waarom werd Duitsland verantwoordelijk gesteld voor het uitbreken van WOI terwijl Oostenrijk-Hongarije de oorlog is begonnen?

Door deze vraagstelling ben ik verrast, wel een duimpje omhoog, want ik ben bijzonder nieuwsgierig na de andere antwoorden en reacties !

Destijds stelden de Hongaars-Oostenrijkse regering het zogenaamde Habsburgs ultimatum met tien gewichtige eisen (hiervoor worden trouwens ook de benamingen Juli-ultimatum en Oostenrijks-Hongaars ultimatum gebruikt) aan de Serviërs. De Serviërs waren accoord met negen eisen. Zij vielen echter over de tiende eis : de Serviërs moeten maatregelen nemen tegen de personen, die bij het complot achter de moord (28 juni 1914) op aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk betrokken waren. En het Koninkrijk Servië moet zich daarbij laten assisteren en leiden door organisaties / personen, die door de Oostenrijks-Hongaarse regering worden aangesteld. De oorzaak van deze oorlog moet dus worden gezocht in de reeds genoemde moord en de confrontatie tussen de Oostenrijkers/Hongaren en de Serviërs. Op 28 juli 1914 startte de Oostenrijkers/Hongaren de invasie in Servië. Allerlei andere landen gingen elkaar daarna aanvallen. Zo vielen de Duitsers Belgie, Luxemburg en Frankrijk binnen. De Russen vielen op hun beurt de Duitsers aan. En voordat men het zich goed realiseerde was de Eerste Wereldoorlog een feit.

Antwoord : Duitsland kan op zich echter niet verantwoordelijk voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog worden gesteld ! Wel waren de Duitsers een van de verliezende partijen in deze oorlog.

Duitsland werd onterecht verantwoordelijk gesteld voor de Eerste Wereldoorlog, dat klopt.
Om te snappen waarom dit gebeurd is, moet je weten dat 'de schuld' altijd wordt toegeschoven aan de verliezende partij. De winnende partij bepaalt altijd hoe de oorlog in de geschiedenisboekjes komt, de dingen die wij op school leren over de geschiedenis zijn nog al van 1 kant belicht (alleen de onze ;-))

De eerste wereldoorlog werd gewonnen door de geallieerden. Zij besloten het verdrag van Versailles op te stellen. De geallieerden en hun bondgenoten besloten bij het opstellen van dit verdrag Duitsland de schuld te geven van de oorlog. Duitsland had een stuk meer verliezen gemaakt onder Oostenrijk-Hongarije en bovendien was Oostenrijk-Hongarije met de grond gelijk gemaakt en werd dat opgedeeld tussen verschillende landen, dus daar vielen geen herstelbetalingen meer van te krijgen. Het Duitse Keizerrijk was tijdens de oorlog veel machtiger geweest, en had vóór de oorlog al veel vijanden gemaakt in de landen die onder 'de geallieerden' vielen, en dus kregen zijn de schuld.

In het verdrag van Versailles schreven de geallieerden dat Duitsland de verantwoordelijkheid van de oorlog erkent had. Dit was echter niet waar, want Duitsland was niet eens aanwezig bij het opstellen van het verdrag. Toen het verdrag al helemaal af was, dwongen ze Duitsland om het te ondertekenen. De omgekeerde volgorde dus. Dit verdrag is uiteindelijk dan ook 1 van de grootste aanleidingen geweest voor de Tweede Wereldoorlog.

Uiteraard is het precieze verhaal heel veel langer dan hier op GoeieVraag in een antwoordveld past. Als je alle precieze details wilt weten over de afwikkeling van de oorlog, het schuldig stellen van Duitsland en de straffen die Duitsland werden opgelegd, raad ik je aan de site die ik in de bronvermelding heb staan, te lezen :-)

Toegevoegd na 18 minuten:
Overigens, in artikel 231 deel VIII van het Verdrag van Versailles stond dat niet alléén Duitsland verantwoordelijk was, maar ook diens bontgenoten. (Dus voornamelijk Oostenrijk-Hongarije, het Ottomaanse Rijk en Bulgarije). Maar omdat het Duitse rijk het grootste was, kregen hun het meeste schuld en moesten ze het meeste betalen. Ook vanwege de ontwikkelingen door het betalen van die schuld (liep uit op Duitsland die de Tweede wereldoorlog begon), is de schuld van de Duitsers bij de meeste mensen het bekendst geworden bij de meeste mensen. Het is onjuist te stellen dat de andere verliezende landen helemaal geen schuld kregen.

In het kort:

De winnaar schrijft vaak geschiedenis, zeker in die periode. Men keek alles bijna alleen maar vanuit zijn eigen perspectief.

In principe was Duitsland niet minder schuldig dan Frankrijk of Rusland. Frankrijk was echter uit op wraak voor haar nederlaag tegen de Duitse staten in 1870-1871. Er was een grote haat tegen de Duitsers. Sindsdien was het niet meer de sterkste continentale macht, maar was Duitsland dat.

Frankrijk was dus uit op wraak en wou dat Duitsland nooit meer zo sterk kon worden. Hierdoor drong het in het Verdrag van Versailles aan op extreem harde straffen tegen Duitsland en dat Duitsland de schuldige was. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië vonden het verdrag overigens tever gaan.

Er is dus geen hoofdschuldige te noemen.

-------------------------------------------------------------
De oorzaken van de oorlog zijn te uitgebreid om even te beantwoorden. Frankrijk, Duitsland en Rusland wouden allemaal wel oorlog, ieder om hun eigen redenen. Enkele van de meest genoemde oorzaken zijn vaak:

- De komst van het nationalisme in Europa
- Onopgeloste territoriale geschillen.
- Ingewikkeld systeem van allianties
- De veronderstelling dat er geen "balance of power" meer was in Europa.
- Slechte diplomatieke communicatie
- Wapenwedloop in de voorgaande decennia.
- Eerder gemaakte (militaire) plannen.
- Grote (imperialistische) concurrentie tussen de landen.



Een uitgebreid (Engelstalig) artikel is op Wikipedia te vinden:
http://en.wikipedia.org/wiki/Causes_of_World_War_I