wie heeft de ringel-s bedacht?

Question

Wie heeft bedacht dat je hem zo noemt.

Amadea · Accepted Answer

Terwijl de Nederlander bij de term ringel-s terugdenkt aan de Duitse les op de middelbare school kent er in het Duitse taalgebied nauwelijks iemand dit woord. Dat komt doordat de letter in het Duits anders heet, namelijk 'Eszett', 'scharfes S', of 'Dreierles S' genoemd. De ß is van oorsprong een ligatuur (twee aan elkaar geschreven letters) van de s en de z, en deze genereert een stemloze s-klank: de stembanden doen niet mee, het geluid wordt hoger in de keel gemaakt. Het verschil kan je horen via de in het Nederlands uitgesproken werkwoorden missen (stemloze s-klank) en quizzen (stemhebbende s-klank).
Sinds 1996 geldt dat de ß uitsluitend wordt gebruikt na lange en dubbele klinkers.

Volgens Nicoline van der Sijs is de naam ringel-S in het Nederlands bekend sinds 1971. Toen stond het in het boek 'Het zetten van vreemde talen' van typografisch expert Karel Treebus. Waarschijnlijk is het een pseudo-ontlening uit het Duits (net als "unheimisch" en "fröbelen", en zoals "lunchroom" een pseudo-ontlening uit het Engels is): een woord dat in die taal oorspronkelijk wel bestaan heeft, maar daar inmiddels verdwenen is.

kierkegaard47 · Answer

Dit zijn twee verschillende vragen.

Het TEKEN ringel-s komt al voor rond 1300 in een handschrift. In de boekdrukkunst werd een teken -in licht afwijkende vormen - soms wel, soms niet gebruikt (in dat laatste geval werd er sz of ss, of iets dergelijks geschreven). Pas in 1903 werd de standaard van de 'eszet' vast gelegd op wat er nu nog gebruikt wordt. Hoewel er nog steeds afwijkende varianten 'in omloop' zijn.  Wel is er nog steeds discussie over HET GEBRUIK ervan (wanneer wel, wanneer niet en schrijf je bv. 'ss' ?).

De NAAM ringel-s is vooral Nederlands, in het Duits heet het ding 'eszet'. Hoewel ik op de Nederlandse wiki-pagina vind: "Deze term is afkomstig uit het Duits, maar de meeste Duitsers hebben nooit van Ringel-s gehoord."

Verdere info over de herkomst van de naam en wie begonnen is hem zo te noemen heb ik niet kunnen vinden, hoewel ik aanneem dat het gewoon van de vorm van het karakter afkomstig is. Op de engelse wiki-talk pagina over de ringel-s vond ik nog een reactie op een opmerking dat ringel-S geen duits is dat "Ringel-S (curly s) was used in German (Bavarian) schools around 80 years ago. " Maar hoe betrouwbaar deze uitspraak is weet ik dus niet. Ook op de duitse wiki-pagina heb ik verder geen info over de naam ringel-s kunnen vinden.

wie heeft de ringel-s bedacht?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (1)

Weet jij het beter..?