Waar komt het woord 'afgrijzen' vandaan?
None
1.6K
1.6K keer bekeken
Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.
Het beste antwoord
afgrijzen (afschuw)
M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands
afgrijzen zn. ‘afschuw’
Mnl. als werkwoord in mi griset af (onpersoonlijk werkwoord) ‘ik heb een afkeer van’ [1440; MNW]; later bestonden als zn. naast elkaar de woorden afgrijs en afgrijzen, met naast elkaar de betekenissen ‘iets afschuwwekkends, iets afgrijselijks’ en het huidige ‘afschuw, afgrijzen’; bijv. in afgrijs ‘met afschuw, met afgrijzen’ [begin 16e eeuw; WNT Supp. afgrijs], afgrysen ‘iets dat afschuw wekt’ [1509; WNT Supp.], ‘afschuw’ in bijv.: die naem maect my een afgrysen ‘die naam vervult mij met afgrijzen’ [1596; WNT Supp.]. Vanaf de 16e eeuw is de situatie zoals nu, met alleen afgrijzen ‘afschuw’.
Het woord is eigenlijk een infinitief, gevormd uit → af en het werkwoord grisen ‘rillen’, waarbij als frequentatief ook griselen ‘huiveren, griezelen’ behoort, zie → griezelen.
Mnd. grisen ‘vrezen’; nfri. ôfgriis ‘afschuw’; oe. āgrisan ‘vrezen, sidderen’. Afleiding nzw. gräslig.
N. van der Sijs (2001), Chronologisch Woordenboek
afgrijzen* afschuw 1440 [MNW]
P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Van Dale Etymologisch woordenboek
afgrijzen* [afschuw] {afgrisen [een afschuw hebben van], mi griset af 1440} van af + middelnederlands grisen [een afschuw hebben] (vgl. griezelen).
J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek
afgrijzen znw. o., vgl. mnl. mî grîset af ‘ik heb afgrijzen’, afgrijs en afgrîselic, dus verwant met griezelen.
N. van Wijk (1936 [1912]), Franck's Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal
afgrijzen nu gew. znw. o., mnl. mî grîset af “ik heb afgrijzen”, afgrijs znw. o., afgrîselijc bnw. Zie griezelen, griezelig.
J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal
afgrijzen o., + Nhd. abgrausen en Ags. ágrísan: van af (z.d.w.) en *grijzen (z. grijzelen).
Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)
etymologiebank.nl
(Lees meer...)
M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands
afgrijzen zn. ‘afschuw’
Mnl. als werkwoord in mi griset af (onpersoonlijk werkwoord) ‘ik heb een afkeer van’ [1440; MNW]; later bestonden als zn. naast elkaar de woorden afgrijs en afgrijzen, met naast elkaar de betekenissen ‘iets afschuwwekkends, iets afgrijselijks’ en het huidige ‘afschuw, afgrijzen’; bijv. in afgrijs ‘met afschuw, met afgrijzen’ [begin 16e eeuw; WNT Supp. afgrijs], afgrysen ‘iets dat afschuw wekt’ [1509; WNT Supp.], ‘afschuw’ in bijv.: die naem maect my een afgrysen ‘die naam vervult mij met afgrijzen’ [1596; WNT Supp.]. Vanaf de 16e eeuw is de situatie zoals nu, met alleen afgrijzen ‘afschuw’.
Het woord is eigenlijk een infinitief, gevormd uit → af en het werkwoord grisen ‘rillen’, waarbij als frequentatief ook griselen ‘huiveren, griezelen’ behoort, zie → griezelen.
Mnd. grisen ‘vrezen’; nfri. ôfgriis ‘afschuw’; oe. āgrisan ‘vrezen, sidderen’. Afleiding nzw. gräslig.
N. van der Sijs (2001), Chronologisch Woordenboek
afgrijzen* afschuw 1440 [MNW]
P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Van Dale Etymologisch woordenboek
afgrijzen* [afschuw] {afgrisen [een afschuw hebben van], mi griset af 1440} van af + middelnederlands grisen [een afschuw hebben] (vgl. griezelen).
J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek
afgrijzen znw. o., vgl. mnl. mî grîset af ‘ik heb afgrijzen’, afgrijs en afgrîselic, dus verwant met griezelen.
N. van Wijk (1936 [1912]), Franck's Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal
afgrijzen nu gew. znw. o., mnl. mî grîset af “ik heb afgrijzen”, afgrijs znw. o., afgrîselijc bnw. Zie griezelen, griezelig.
J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal
afgrijzen o., + Nhd. abgrausen en Ags. ágrísan: van af (z.d.w.) en *grijzen (z. grijzelen).
Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)
etymologiebank.nl
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ondanks dat het een copy/paste c.q.'sleur en pleur' antwoord is dekt het m.i. wel de lading. C+
Amadea
12 jaar geleden
De vraag is waar het woord vandaan komt. Waar is het antwoord? Dit is een woordenbrij en geen antwoord!
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Mij lijkt dit een zeer volledig antwoord. Indien niet : contacteer de etymologiebank (of doe de moeite om te lezen).
Amadea
12 jaar geleden
De bedoeling is nou juist dat jij als beantwoorder een leesbare tekst voorschotelt!
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Waarom doe jij dat dan niet ?
Amadea
12 jaar geleden
Omdat informatie die al gegeven is niet herhaald mag worden. Ik heb wel gezocht naar gegevens om een nieuw antwoord te kunnen geven, maar heb die niet kunnen vinden. Als je jouw antwoord herformuleert en dan opnieuw plaatst zit er dikke kans in dat je beloont wordt met beste antwoord en tien punten. Dat zit er nu niet in....
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Als jij van mening bent dat mijn antwoord geen antwoord was maar woordenbrij, hoef je toch geen schrik te hebben om er zelf eentje te formuleren. Als je natuurlijk geen andere gegevens hebt kunnen vinden die een meerwaarde kunnen zijn kan dat echter enkel maar betekenen misschien dat mijn antwoord zeer volledig was.
Het lijkt wel of het hier voor jou een wedstrijd 'meeste punten' is !
Het lijkt wel of het hier voor jou een wedstrijd 'meeste punten' is !
Amadea
12 jaar geleden
Nee hoor, dat is niet zo. Maar ik zie het ook een beetje als taak om anderen duidelijk proberen te maken hoe ze zo goed mogelijke bijdragen aan Goeie Vraag kunnen leveren. Om te zorgen dat het niveau niet al te ver omlaag gaat (wat in het begin van de iPhone-app flink dreigde te gebeuren)!
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Je ziet het als jouw taak om andere mensen te wijzen op hoé en wat ze moeten antwoorden zodat het niveau niet teveel omlaag gaat ?
Misschien zorgt die zgn. 'taak' van jou er net voor dat er zinloze discussies ontstaan als deze.
Kandideer voor de functie van mod. dan kan je alles in de hand houden.
Misschien zorgt die zgn. 'taak' van jou er net voor dat er zinloze discussies ontstaan als deze.
Kandideer voor de functie van mod. dan kan je alles in de hand houden.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dit is niet het forum voor animositeit. Een goedbedoelde hint hoeft helemaal niet te leiden tot irritatie. Gewoon dank je wel voor het advies is ook afdoende.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Meest complete antwoord. Of het wel of niet dubbel is, is me eigenlijk een rotzorg. Het is gewoon een compleet en dus beter antwoord.
Andere antwoorden (1)
Het woord afgrijzen is gevormd uit af en het werkwoord grisen, ‘rillen’, waarbij als frequentatief ook griselen ‘huiveren, griezelen’ behoort.
(Lees meer...)
12 jaar geleden