Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wanneer in Nederland begon de democratie voor het eerst?

Hoewel er heden ten dage ook mensen zijn die zeggen dat we (nog steeds) niet in een democratie leven, lijkt de gangbare opvatting toch te zijn dat Nederland een democratisch land is. Maar wanneer is dat begonnen, hoe lang hebben we al een democratisch land?

8 jaar geleden
12.9K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (3)

In 1798 komt de 1e grondwet van ons land tot stand: in de Staatsregeling  hierin worden veel vrijheden voor de eerste keer vastgelegd.
Maar er was pas sprake van democratie als in 1917 het algemeen mannenkiesrecht wordt ingevoerd en in 1919 krijgen ook vrouwen kiesrecht. Vanaf dan af aan kan gesproken worden van een democratisch land.
(Lees meer...)
8 jaar geleden
erotisi
8 jaar geleden
Zelf heb ik deze nog gevonden: “Vannacht heb ik (Koning Willem II) besloten dat Nederland toch maar een democratie moet worden. Ik ben van een conservatief een liberaal geworden: de Grondwet moet veranderen.”
In 1848 krijgt Johan Thorbecke samen met andere Tweede-Kamerleden opdracht om op te schrijven hoe de Grondwet moet veranderen. De Grondwet van Thorbecke had een paar belangrijke veranderingen.
•De leden van de Tweede Kamer werden volgens deze grondwet niet meer indirect gekozen door de Provinciale Staten, maar door het volk.
•De Eerste Kamer werd niet langer door de koning benoemd. Volgens de nieuwe Grondwet worden de leden indirect gekozen, door de provinciale staten.
•De Tweede Kamer kreeg bovendien het recht van amendement, het recht van interpellatie en het recht van enquête http://www.derdekamer.nl/geschiedenis-van-de-nederlandse-democratie/8-de-grondwet-en-johan-thorbecke-1848
De eerste aanzet daartoe was in 1868. Toen weigerde het parlement om met de minister samen te werken die de koning goed vond. Na veel geharrewar trok de koning aan het lange eind en werd de minister ontslagen. Tot dan toe gold volgens de grondwet dat de koning onschendbaar was en de ministers verantwoordelijk.
De koning probeerde altijd zijn macht te behouden, ten koste van de ministers en het parlement en dat lukte toen niet meer.
Vanaf dat jaar mengde de koning zich dus niet meer in parlementaire/ministriële zaken. Daarmee werden we een constitutionele parlementaire monarchie, we waren echter nog geen democratie....

Een democratie wil zeggen dat het volk regeert en kiesrecht was toen nog beperkt tot een uitgelezen groepje. Alleen die Nederlanders die toen een bepaald bedrag aan belasting betaalden hadden kiesrecht, censuskiesrecht of belastingkiesrecht genoemd. Pas in 1922 was Nederland een echte democratie. In dat jaar had iedere Nederlander boven de 18 het recht om te stemmen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
+Maar volgens mij klopt de leeftijd niet. Je zegt 18 maar bedoelt denk ik volwassen. Volwassen was niet altijd 18 jaar. https://nl.wikipedia.org/wiki/Algemeen_kiesrecht
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Inderdaad mr.Tomaat, je hebt gelijk. Toen in 1919 het vrouwenkiesrecht kwam, veranderde de kieswet en bij de verkiezingen die in 1922 plaatsvond was het actief stemrecht nog steeds 25 jaar sinds de invoering stemrecht vanaf 1896. In 1946 werd dit 23 jaar en in 1963 werd dit 21 jaar. Pas in 1972 werd dit '18 jaar op de dag der stemming'.
Democratie is een ingewikkeld begrip, want men kan er uiteenlopende zaken onder verstaan, en de ene democratie kan ´democratischer´ zijn dan de andere.
Democratie ontstond in Nederland ten tijde van de Bataafse Republiek, die in 1795 in het leven werd geroepen. In maart 1796 kwam de democratisch (door het volk) verkozen Nationale Vergadering - het eerste Nederlandse parlement- voor het eerst bijeen. De belangrijkste taak van dit parlement was het ontwerpen van een grondwet, waarin de belangrijkste wetten en regels overzichtelijk en in heldere taal moesten worden opgetekend, waarin duidelijk moest worden vastgelegd dat iedereen in Nederland gelijk was en dat alle politieke macht uit het volk voortkwam. Het ontwerpen van deze grondwet leidden tot ingewikkelde filosofische en praktische discussies over de vorm en inrichting van het politieke systeem. Pas na een staatsgreep op 22 januari 1798 lukte het om een grondwetsontwerp te voltooien dat later in een referendum door het stemgerechtigde deel van de bevolking werd goedgekeurd. De Staatsregeling voor het Bataafse volk uit 1798 maakte van Nederland formeel een democratie. Stemrecht werd toebedeeld aan alle mannelijke burgers van 18 jaar of ouder, die geboren en woonachtig waren in de Repulbiek, in hun eigen inkomen voorzagen en Nederlands konden lezen en schrijven. Ook moesten zij een eed afleggen tegen het stadhouderlijk bestuur, federalisme, aristocratie en "regeeringloosheid". Daarnaast garandeerde deze grondwet o.a. de vrijheid van drukpers en de scheiding tussen kerk en staat.
Belangrijke onderdelen van deze democratie werden al in 1801 teruggedraaid, een nieuwe grondwet verscherpte de eisen om stemgerechtigd te zijn en schreef voor dat het parlement nog maar enkele maanden per jaar bijeen kwam. Tijdens het ontstaan van het Koninkrijk der (Verenigde) Nederlanden in de jaren 1813-1815 werd de soevereinteit overgedragen aan Willem I. Democratie werd pas langzaam en gaandeweg opnieuw ingevoerd; in 1848 ontstond het censuskiesrecht, waarbij mannelijke burgers met een zeker vermogen en/of inkomen het kiesrecht kregen. Nederland werd zo weer een parlementaire democratie. Eerst in 1868 en later in 1917 werd dit stemrecht uitgebreid tot algemeen kiesrecht. Dit proces werd voltooid in 1919, toen ook vrouwen kiesrecht kregen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding