Waarom kunnen nederlanders alleen Nederlands en geen Fries terwijl friezen het beide kunnen??

Omdat de 'Nederlanders' waar jij het over hebt Fries niet leren. De Friezen (overigens ook gewoon Nederlands) leren het beide.

Toegevoegd na 46 seconden:
Nederlands = Nederlanders

Omdat je met alleen Fries tegenwoordig niet zover komt in Nederland en omdat alle basisscholen in Friesland altijd in ieder geval in het Nederlands les geven. Soms Fries erbij maar altijd ook Nederlands.

In de rest van Nederland krijg je geen Fries op school.

Fries is dus in de eerste plaats een taal die je als moedertaal krijgt aangeleerd.

De meeste Nederlanders die niet in Friesland wonen, komen er maar een paar keer van hun leven. Daarnaast wordt er ook in Friesland op heel veel plekken Nederlands gesproken. Ik kom het maar zelden tegen.

Doordat vrijwel elke Fries Nederlands spreekt, is er voor de rest van Nederland geen aanleiding om Fries te leren.

Daarnaast is veel van het Fries dat in Nederland wordt gesproken, meer een dialect dan een taal. Dit komt door de sterke inmenging van het Nederlands in het Fries. Je kunt het zonder verdere scholing gewoon verstaan. Het Fries is dan ook een minderheidstaal. In de omliggende provincies, zoals Groningen, worden dialecten gesproken die sterk op het Fries lijken en dit zijn ook de mensen die het meeste contact hebben met Friezen. Die hebben dus geen enkele moeite om elkaar te verstaan.

Hetzelfde zie je overigens ook op grotere schaal met het Nederlands gebeuren; Hier wordt het Engels ingemengd.

Verder zie je ook dat vooral weinig Fransen of Engelsen Nederlands kunnen spreken of begrijpen. Met Duitsers (vooral in het westen) ligt dat dan nog iets anders, maar toch ook weinig Duitsers spreken of verstaan Nederlands echt goed.