Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Bestaat er een regel voor het leggen van de klemtoon bijeen meerlettergrepig woord?

Vaak wordt ik door mijn omgeving op de vingers getikt omdat ik de klemtoon verkeerd zou leggen.
Zo noem ik b.v. mijn zwager Johan steeds Johan met de klemtoon op Han. en Valys op lies.

Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

Helaas, er zijn geen regels die je altijd en overal kunt gebruiken.

Toch wel een paar tips:
- klemtonen bij een afleiding liggen nooit op het deel dat geen zelfstandige betekenis heeft. Voorbeeld: 'werkloos'-> klemtoon op 'werk'. Zo ook 'doelloos', 'wezenloos', maar hetzelfde geldt voor woorden met -dom, -heid, –schap, –nis, -e, -ede, -ing, –in, -baar, -ig, -lijk, -loos en –zaam erin: daarop ligt nooit de klemtoon.
Het is dus 'OLIEdom', 'MENSheid', 'BOODschap', 'HEERlijk' en 'EENzaam', om er maar enkele te noemen.

De voornaam Johan kan overigens op twee manieren uitgesproken worden, net zoals de ouders hun kind hebben genoemd. Als 'Valys' uit het Latijn afkomstig is (volgens mij niet) dan moet het in ieder geval met de klemtoon op de eerste lettergreep worden uitgesproken (omdat alle tweelettergrepige Latijnse woorden met de klemtoon op de eerste lettergreep worden uitgesproken). Het is maar net hoe het bedrijf zich noemt. 'Valies' ('koffer') is natuurlijk wel met de klemtoon op de tweede.

Overigens zijn er zeer veel mensen die de klemtoon verkeerd leggen, zelfs mensen die beter zouden moeten weten.
Je hoort vaak 'demenTIE' maar het moet 'deMENtie' zijn, naar de Latijnse oorsprong van het woord. Net als 'intelligentie', 'frequentie' en 'adolescentie'.
En hoe vaak hoor je niet 'kinderBIJslag, wat toch echt 'KINderbijslag' moet zijn (net als in de samenstellng 'kinderboek' en 'kinderzitje'.) Misschien afgekeken van de Rotterdamse uitspraak van Oranjeboomstraat, met een merkwaardige klemtoon op 'boom' in plaats van op 'Oranje'.
Computoon
12 jaar geleden

Andere antwoorden (1)

In het Nederlands leg je normaliter de klemtoon op de eerste lettergreep van het woord.
Bij samenstellingen blijven de klemtonen op de eerste lettergrepen van de samenstellende delen. Dit is de basis van onze taal.
Bijv. SAmenSTELingen, KLEMtoonREgels.

Toegevoegd na 4 minuten:
Alleen bij leenwoorden (uit een andere taal dus) zijn er wel eens uitzonderingen. Maar daarvoor moet je je in de spraakkunst van de desbetreffende taal verdiepen. Dat is hun taal, niet de onze.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing