wat is het verschil tussen"zelf verkozen dood"en "zelfmoord"?

Ik heb er even over na moeten denken, maar ik denk dat ik het weet. Je hebt alleen niet helemaal de juiste termen te pakken ; het betekenisverschil is vooral verschoven van 'zelfmoord' naar 'zelfdoding'; het enkelvoudige zelfstandig naamwoord dat hoort bij een zelfverkozen dood. Maar ook die term kom je frequenter tegen.

Vroeger spraken we eigenlijk altijd over zelfmoord (moorden). Of, iets deftiger : zichzelf van het leven beroofd (roven)/ zichzelf het leven ontnomen (stelen). Dat was ook in de tijd dat we in de - overwegend Christelijke samenleving - zelfdoding ook zagen als een misdaad, iets slechts, dat deed je niet, en was volslagen onbegrijpelijk. Het ontbreekt er nog maar net aan dat het niet strafbaar was.

Inmiddels is de samenleving behoorlijk veranderd en geseculariseerd, en daar hoort ook een nieuw begrip en een nieuw perspectief op zelfdoding bij. Het is onderdeel van het recht op zelfbeschikking dat we sinds de jaren 60 ongeveer proberen te krijgen (gelijk met abortus en euthanasie) en er is meer begrip voor de situatie van mensen die deze weg kiezen, al ligt het voor mensen die ondraaglijk geestelijk lijden nog moeilijk ; dat is vermoedelijk het volgende taboe.

Al met al zijn we zodanig anders over zelfmoord gaan denken, dat we de term zelfmoord eigenlijk te hard / crimineel / veroordelend zijn gaan vinden (net als beroven en ontnemen). Moord is en blijft een misdaad, stelen en roven ook, terwijl zelfdoding een zeer weloverwogen, weldoordachte en wanhopige en niet altijd oplosbare situatie. Daar hoort gewoon een ander woord bij.

En zo horen we de laatste jaren om ons heen en ook in de media steeds vaker het woord 'zelfdoding' in plaats van 'zelfmoord'. Zeker waar dat euthanasie betreft ('hulp bij zelfdoding'. Wanneer van één van deze twee sprake is, zonder te veel in details te willen treden, is er met name in de media tegenwoordig sprake van 'een zelfverkozen dood'.

Tien jaar geleden had je nog in de krant gelezen dat hij of zij 'zichzelf van het leven heeft beroofd' of 'zichzelf het leven heeft ontnomen'. Dat klinkt toch heel anders....

Het is dus een heel klein voorbeeldje van hoe een kleine verschuiving in moraal ook een kleine verschuiving in taalgebruik kan veroorzaken. Niks meer, niks minder. Maar in de 'technische handeling', de betekenis van de woorden zit eigenlijk geen verschil. Hoe we er tegenáán kijken, dát is veranderd / aan het veranderen.