Door wie werd apartheid "uitgevonden"?

Apartheid was het officiële systeem van rassensegregatie dat tussen 1948 en 1990 in Zuid-Afrika en het huidige Namibië in werking was. Het woord apartheid betekent zoveel als "het verschillend zijn" en komt uit het Afrikaans en is als leenwoord in bijna elke andere taal onvertaald opgenomen. Het eerst bekende gebruik van het woord in deze betekenis was in 1919, tijdens een toespraak van Jan Smuts, de toenmalige eerste minister van Zuid-Afrika.

Het is ingewikkeld, aangezien apartheid een lange voorgeschiedenis heeft.

Het jaartal 1948 wordt meestal als begin van de apartheid genoemd, maar Zuid-Afrika had toen al een lang proces van rassendiscriminatie doorgemaakt. Zwarten werden altijd al als minderwaardig behandeld door de blanke kolonisten.

De eerste echte rassenwet was de Glen Grey Act van 1894, en deze werd ingevoerd door de Engelsman Cecil Rhodes. De komende jaren werden er meer rassenwetten ingevoerd, maar ik zou Jan Smuts zeker niet aanwijzen als uitvinder van de apartheid.

Het jaartal 1948 wordt meestal als begin van de apartheid genoemd. Dat jaar won de conservatieve Nasionale Party de presidentsverkiezingen, waarbij uiteraard alleen blanken konden stemmen. Het waren de ministers van de Nasionale Party die Zuid-Afrika omdoopten tot een ware apartheidsstaat. D.F. Malan legde de fundamenten en Hendrik Verwoerd voerde de meest hardnekkige wetten in. Saillant detail: Verwoerd was een Nederlander van geboorte.

Er is dus niet echt één uitvinder van de apartheid, omdat het een lang proces was met verschillende hoofdpersonen. Maar over het algemeen wordt de Nasionale Party en diens ministers aangewezen als de stichters van de apartheidsstaat.