Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

voltooid deelwoord zonder hebben of zijn, hoe kan dit?

Ik heb geleerd dat een voltooid deelwoord een vorm van hebben of zijn bevat. Maar soms heb je een woord met het voorvoegsel 'ge', zonder dat er een vorm van hebben of zijn in de zin staat. bijvoorbeeld: ''Sommige mensen voelen zich gediscrimineerd''. Als het tegenwoordige tijd zou zijn zou er een t moeten staan, maar toch is dit een voltooid deelwoord zonder hebben of zijn, of is dit weer een andere tijd?

Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Antwoorden (6)

Dit is weer een andere tijd.(en ik weet even niet hoe die heet)
Voltooid deelwoord van discrimineren is wel met hebben of zijn.
Ik heb de buurman gediscrimineerd.
Ik ben door de buurman gediscrimineerd
11 jaar geleden
Gediscrimineerd is in jouw voorbeeldzin geen werkwoord, maar een lijdend voorwerp. Het werkwoord in deze zin is namelijk voelen. Zo kunnen "voltooid deelwoorden" ook gebruikt worden als bijvoegelijk naamwoord (bijv. het gedeelde plezier). Je moet dus goed kijken naar wat de functie van het 'ge'-woord is. En dat is dus niet altijd eeen voltooid deelwoord.
11 jaar geleden
Het hulpwerkwoord (de vorm van hebben, zijn of worden) kan in bijzondere gevallen ontbreken.
Denk aan de bekende uitdrukking: ‘Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald’. Je kunt er het hulpwerkwoord in zo’n geval wel bijdenken: ‘Beter ten halve gekeerd zijn, dan ten hele gedwaald zijn’.

In jouw voorbeeld is echter geen sprake van een werkwoordelijk gezegde met een voltooide tijd. Dat kun je zien, door het woord ‘gediscrimeerd’ bijv. te vervangen door ‘ziek’:
‘Sommige mensen voelen zich ziek’.
Computoon
11 jaar geleden
Vaak zijn de ijzeren regels die je als eerste leert vuistregels. Pas later merk je dat er allerlei uitzonderingen zijn. Zo heb je bijvoorbeeld het als bijvoeglijk naamwoord gebruikte voltooid deelwoord, als in: 'het gestrande schip', 'de verdwaalde vreemdeling', 'de gesnoeide heg' en 'de afgekloven botjes'.

Maar je kunt ook een als zelfstandig naamwoord gebruikt werkwoord hebben, zoals in: 'Ik vond het zingen maar niks!'

Kortom: het is niet altijd zo dat een woord maar in één categorie valt!

In jouw voorbeeld zou je kunnen zeggen dat de zin ook had kunnen zijn: 'Sommige mensen ervaren dat ze gediscrimineerd worden'. Dan herken je gediscrimineerd meteen als voltooid deelwoord. In de zin zoals die er nu staat, is 'gediscrimineerd' een als bijwoord gebruikt voltooid deelwoord, want het zegt iets over de manier van 'zich voelen'. Op de vraag: HOE voelt hij zich? Kun je immers als antwoord geven: gediscrimineerd.

Als je de zin ontleedt, benoem je 'gediscrimineerd' dus als een bijwoord bij 'zich voelen'.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Als je de zin redekundig ontleedt, is 'gediscrimineerd' een bijwoordelijke bepaling. Ontleed je de zin taalkundig, dan is hier sprake van een bijwoord.
Hier is het voltooid deelwoord dus bijwoordelijk gebruikt. Er zijn ook bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoorden (vb De gediscrimineerde vrouw werd boos.)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Het is geen voltooid deelwoord, en dan heb je ook geen vorm van 'hebben' of 'zijn' nodig.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing