Wat is de grens tussen zetten en leggen?

Question

Vanzelfsprekend zegt men bij bijvoorbeeld een broodtrommel: 'leg maar neer', maar bij een hond: 'zet maar neer'. Wat is dan het verschil, de grens of de regel wanneer je zetten of leggen gebruikt. Heeft dit ook te maken met het verschil in grootte?

 · Accepted Answer

Geweldige vraag, dankjewel.

Objecten (ook personen, dieren en zelfs abstracte zaken) hebben eigenschappen. Ze zijn hol, breekbaar of dynamisch of statisch. Noem maar op.

Die eigenschappen kunnen we meestal uitdrukken in taal. Het eigenaardige is nu dat er eigenschappen zijn die in taal veel duidelijker lijken dan in de werkelijkheid. Liggen en staan bijvoorbeeld. Een huis staat ergens maar ligt er prachtig bij, het is welgelegen. Een stad ligt aan de rivier maar staat op een kaart.

Taalkundig moet je volgens mij zeggen dat je iets 'neer-legt' als een eigenschap van het object is dan het ligt. En iets 'neer-zet' als de eigenschap van het object is dat je zegt dat het staat.

Anderen corrigeerden je al: een trommel staat op de tafel, dus die zet je. 
Je hond is een mooi voorbeeld. Als je die neerzet, dan is die kennelijk gezond. Als je hem neerlegt, is die kennelijk ziek en kan niet lopen.

Nu je vraag: waar ligt die grens in eigenschappen die maken dat je iets zet of legt? Misschien is het wel dit: als het kan omvallen staat het, anders ligt het. 
Hoewel, mijn laptop staat op tafel, naast de fruitschaal en die kunnen allebei niet omvallen. Dus ja, het zijn ook gewoonten en gebruiken.

 · Answer

Bij leggen, leg je een voorwerp horizontaal neer met het grootste oppervlak op bijvoorbeeld een tafel, bij zetten zet je iets verticaal neer met niet het grootste oppervlak optafel, ik hoop dat dit een beetje een goeie verwoordig is!

rose · Answer

Bij een broodtrommel zeg je  toch ook meestal zet maar neer.

Neerleggen doe je iets als het (tot op zekere hoogte) plat is.

Als iet een duidelijke hoogte heeft zeg je zet maar neer.

 · Answer

Je zet iemand een hak of je legt hem in de luren.

Toegevoegd na 9 minuten:
Op het fysieke vlak ligt het gecompliceerd; je kunt tegels leggen (in de grond), maar ook tegels zetten (op de badkamerwand). Een baksteen leg je en een schoorsteen zet je. Er is dus wel verschil in hoogte van het object; leggen doe je iets plats en zetten iets hoogs, maar het is niet altijd even duidelijk. Een bom leg je ook al is hij niet plat.

 · Answer

Leuke vraag!
Het heeft niet te maken met verschil in grootte, maar met hoogte.
De grens is soms onduidelijk. Alles wat plat is leg je neer zoals papie, lepels, messen, een kleed,een pen
En hoge dingen zet je neer: een vaas, een kopje, maar ook een schoteltje (terwijl dat niet hoog is!) evenals een bord.
Meubels zet je neer, net als dieren.
Sommige voorwerpen kun je leggen en zetten. bijv een telefoon, die leg je op tafel maar zet je in een standaard.
En een fles.
Zo kan ik nog wel even doorgaan, maar dit lijkt me genoeg.

Wat is de grens tussen zetten en leggen?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (4)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: