wat heeft de Commissie Cals/Donner destijds gezegd over het referendum en het initiatiefrecht?

In haar eindrapport merkt de Commissie op dat het referendum het representatief stelsel niet behoeft te schaden maar deze zelfs door het referendum kan worden verbeterd en gesteund. Het zou de volksvertegenwoordiging namelijk dwingen nauw in contact te staan met de publieke opinie. Op deze manier biedt het referendum een correctie op de leemtes van de indirecte democratie. Toch stelt de Staatscommissie zich uiteindelijk op het standpunt dat zij het invoeren van een wetgevings- en constitutioneel referendum de grondwetgever moet ontraden. Het referendum zou slechts van bescheiden betekenis kunnen zijn nu een groot gedeelte van de grondwetsherzieningen zich daar niet voor leent. Daarvoor zijn ze of te technisch of te zeer van secundair belang. Een referendumprocedure bij een integrale grondwetsherziening zou zich daarvoor niet lenen nu het zo uiteenlopende vraagstukken zou betreffen dat het van de kiezer niet gevergd kan worden hierover een rechtstreekse uitspraak te doen. Het onderlinge verband tussen de herzieningsvoorstellen zou op die manier niet tot zijn recht komen.
Wat betreft incidentele grondwetsherzieningen wordt eveneens een referendumprocedure ontraden. Een voor- of tegenstem zou de kiezer niet de mogelijkheid geven zich uit te spreken in hoeverre hij de verwezenlijking ten dele wel en ten dele niet wenst. Het gevolg zou zijn dat het gewenste met het ongewenste verworpen of aangenomen wordt. Te verwachten valt dat de
uitslag dan negatief zal zijn en dat het referendum uiteindelijk een conserverende werking heeft. De Staatscommissie komt uiteindelijk tot de slotsom dat het bestaande stelsel voor grondwetsherzieningen het beste voldoet.

De commissie was geen voorstander van toekenning van het recht van initiatief aan de Eerste Kamer. Dit soort wijzigingen zou het karakter van de Kamer veranderen.