Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Vraag over Nederlandse grammatica?

Ik was een buitenlander te helpen met Nederlands en stuitte tegen het volgende probleem.

Als na "hebben" een werkwoord volgt, dan is dit normaliter een voltooid deelwoord. Bijvoorbeeld "Ik heb hem verboden te gaan".

Echter, soms kan na "hebben" wel degelijk een infinitief volgen. Bijvoorbeeld: "Ik heb hem helpen verhuizen." of "Ik heb hem zien gaan.".

Nu werd mij gevraagd: "Waarom kan ik dan niet zeggen: "Ik heb hem verbieden te gaan."?"

Terechte vraag, toch?

Hoe leg je dit het beste uit? Is er een lijst van werkwoorden die na "hebben" als infinitief mogen bestaan? Heeft een dergelijke constructie ook een bepaalde grammaticale naam?

Welke taalpurist kan mij helpen?

Toegevoegd na 1 minuut:
De eerste zin moet natuurlijk zijn: "Ik was een buitenlander AAN HET helpen."

(Voordat jullie denken: "Wat een belabberde leraar dan!")

Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
in: Taal
3.8K
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Je toevoeging is in ieder geval goed... ;-) Ik heb hier niet heel veel verstand van, maar ik zeg zelf bv "Ik heb hem geholpen te verhuizen."
Nederlands blijft toch een moeilijke taal,en dan niet alleen voor buitenlanders!
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Inderdaad!
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Zou trouwens het woordje 'te' hier ook verschil maakt.
Zou het ook eigenlijk zijn geweest (in het verleden):
Ik heb hem gezien te gaan?
Want dan is het duidelijk waarom het in je voorbeeld verboden moet zijn en niet verbieden. Voor 'te' moet je het voltooiddeelwoord gebruiken.
Maar leg dan maar eens uit wanneer je te en wanneer je niet te gebruikt.
To te or nog to te... ;-)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
???
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Die vraagtekens zijn voor gast13097 overigens. Ik zie nu pas jouw toevoeging Dounja. Ja dat dacht ik ook al, maar waar het om gaat is het volgende. Je kunt zeggen:
A: Ik heb gezien dat hij ging
B: Ik heb hem zien gaan A: Ik heb hem geholpen met verhuizen
B: Ik heb hem helpen verhuizen A: Ik heb hem verboden te gaan
B: ??? Met verbieden is er geen mogelijkheid om een zin met een infinitief te vormen. Ik had ook kunnen schrijven: A: Ik heb hem gevraagd of hij wilde komen
B: ??? Geen "te", toch geen B-versie of A: Ik heb hem geleerd te fietsen
B: Ik hem hem leren fietsen Wel "te", toch een B-versie. Dus het ligt niet aan het woordje "te".
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Het klinkt niet goed, maar dit klopt grammaticaal toch wel? A: Ik heb hem verboden te gaan
B: Ik heb hem gaan verboden A: Ik heb hem gevraagd of hij wilde komen
B: Ik heb hem komen gevraagd
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Dat klinkt grammaticaal niet helemaal goed naar mijn bescheiden mening.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Maar waarom kan wel:
A: Ik heb hem geleerd te fietsen
B: Ik hem hem leren fietsen En waarom kan dan niet:
A: Ik heb hem verboden te gaan
B: Ik heb hem gaan verboden
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Waarom wel? Dat is nou net mijn vraag.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ik snap t ook niet. Ik zie in ieder geval geen verschil tussen beide zinnen, ik denk dat het gewoon komt omdat niet gebruikelijk is zo te schrijven en dat het daarom ook niet goed klinkt.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ik heb hem het gaan verboden. De regels ervoor ken ik niet, maar mijn taal gevoel zegt het bovenstaande.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Heel mooie vraag!

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Wanneer een werkwoord dat niet gevolgd kan worden door te ( dus: kunnen, mogen, moeten, zullen, willen, gaan, komen, blijven, laten, doen, voelen, horen, zien, leren, helpen) in de voltooide tijd staat, en gevolgd wordt door een infinitief, verandert het voltooid deelwoord in een infinitief. Er komen dan twee infinitieven achter elkaar:
Ik hoor hem zingen. - Ik heb hem horen zingen.
Het hulpwerkwoord van het eerste werkwoord wordt gebruikt, dat wil zeggen het hulpwerkwoord dat hoort bij het oorspronkelijke voltooid deelwoord:
Waarom is hij gekomen? - Hij is het huis komen bekijken.
Wat heb je gezien? - Ik heb hem zijn hond zien aaien.
Nog een paar voorbeelden:
Ik moest Jan opbellen. - Ik had Jan moeten opbellen.
Hij blijft eten. - Hij is blijven eten.
(Lees meer...)
Bronnen:
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
wat moeten we nog veel leren+1
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
+1
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
+1 Alleen had ik net in een van de reacties bij mijn vraag het volgende voorbeeld gegeven: Ik heb hem geleerd te fietsen
Ik heb hem leren fietsen In de eerste zin staat "te" bij leren. Is dit fout?
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Je hebt gelijk 'leren' en 'helpen' horen m.i. ook niet in dit rijtje thuis, maar bij de uitzonderingen:
"In enkele gevallen wordt te in de voltooide tijd wel tussen twee infinitieven geplaatst. Die gebeurt na de werkwoorden komen, dienen, (be)horen, weten, hoeven en durven". Pas als je je eigen taal uit moet gaan leggen, zie je hoe onlogisch de taal is :-)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ja, inderdaad. Meer uitzonderingen dan regels lijkt het wel.
+1 voor je antwoord trouwens. Ik had het nog niet gezien, maar het klinkt aannemelijk, bijna logisch zelfs... ;-)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ik ben ook een taalliefhebber, maar dit soort dingen kan ik niet zo mooi uitleggen! +1 (ik ben er meer zoeen die mensen corrigeert op d/t/dt's...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Horen en luisteren zijn in mijn optiek geen synoniemen. Je kunt namelijk iets horen zonder te luisteren en ook kun je luisteren zonder iets te horen.
Maar zeker hier zijn het geen synoniemen, want 'hij hoort' betekent hier 'hij zou moeten'
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Haha, die kan nog veel erger: 'we zouden moeten zien te overleven' ;-)

Andere antwoorden (1)

Het is waarschijnlijk een beetje moeilijk uitleggen aan een buitenlander, maar dit probleem heeft te maken met het hulpwerkwoord.

Bij de zin: Ik heb hem zien gaan is zien een hulpwerkwoord voor gaan.
Bij de zin: Ik heb hem helpen verhuizen is helpen een hulpwerkwoord voor verhuizen.

(Zet het vragend: Wat heb ik hem zien DOEN? / Wat heb ik hem helpen DOEN? De werkwoorden staan niet los van het andere werkwoord, en zijn dus koppelwerkwoorden)

Als het voltooid deelwoord als hulpwerkwoord wordt gebruikt verandert het dus in een infinitief.

Je kunt niet zeggen: Ik heb hem gezien gaan, of ik heb hem geholpen verhuizen (maar wel: Ik heb hem geholpen MET verhuizen).
Zie ook voor meer uitleg: http://www.dutchgrammar.com/nl/?n=Verbs.Au05

Bij de zin: Ik heb hem verboden te gaan gaat het om een andere samenstelling
Verbieden is een werkwoord waar (om) te achter komt.
Ik verbied hem (om) te gaan.
Je kunt niet zeggen: ik verbied hem gaan.
Deze werkwoorden zijn geen hulpwerkwoorden waar een infinitief achter komt, want je kunt vragen:
Dus ook in jouw zin is het: Ik heb hem verboden (om) te gaan.

Vragend: Wat heb ik hem verboden? En niet: Wat heb ik hem verboden te gaan?

Zie ook: http://www.dutchgrammar.com/nl/?n=Verbs.Au11
hoewel ik deze site niet echt heel overzichtelijk leesbaar vind.

Bij het uitleggen blijkt mij trouwens ook dat het meer een kwestie van aanvoelen is dan van uitleggen, want het is heel moeilijk.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding
+