Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Zou iemand mij op een simpele manier het gebruik van 't kofschip uit willen leggen?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

Als de stam van een werkwoord eindigt op een letter die in 't kofschip' staat, gebruik je bij de verleden tijd een 't', anders een 'd'.
Dus...
Ik werk - ik werkte - ik heb gewerkt.
Ik betaal - ik betaalde - ik heb betaald.
Er zijn drie uitzonderingen: de 'f' - 's' - 'i'
Als de stam eindigt op een letter die in het meervoud wijzigt (de 'f' en de 's'), is het altijd een 'd'.
Dus...
Ik beloof - wij beloven (de 'f' is veranderd in een 'v', ik beloofde.
Ik verhuis - wij verhuizen (de 's' is veranderd in een 'z', ik verhuisde.
Als de stam eindigt op een 'i', is het altijd een 'd', ik aai - ik aaide.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Andere antwoorden (7)

't Kofschip (met veelal schertsend bedoelde varianten als 't fokschaap) is een bekend ezelsbruggetje om te bepalen hoe de onvoltooid verleden tijd en het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden (d.w.z. alle werkwoorden met in de verleden tijd de uitgangen -de(n) of -te(n) en een voltooid deelwoord op -d of -t ) conform de Nederlandse spelling geschreven moeten worden.

Het ezelsbruggetje is gebaseerd op de eigenschap dat alle medeklinkers in de woordcombinatie 't kofschip stemloos zijn - en dat er in de klankinventaris van het Nederlands geen andere stemloze medeklinkers zijn.

Toepassing van 't kofschip
De toepassing van het ezelsbruggetje kan het beste worden uitgelegd aan de hand van een aantal voorbeelden: maken, blaffen, krabben en leven:

Haal van de infinitief (het hele werkwoord) de uitgang -en af. Je houdt dan alleen de stam over.
mak-, blaff-, krabb-, lev-
Is de laatste letter van de stam een medeklinker uit 't kofschip?
mak-, blaff- (ja); krabb-, lev- (nee)
Zo ja: de verleden tijd wordt gevormd met de uitgang -te.
maakte, blafte
Zo nee: de verleden tijd wordt gevormd met de uitgang -de.
krabde, leefde

Bij het bepalen of de laatste letter van de stam in 't kofschip voorkomt moet dus altijd gekeken worden naar het hele werkwoord. Zo wordt het voltooid deelwoord van geloven niet geschreven als gelooft maar als geloofd, aangezien na weglating van de uitgang -en van het hele werkwoord de stam gelov- eindigt op een medeklinker die niet in 't kofschip voorkomt. Dit geldt ook voor de werkwoorden die een verharde s hebben zoals: verhuizen.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
werkwoorden die een k (maken), f (boffen), s (kussen), c,h, of p ( kappen) kennen, hebben een t aan het eind bij een voltooid deelwoord. Dus bij de voorbeelden: gemaakt, geboft, gekust, gekapt. Woorden met c en h weet ik niet zo gauw.
De overige letters in het 'kofschip' (o,i) zijn enkel maar tussenletters om het woord kofschip te kunnen vormen.

Toegevoegd na 2 uur:
het is dus 't kofschip, maar de t "doet"iedereen wel goed, toch.
Kan ook in het Frans uitgelegd worden...zie hieronder:

On forme l'imparfait avec un t si le radical du verbe se termine par les consonnes de 't Kofschip.
Variante:
François Karreau prend son thé chaud.

Si le radical se termine par une autre lettre, on forme l'imparfait avec un d.
Exemples:
- pakken (prendre): pakk-en > hij pakte (il prenait)
- ruilen (échanger): ruil-en > hij ruilde (il échangeait)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Wat ik altijd gebruik is het wordt smurven. Wanneer hij smurft (hij wordt) komt er een dt en wanneer ik smurf (ik word) komt er alleen een d.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Het geeft aan of de uitgang van een voltooid deelwoord op een D danwel een T moet eidigen. Een voorbeeld van een voltooid deelwoord is ge (-daan, -geten, -fietst etc) Denk ook aan de valse S bij verhuiZen. Dan is de uitgang weer een D. Dus de voltooide deelwoorden welke met de letters uit het kofschip eindigen vervoeg je met een T en de anderen met een D.

Heb trouwens gehoord dat 't kofschip bij de jeugd helemaal niet meer "in" is. Zij gebruiken Koffieshop XTX *

Toegevoegd na 1 minuut:
Bedoelde Koffieshop XTC

Toegevoegd na 21 minuten:
Na sommige antwoorden gelezen te hebben zou ik adviseren om voor een paar centen het boek van Prisma Grammatica Nederlands aan te schaffen. ISBN 90-274-4720-9 Vooral voor de taalpuristen onderons
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Je vraag is simpeler dan het antwoord.
Kijk, het Kofschip (Koninklijk Onderwijs Fonds voor de Scheepvaart) werkt namelijk net zo als ieder ander schip.
Je gebruikt het bijvoorbeeld net als een binnenvaartschip of sleepboot want het principe is het zelfde.
Wat jij wellicht bedoeld is het "fokschaap" als taalkundig ezelsbruggetje om te weten of je het woord met een -t of -d moet laten eindigen
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Kijk maar eens bij deze link; http://www.goeievraag.nl/vraag/uitlegen-kofschip.26970
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Als je dat wilt weten klik dan op deze link:

http://members.chello.nl/r.kuijt/kofschip.htm
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing