Hoe werken de woorden achter namen in Japan?

Het gaat om de vormen waarmee mensen aangesproken worden.
Het bekende achtervoegsel -san wordt gebruikt als aanspreekvorm voor volwassenen en staat ongeveer gelijk aan onze meneer of mevrouw. Het kan bijna altijd gebruikt worden, ook binnen een wat formelere relatie, bijv. binnen een bedrijf. Dit achtervoegsel wordt bijna altijd achter de achternaam gebruikt. Achter de voornaam kan wel, maar dit gebeurt eigenlijk alleen door directe familieleden.
San wordt ook gebruikt achter een winkeltypeaanduiding om de eigenaar aan te duiden. Bijvoorbeeld een boekenwinkel is 'honya'. De winkelier is dan 'honyasan'.

Het ook gebruikte achtervoegsel -sama is een beleefdere versie van -san.
Het -chan is een soort verkleinvorm van -san en wordt alleen bij een wat intiemere (vriendschaps)relatie voor vrouwen gebruikt.

Het achtervoegsel -kun werd oorspronkelijk gebruikt door oudere personen die een jongen of jongere man aanspraken. Tegenwoordig is het gebruik wat ruimer. Zo kunnen oudere mannen én vrouwen nu jongeren aanspreken met -kun, zoals Yamaguchikun. Deze jongeren zijn dan meestal jongens, maar tegen meisjes wordt het ook wel eens gebruikt, zoals in een bedrijf. Dit betekent over het algemeen wel dat de aangesprokene dan een lagere positie bekleedt. Meisjes (van kleuterschool tot universiteit) gebruiken vaak -kun tegen jongens, zoals ook moeders hun zonen met -kun roepen.

Als buitenlander heeft men altijd wat meer ruimte, de Japanner gaat er al vanuit dat een buitenlander er weinig van begrijpt, maar het beste is om altijd achternaam-san te gebruiken, bijv. als men net aan elkaar is voorgesteld. De Japanner zal de buitenlander ook met achternaam-san aanspreken. Wil de Japanse kennis/vriend anders aangesproken worden, bijv. omdat de relatie vriendschappelijk wordt, dan zegt men dit wel.

In het westen gebruiken we nogal veel de persoonlijke voornaamwoorden ik, jij, hij, zij etc. In Japan gebruikt men die nauwelijks, eigenlijk alleen om er de nadruk op te leggen. Door de zinsbouw is het altijd wel duidelijk wie bedoeld wordt en in plaats van 'jij' wordt vaak de naam gebruikt of de titel of het beroep. Tegen Yukiko zegt men dan Yukiko-san, ....... en dan volgt de zin.