Verstaan Walloniers Nederlands?

Het Nederlands wordt in Wallonië, het zuidelijke gedeelte van België, gesproken door sommige inwoners van faciliteitengemeenten nabij de taalgrens. De Nederlandstaligen hier wonen in het Franstalige gewest Wallonië maar kunnen bij de gemeente en vaak ook in het dagelijks leven terecht in het Nederlands.

Verder wordt het Nederlands in Wallonië op elke school onderwezen, waardoor veel Walen zich best in het Nederlands kunnen redden. Voor een redelijk aantal leerlingen is Nederlands de tweede taal, al blijft de kennis over het algemeen ondermaats.

Wat ik ondervonden heb is dat de meeste Walen in feite geen Nederlands kunnen verstaan of spreken.
Een tweetal jaar geleden wijdde “Panorama” een uitzending aan het taalonderricht in Franstalig België.

Daaruit bleek dat het Franstalig onderwijs - op een beperkt aantal uitzonderingen na - er nog steeds niet in slaagt om goede twee- en meertaligen te vormen.

Blijkbaar is de toestand er nog niet veel verbeterd. Ook vandaag laat de kennis van het Nederlands nog veel te wensen over.

België heeft drie taalgebieden: Vlaanderen (Nederlands), Brussel (tweetalig) en Wallonie (Frans). Daar gelden strikte afspraken over, bv. in het onderwijs, voertaal bij openbare diensten enz... Als je van VLaanderen naar Wallonië reist per trein, zal de conducteur aankondigingen doen in Nederlands als je in Vlaanderen bent, in beide landstalen als je in Brussel bent en in het Frans als je in Wallonië bent. Er zijn ook faciliteitengemeenten, waar enkele afwijkingen op deze taalwet zijn toegestaan. In Vlaanderen is de tweede taal op school Frans, in Wallonië is dit Nederlands.
Maar het is zoals met alle talen : als je het leert en nooit gebruikt, verleer je het ook weer.
Toch zie ik de laatste jaren duidelijk een kentering in de kennis van het Nederlands in Wallonië. Opvallend is bv. dat Walen die relatief dicht bij de taalgrens of in de faciliteitengemeenten wonen, hun kinderen de laatste jaren vaker naar Nederlandse scholen sturen omwille van de taal. Dit heeft mogelijk te maken met de betere economische positie van Vlaanderen.
Ook toerisme speelt een rol. Ik ga geregeld naar Dinant en merk dat daar vele mensen moeite doen om Nederlands te praten. Dit merk ik bv. in Brussel (wat een eigen gemeenschap is, los van Vlaanderen en Wallonië) veel minder. In de buurt van Dinant ontmoet ik veel Nederlandstalige toeristen, vandaar waarschijnlijk. Mensen uit Dinant geven aan dat vooral Nederlanders hen aansporen om Nederlands te praten, omdat Vlamingen vaak meer kennis hebben van het Frans. Geen idee of dit klopt.
Dus antwoord op je vraag : het Nederlands is geen voertaal in Wallonië, maar wordt in bepaalde gebieden wel gehanteerd indien nodig.

Het is nog maar helemaal de vraag of de Walen jou als Nederlander ter wille willen zijn om Nederlands, zo zij dit kennen, met jou te spreken. Ik had 2 van dergelijke ervaringen met Walen. De ene keer ging er iets aan onze auto kapot en moesten we naar een garage. In eerste instantie deden ze daar alsof ze geen Nederlands kenden maar toen het bleek dat wij een vette reparatie aan de auto nodig hadden die flink in de papieren ging lopen bleken ze het Nederlands ineens wel machtig te zijn. En zo was het ook toen wij via een advertentie in een Nederlandse krant belangstelling hadden voor een huisje daar. Toen we op het opgegeven adres aanbelden deed de vrouw des huizes of ze geen Nederlands verstond tot wij over het huisje bezichtigen begonnen. Als er geld aan te pas komt blijken Walen verbluffend goed Nederlands te kunnen spreken en verstaan. ;)

Daar zul je nooit achter komen. Als ze het al verstaan, zullen ze dat niet laten merken namelijk ;-)

Maar serieus: het verschilt per persoon. Over het algemeen is bekend dat Walen slecht zijn in Nederlands. Zo bleek uit een onderzoek in 2006 dat slechts 19% van de Walen Nederlands spreekt: http://taalunieversum.org/nieuws/1349/slechts_19_procent_van_de_walen_spreekt_nederlands Vlakbij de taalgrens maak je - uiteraard - de meeste kans. Verstaan zal misschien nog redelijk gaan, maar spreken en schrijven is toch een heel ander verhaal. En zoals gezegd, want het bekende grapje is bekend omdat er een kern van waarheid in zit: een Waal die hooguit een beetje Nederlands verstaat, zal dat waarschijnlijk niet laten merken tenzij het echt nodig is.

Walloniers worden "Walen" genoemd. Dat is een verzamelnaam voor iedereen die woonachtig is in de Waalse Gemeenschap. In de Waalse Gemeenschap wonen voornamelijk de Belgen die Franstalig zijn.

Net zoals er Vlamingen zijn die geen of weinig kennis hebben van het Frans, bestaan er Walen die geen Nederlands spreken. De oorsprong daarvan ligt voornamelijk in het onderwijs dat door de Waalse Gemeenschap wordt georganiseerd. In tegenstelling tot het onderwijs in Vlaanderen, is de andere landstaal (het Duits wordt in mindere mate gedoceerd in België) minder aanwezig in het onderwijssysteem. Niet zo heel lang geleden werd het Nederlands echter sterker geïntegreerd in het Waalse onderwijs. In het Vlaamse onderwijs heeft Frans altijd een belangrijke rol gespeeld in het pakket talen dat gedoceerd werd en wordt.

Of de politieke strubbelingen iets te maken hebben met de gebrekkige kennis van de andere landstaal is nooit bewezen, maar kan zeker afgewogen worden. Dat zowel voor Waalse als voor Vlaamse studenten en scholieren.

Toegevoegd na 15 uur:
Het woord "Walloniers" dat de vraagsteller heeft gebruikt zou een afgeleide kunnen zijn uit het Frans. Walen noemen zichzelf namelijk "des Wallons". Als je het als Belg hebt over de Franstalige Belgen, dan zeg je in het Frans "des Francophones".

Voor alle duidelijkheid, want de eerste zin uit mijn origineel antwoord is in het water gevallen, bestaat de term "Walloniers" niet. De vraagsteller bedoelde waarschijnlijk "Walen".

Nog belangrijk om te weten: niet alle Franstalige Belgen zijn Walen. Er zijn de inwoners van het Waalse Gewest. Dat is het zuidelijke deel van België waar de "Walen" wonen.

Vlamingen zijn verplicht om Frans te leren maar de Walen zijn niet verplicht om Nederlands te leren . Dit in zo een klein land als het onze is dit niet normaal om het de ene helft van het land te verplichten om de tweede officiële taal te leren (nederlands) en de andere helft niet verplicht is om de officiële andere taal te leren zijnde het Frans . Men zou toch denken dat voor elke inwoner van een land dezelfde regels en verplichtingen zouden zijn . Helaas is dit niet het geval .