Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat zou de grondbetekenis van het woord maal/malen kunnen zijn?

Het woord komt in zoveel verschillende hoedanigheden voor, die alleMAAL op de een of andere manier iets overeenkomstigs hebben.
* Eenmaal-andermaal-tweemaal
* Daar maal ik niet om
* Wie het eerst komt, het eerst maalt
* maaltijd
* molens malen;
Wat is dus de achterliggende betekenis van het woord dat alle lading enigszins dekt?

Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
in: Taal
3.6K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (3)

Al het bovenstaande is de grondbetekenis.

Zoiets hangt af van de context. Een bank heeft ook twee betekenissen en afhankelijk van de context kun je opmaken wat de betekenis en dus ook de GRONDbetekenis is.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Uit het etymologisch woordenboek:

"maal 1 zn. ‘telkens terugkerend tijdstip, keer’
Mnl. mael ‘moment, ogenblik, tijdstip’ in van dien male ‘vanaf dat moment’ [1270-90; VMNW], telken male ‘elke keer’ [1292; VMNW], mael ‘deel van etmaal; tijdstip, etenstijd’; nnl. maal. Zie ook → maal 2.
Os. māl ‘tijdstip’ (mnd. māl); ohd. māl ‘id.’ (nhd. Mahl ‘maaltijd’, Mal ‘tijd’); ofri. mēl ‘maaltijd’, -mēl ‘tijd’ (nfri. miel ‘maaltijd; melk van eenmaal melken’, -mel); oe. mæl ‘maat, gelegenheid, maaltijd’ (ne. meal); on. mál ‘tijd, maaltijd, maat’ (nzw. mål); got. mel ‘uur, tijd’; < pgm. *mēla- ‘tijdstip’.
Wrsch. verwant met Litouws (tuo)mẽl ‘aan een stuk door’ en dan een afleiding bij de wortel pie. *meh1- ‘meten’ (IEW 731), zie → meter 1.

maal 2 zn. ‘handeling van het eten; dat wat men eet’
Mnl. daer af es men den scoutete & scepenen sculdech te voedene .i. mael ‘daarom is men verplicht de schout en de schepenen een maaltijd te geven’ [1253; VMNW]; daarnaast ook in de samenstelling maaltijd ‘maal’, in hi machse bringhen met hem ter maltijt ‘hij kan hen [de gasten] meebrengen naar de maaltijd’ [1270-91; VMNW].
Hetzelfde woord als → maal 1. De betekenis is verschoven van ‘tijdstip’ via ‘tijdstip van de maaltijd’ naar de ‘maaltijd’ zelf. Dezelfde ontwikkeling vind men ook in Duits Mahlzeit."

"malen ww. ‘met een draaiende beweging bewerken of verwijderen’
Mnl. malen ‘malen’ [1240; Bern.].
Os. malan; ohd. malan (nhd. mahlen); on. mala (nzw. mala); got. malan; < pgm. *malan- ‘verbrijzelen, malen’.
Verwant met: Latijn molere (zie ook → emolumenten); Litouws málti; Oudkerkslavisch mlěti (Russisch molót'); Oudiers melim; Hittitisch malla-; Tochaars A malyw, Tochaars B mely-, mäll-; alle ‘malen, verbrijzelen e.d.’; Grieks múlē (zn.) ‘molen’. Al deze woorden gaan al dan niet ablautend terug op de wortel pie. *melh2- (LIV 432)."

Maal en malen hebben dus een verschillende herkomst.
(Lees meer...)
rose
12 jaar geleden
Op de website van etymologiebank kan je een aantal afkomsten van 'maal' vinden. Volgens mij is er niet één gemeenschappelijke afkomst van alle 'maal(en)' die je genoemd hebt.

http://www.etymologiebank.nl/zoeken/maal
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding