Waar komt de uitdrukking "er een puntje aan zuigen" vandaan?

Als van een prestatie wordt gezegd: 'Daar kun je nog een puntje aan zuigen' of 'Je zou er een punt aan kunnen zuigen', dan betekent dit dat het een heel goede prestatie is, die moeilijk te evenaren is.

Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) vermeldt alleen dat de herkomst van deze zegswijze niet "bevredigend verklaard" is. F.A. Stoett doet wel een poging. Hij ziet een verband met de zegswijze een punt aan iets draaien of zuigen ('ergens raad op weten, er maar iets van maken'); die zou ontstaan zijn onder invloed van iets uit zijn duim zuigen en betekent 'een pointe erbij verzinnen of eruit halen' en in het algemeen 'iets klaarspelen'. 'Je kunt er een punt aan zuigen' zou volgens Stoett dan betekenen: probeer er een punt aan te zuigen (maar het lukt je toch niet); je kunt dit niet evenaren. De verschillende stappen in de betekenisontwikkeling zijn echter niet heel duidelijk.

Het Woordenboek der Nederlandsche Taal wijst de verklaring van Stoett af als "niet bevredigend" en vermoedt dat de eigenlijke betekenis van ergens een punt aan kunnen zuigen moet zijn "in gedachten of woorden gedurig zijn eigen prestaties vergelijken met die van een ander en ontdekken dat die daarmee niet kunnen concurreeren. Het voortdurend in gedachten of sprekend met iets bezig zijn wordt dan fig. uitgedrukt als 'zoo lang aan of op iets zuigen dat er een punt aan komt'."

Het enige andere spreekwoordenboek dat iets zegt over de herkomst van ergens een puntje aan kunnen zuigen, is dat van K. ter Laan, dat ook een verband legt met pointe ('de geestigheid', 'de clou') en iets uit zijn duim zuigen.