Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom spreken we "bijzonder" en "bijvoorbeeld" verschillend uit?

We zeggen bIEzonder en bIJvoorbeeld. Waarom is dat?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
4.9K
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Wat een goeie vraag - ik heb echt effe geen idee anders dan 'omdat we het zo geleerd hebben'. Maar da's natuurlijk geen antwoord.....ik ga er eens even over nadenken.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

De ij heeft een lange geschiedenis. Van oorsprong, meldt het WNT van 1912, bestond hij uit twee naast elkaar geschreven i's (ii), waarbij de tweede letter door een 'neerhaal' of 'staart' werd verlengd. Allereerst vormden de twee de scheiding tussen twee lettergrepen: ooi-jevaar, zaai-jen. Maar ook kwam de ij voor in woorden met de uitgang -iek: politijcq, muzijkaal, kronijk, poëzij en bijzonder (in het laatste nog steeds!). Tussen de 16e en 18e eeuw werd de ij in de dialecten van Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Brabant en ook in de algemene spreektaal 'gediftongeerd' (er ontstond een tweeklank) met als uitspraak ei, al is volgens de Winkler Prins in sommige huidige dialecten de uitspraak i (kort of lang) behouden en in andere tussen ij en ei nog enig verschil waar te nemen.
(Lees meer...)
Bronnen:
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
OK, ... als het 'Woordenboek der Nederlandsche Taal' en de Winkler Prins correct geciteerd worden, lijkt dit mij het juiste antwoord.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Wijkt niet veel af van antwoord van Antwoordman, maar hier is een voor mij geloofwaardige bron bij vermeld. Dus dit is voor mij het beste antwoord.

Andere antwoorden (4)

Als je BIJzonder, en BIEvoorbeeld zegt kloppen de woorden niet meer.... Daarom dus!!
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Ik heb die woorden in Vlaanderen wel op die manier horen uitspreken, trouwens.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
min niet van mij hoor.. :)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
+1
Historisch gezien is de ij ontstaan uit de 2 letters ii. Met deze dubbele ii wilde men een lange i aangeven. Vroeger bestond de gewoonte om een puntje op de i te zetten niet en kon een dubbele ii zonder puntjes gemakkelijk verward worden met de letter u (vooral in teksten geschreven met de hand). Om deze verwarring te voorkomen werd aan de 2° i onderaan een haakje gezet. In de loop van de geschiedenis is men deze deze ij niet mee gaan uitspreken als ie maar als ei. Bij sommige woorden is de uitspraak ie echter gebleven zoals bij het woord bij(ie)zonder.
(Lees meer...)
Bronnen:
AWM
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Ah, een antwoord van een concurrentsite.. Had ik natuurlijk ook kunnen googelen.. Maar dat antwoord heeft geen bron, toch?
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
+1 overal een antwoord op.....;-))
AWM
15 jaar geleden
@penny: Moet een bron zelf ook een bron hebben? En die op zijn beurt weer, en die...
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
@Antwoorman, in dit geval vind ik wel data een antwoord op een vraag op een andere site wel een bron kan gebruiken, ja.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
data = dat
Bijzonder is één woord.
Bijvoorbeeld is ontstaan uit 2 woorden. Je haalt er een voorbeeld bij. Dat is later bijvoorbeeld geworden, en de uitspraak is hetzelfde gebleven.

Verder uitspraak ij zie bovenstaande antwoorden.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
"Wij" zeggen helemaal niet "biezonder".
Zo praten ze "bliekbaar" bij jou in de buurt.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
:) mijn buurt is dan wel heeeel groot hoor...

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding
+