Waar komt de term 'talenknobbel' vandaan?

Een knobbel is een uitwas. Die kan iemand ook op de schedel hebben. Letterlijk, maar het kreeg daarnaast ook een figuurlijke betekenis. Het werd gezegd vanwege de welvingen van de schedel waaruit volgens de craniologie of frenologie iemands aanleg of karakter blijkt. Daarop wordt tegenwoordig schertsend gezinspeeld: "Hij heeft nooit wiskunde kunnen leren: hij mist blijkbaar de knobbel daarvoor".

Het begrip vindt z'n oorsprong in de frenologie. Dit is de thans geheel verlaten theorie die zei dat iemands karakter af te lezen was aan de vorm van het hoofd. De talenknobbel is een veronderstelde knobbel bij één van de ogen. Iemand die daar een knobbel heeft, leert dan zogezegd gemakkelijk (vreemde) talen. De idee is dat op deze plek de bekwaamheid voor het leren van talen en het taalgevoel zich nestelt: als de cognitieve capaciteit om snel en gemakkelijk talen aan te leren goed ontwikkeld is, redeneerde men, dan moet dat deel van de hersenen waar deze capaciteit zich bevindt ook goed ontwikkeld en dus groot zijn. Een knobbel aan de buitenkant van het hoofd zag men als een veruitwendiging daarvan. Sinds de ontwikkeling van de neurowetenschap lokaliseert men de ontwikkeling van taal louter in de menselijke hersenen.