Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom heet een stilleven een stilleven?

Het gaat meestal om levenloze objecten? Fruit heeft ooit nog soort van geleefd, maar je hebt ook al heel andere stillevens met levenloze dingen...

Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
1.5K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Daarover verschillen de meningen.
Een verklaring is dat het komt van dat er 'naar het leven' geschilderd werd, dus dat met voorwerpen die 'model' stonden en ze dan schilderen zoals ze eruit zien, in tegenstelling tot ze zelf fantaseren of uit het hoofd schilderen.
Een andere verklaring is dat het oorspronkelijk ging om levende wezens in rust of stilte, en werden pas later schilderen van levenloze voorwerpen zo genoemd.
Ook zegt het ene etymologisch woordenboek dat het overgenomen is uit het Engels, en het andere dat het Engels het juist uit het Nederlands heeft overgenomen.

N. van der Sijs (1998), Geleend en uitgeleend:
"De schilder en schrijver Arnold Houbraken (1660-1719) is de eerste bij wie de term stilleven is aangetroffen, en wel in zijn overzichtswerk De Groote Schouburgh der Nederlantsche Konstschilders en Schilderessen (1718-1721). Houbraken vertelt bijvoorbeeld in de levensbeschrijving van Gerard Dou dat deze veel eigen composities schilderde, waarin ‘hy veel stilleven [...] te pas bragt’. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal omschrijft stilleven als een groepering van onbeweeglijke voorwerpen als model voor een schilder, ‘dus dienstig voor het schilderen naar het leven’. De Oxford English Dictionary geeft een andere verklaring van het woord. Volgens dit woordenboek zou het oorspronkelijk gaan om de uitbeelding van levende wezens in een staat van rust of stilte en niet om die van levenloze voorwerpen. De oudere benamingen stilstaand of stilliggend leven lijken dit te bevestigen. In 1656 is sprake van ‘een stil leggent leven van Rembrant’ en in 1667 meent iemand: ‘Evert van Aelst is [...] een seer uytnemend Schilder in allerhande soort van stil-staende leven, insonderheyt Fruyt’. Stilleven is tegenwoordig ook de benaming voor een schilderij of tekening waarop een stilleven is afgebeeld, en vandaar is het een genrebenaming geworden."
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden

Andere antwoorden (2)

We kijken naar een plaatje van een fruitmand dat we een “stilleven” noemen. Maar waarom noemen we dat een stilleven? Is het de appel op de schaal die daar levend en wel, fris en fruitig naast zijn andere fruitmakkertjes ligt? Is het omdat het een schilderij is die de kijker een gefixeerd, uiterst stil leven aanbiedt? Zou daarom een afbeelding van een schaal met roestige spijkers en een knikker geen stilleven genoemd mogen worden? We kunnen nu nog alle kanten op maar stel, indien we deze laatste vraag bevestigend beantwoorden, dan zou een antwoord op de vraag, waarom een ‘stilleven’ een “stilleven” genoemd wordt, als volgt kunnen luiden: omdat het leven stil getoond wordt, of, omdat het stille leven getoond wordt. Kernbegrippen bij deze benadering zijn: ‘stil’ en ‘leven’. En omdat een spijker niet het leven in zich heeft, kan zij dat ook niet stil tonen. Ergo, een afbeelding van een spijker kan geen stilleven zijn. Maar goed.
(Lees meer...)
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja dat had ik ook al gevonden, maar waar de naam nu precies vandaan komt geeft het niet echt een antwoord op...
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Bovendien vind ik een weergave van spijkers, schoenzolen , leesten, kammen, scharen harken bezems etc. ook een stilleven.
Omdat er alleen voorwerpen op voorkomen die niet bewegen. Ze zijn bijvoorbeeld levenloos, zoals een boek of steen, en/of ze zijn roerloos, zoals fruit of andere zaken.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding