Is hier een verklaring voor ? Een pet wordt een petje , een pot een potje en een gat een gaatje en zo zullen er nog wel meer zijn.

Question

Lees de 11 antwoorden op deze vraag van adriana en bekijk vele andere vragen over taal op Goeievraag.

 · Accepted Answer

Hierover ging ooit mijn scriptie Nederlands. Er is vanuit taalhistorisch oogpunt veel over uit te leggen. Er zitten consequente regels onder en inconsequenties in. Er zijn nog veel meer voorbeelden te vinden. Niet alleen verkleinwoorden kennen dit verschijnsel. Ook in meervouden zijn er veel. Waarom is het slot, sloten en niet slotten bijvoorbeeld? Kan niet enkel zijn omdat er anders verwarring zou zijn omtrent de betekenis van het woord. Er zijn veel meer woorden met meer betekenissen en daar blijken we goed mee te kunnen leven. Ik zou hoe dan ook te kort door de bocht gaan als ik het hier in dit bestek zou gaan proberen uit te leggen wat er allemaal meespeelt.

Er zijn veel theorieën aan gewijd over hoe het komt dat er soms 'vokaalverlenging' optreedt en soms niet. Als dat al het geval is. 
En ik ben ondanks veel zoeken uiteindelijk niet verder gekomen dan dat elke theorie die ik erover wist te vinden gebouwd bleek te zijn op het zorgvuldig weglaten/'vergeten' van een aantal woorden, die er niet in pasten. Heb er het complete Woordenboek der Nederlandse Taal voor doorgespit om ze bijna allemaal te vinden. Maar een sluitende theorie heb ik zelf niet weten te ontwikkelen.

Het blijft voor mij nog steeds een interessant vraagstuk daardoor. Waarbij sommige zaken al helemaal onverklaarbaar lijken. Wat te denken bijvoorbeeld van onontkoombaar? En soms kom ik toch nog ineens een woord tegen waarvan ik denk: hé, die hoort ook in dit nog altijd duistere rijtje thuis. Van sommige dingen raak je nooit meer echt los. ;)

 · Answer

De verklaring is heel eenvoudig, het is de Nederlands taal .
Maar daar is vaak weinig eenvoudigs aan.
Verbaas u niet, verwonder u slechts!

 · Answer

Gewoon, het zijn verkleinwoorden, meer niet.

 · Answer

Het heeft toch gewoon met de uitspraak te maken. Potje spreek je toch ook maar uit met 1 o zelfde geld voor petje..

 · Answer

Kijk eens naar het meervoud van deze woorden:
Petten, potten en gaten (dus geen 'gatten').

 · Answer

De uitspraak van gatje zou moeilijker zijn dan gaatje. potje kunnen ze geen pootje van maken want dat bestaat al...

 · Answer

Zoals zoveel dingen in de Nederlandse taal
Het is gewoon zo.

Amadea · Answer

Verdubbeling van de klinker bij het maken van een verkleinwoord komt volgens mij eigenlijk alleen voor bij woorden met de klinker a. 
pad – paadje
blad – blaadje
glas – glaasje
staf – staafje
vat – vaatje
en dus ook gat – gaatje
De verdubbeling treedt trouwens altijd op als het basiswoord op een klinker eindigt. Behalve de y, dan komt er een apostrof tussen.

 · Answer

Ik val op mijn kond of wel ik val op mijn gat (gatje)!
Je kunt er alle kanten mee uit, maar meestal de verkeerde.

 · Answer

Eigenlijk betreft het een reeks uitzonderingen op de regel van verkleinwoorden op -je.

De uitzonderingen op deze normale regel betreffen steeds

1) een grondwoord van een eenlettergrepig woord (of deel van een samenstelling)

2) waarbij ook in het meervoud sprake is van klinkerverandering

3) waarvan de op een na laatste letter een a, e, i of o is die als respectievelijk [a], [e], [i] of [o] wordt uitgesproken.

Bij die woorden treedt er bij het verkleinwoord een klinkerverandering op. Bij een aantal van die woorden, zoals pad, is ook een ander verkleinwoord zonder klinkerverandering mogelijk.

Vat - vaatje
Spel - speeltje
Slot -slootje
Schip - scheepje

Voor meer uitleg, zie taaluniversum (in link)

 · Answer

Het kan nog lastiger.
Vat - Vaatje
Vat - Vaten
Rat - Ratje
Rat - Ratten
Maar:
Handvat - Handvatje
Handvat - Handvatten

Is hier een verklaring voor ? Een pet wordt een petje , een pot een potje en een gat een gaatje en zo zullen er nog wel meer zijn.

Het beste antwoord

Andere antwoorden (10)

Weet jij het beter..?