Waarom is "hoofdletter" één woord terwijl zijn tegenpool "kleine letter" twee woorden zijn?

Question

Lees de 5 antwoorden op deze vraag en bekijk vele andere vragen over taal op Goeievraag.

walter · Accepted Answer

Waarom je hoofdletter aan elkaar schrijft en kleine letter niet, is iets taalkundigs.
'Kleine' is een bijvoeglijk naamwoord. Die schrijf je los.
'Hoofd' is dit niet. Dit is een woord dat op zichzelf ook iets voorstelt. Dit is dus een samenstelling en die schrijf je ALTIJD aan elkaar.
Echter zie je tegenwoordig steeds vaker dat men samenstellingen los schrijft (wat fout is). 
Een voorbeeld wat op kleine letter lijkt is bv: lange afstandsloper. Dit zegt iets over de lengte van die persoon, net zoals kleine iets zegt over het formaat van de letter. Als je langeafstandsloper schrijft, is dit een loper van een lange afstand. Betekent dus iets anders.

Voor meer informatie moet je eens kijken op http://www.spatiegebruik.nl . Daar staan ook leuke foute voorbeelden.

Toegevoegd na 4 uur:
Kijk eens verder op http://www.onzetaal.nl/taaladvies/advies/samenstelling voor meer informatie over de regels waarom hoofdletter aaneengesloten dient te worden.

Of google eens op onjuist spatiegebruik. Komt genoeg tegen.

Amadea · Answer

Feitelijk klopt het niet. De tegenhanger van "kleine letter " is "grote letter", die schrijf je beide op dezelfde manier. In plaats van 'kleine letter' zouden we eigenlijk 'voetletter' moeten gebruiken, dan is het echt de tegenpool van 'hoofdletter'. Het vergt enig etymologisch onderzoek om uit te vinden waarom we de "kleine letter" zo noemen. Het antwoord daarop zal ik laten volgen in een toevoeging, áls dat te vinden is.

Toegevoegd na 15 minuten:
Hoofdletter is een leenvertaling van het uit Neolatijn afkomstige 'lit(t)era capitalis'. In 1628 was 'grote letter' daar daadwerkelijk het synoniem van. En 'kleine letter' heette toen 'kleyne letter', en was een leenvertaling van het uit het Neolatijn afkomstige 'lit(t)era minuscula', wat  letterlijk ‘iets kleinere letter’ betekent. Het synoniem is: onderkastletter.

 · Answer

De verwarring is ontstaan doordat men in de volksmond "hoofdletter" is gaan gebruiken voor de "Kapitaal" of "Bovenkast" (de echte naam, in de engels taal terecht algemeen aangeduid als "uppercase"), maar dan alleen als deze letter vooraan staat, bijv. in een naam. Hoofdletter is dus eigenlijk geen 100% tegenpool van de "kleine letter" (onderkast cq lowercase).

"grote letters" zijn ook niet de tegenpool van "kleine letters", dat is alleen een aanduiding als alle(!) letters groot afgedrukt zijn (zoals in sommige boeken voor slechtzienden).

Kortom: Bovenkast en Onderkast is de enige juiste benaming voor deze typografische tegenpolen.

 · Answer

Omdat het woord hoofd, geen lettergreep heeft en klei - ne. wel.

 · Answer

Omdat 'kleine' een bijvoegelijk naamwoord is en je anders onduidelijke toestanden krijgt. Je kan bijvoorbeeld een grote 'kleine letter' hebben en een kleine 'hoofdletter'.

Waarom is "hoofdletter" één woord terwijl zijn tegenpool "kleine letter" twee woorden zijn?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (4)

Weet jij het beter..?