkt anders en de regels zijn veel ingewikkelder. Dit komt omdat het Frans een latijnse taal is. Ik zou het Frans dus liever buiten beschouwing laten in het hele verhaal. Voor telwoorden is het Nederlands bijna letterlijk Duits (Germaans) en in het Engels zijn ze Deens/Noors (Noords).