Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom spreken we "bijzonder" en "bijvoorbeeld" verschillend uit?

We zeggen bIEzonder en bIJvoorbeeld. Waarom is dat?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

De ij heeft een lange geschiedenis. Van oorsprong, meldt het WNT van 1912, bestond hij uit twee naast elkaar geschreven i's (ii), waarbij de tweede letter door een 'neerhaal' of 'staart' werd verlengd. Allereerst vormden de twee de scheiding tussen twee lettergrepen: ooi-jevaar, zaai-jen. Maar ook kwam de ij voor in woorden met de uitgang -iek: politijcq, muzijkaal, kronijk, poëzij en bijzonder (in het laatste nog steeds!). Tussen de 16e en 18e eeuw werd de ij in de dialecten van Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Brabant en ook in de algemene spreektaal 'gediftongeerd' (er ontstond een tweeklank) met als uitspraak ei, al is volgens de Winkler Prins in sommige huidige dialecten de uitspraak i (kort of lang) behouden en in andere tussen ij en ei nog enig verschil waar te nemen.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Andere antwoorden (4)

Als je BIJzonder, en BIEvoorbeeld zegt kloppen de woorden niet meer.... Daarom dus!!
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Historisch gezien is de ij ontstaan uit de 2 letters ii. Met deze dubbele ii wilde men een lange i aangeven. Vroeger bestond de gewoonte om een puntje op de i te zetten niet en kon een dubbele ii zonder puntjes gemakkelijk verward worden met de letter u (vooral in teksten geschreven met de hand). Om deze verwarring te voorkomen werd aan de 2° i onderaan een haakje gezet. In de loop van de geschiedenis is men deze deze ij niet mee gaan uitspreken als ie maar als ei. Bij sommige woorden is de uitspraak ie echter gebleven zoals bij het woord bij(ie)zonder.
AWM
15 jaar geleden
Bijzonder is één woord.
Bijvoorbeeld is ontstaan uit 2 woorden. Je haalt er een voorbeeld bij. Dat is later bijvoorbeeld geworden, en de uitspraak is hetzelfde gebleven.

Verder uitspraak ij zie bovenstaande antwoorden.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
"Wij" zeggen helemaal niet "biezonder".
Zo praten ze "bliekbaar" bij jou in de buurt.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing