als je zegt een aantal mensen, is het dan een aantal mensen heeft of een aantal mensen hebben?

Een aantal mensen heeft.

Heeft. Een aantal is enkelvoud.

Is het 'Een aantal collega's ging op cursus' of 'Een aantal collega's gingen op cursus'?

Beide zinnen zijn juist. Bij een aantal is zowel enkelvoud als meervoud mogelijk. In het dagelijks taalgebruik is het meervoud het gewoonst.

Bij "het" aantal past uitsluitend een enkelvoud:
Het aantal geweldsdelicten is licht toegenomen.
Het grote aantal muskusratten baart ons zorgen.

http://www.onzetaal.nl/advies/aantal.php


Een aantal is dus, samen met een paar vergelijkbare woorden, op weg een onbepaald telwoord te worden.

Toegevoegd na 2 minuten:
NOG een voorbeeld:
Vraag
Welk getal krijgt de persoonsvorm na een onderwerp met het hoeveelheidsaanduidende woord aantal:
een aantal mensen waren of een aantal mensen was?

Antwoord
In de meeste zinnen is zowel enkelvoud als meervoud mogelijk. Soms dwingt de context een enkelvoudige of meervoudige persoonsvorm af.

http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/16/

Het ligt eraan wat je vóór aantal zet. Het lidwood HET..is enkelvoudig en het lidwoord EEN is meervoudig.

Een aantal voorbeelden:

Een aantal mensen in het openbaar vervoer hebben gebruik gemaakt van......

Een aantal mensen zijn dit weekend op bezoek geweest in een pretpark.

Een aantal mensen zijn op de weg aangehouden voor alcoholcontroles...

Een ander voorbeeld is.....

Het aantal mensen in het openbaar vervoer heeft gebruik gemaakt van....

Het aantal mensen is dit weekend op bezoek geweest in een pretpark.

Het aantal mensen is op de weg is aangehouden voor alcoholcontroles.

Beide vormen zijn goed.

Een aantal valt onder een uitzonderingsregel. Omdat het eerste zelfstandig naamwoord de betekenis heeft van een telwoord mag je je richten op het tweede zelfstandig naamwoord.
b.v.
Een tiental=> tien
een massa=> veel
een aantal=> enkele

Hier kan je dus ook 'enkele mensen' lezen, waardoor ook de meervoudsvorm goedgerekend wordt. Let wel op dat je dit niet gebruikt bij 'een grote groep mensen', want dat is meer dan alleen veel mensen (dan is het wel enkelvoud).