Met welke techniek kan men achterhalen wanneer een olieverfschilderij is geschilderd?

Men kan niet de exacte datum bepalen, wel de periode waarin het geschilderd is.

Door de samenstelling van de verf te bepalen is enkele malen aangetoond dat een ‘eeuwenoud’ schilderij een vervalsing was.

Men maakt dan onder andere gebruik van het feit dat het sinds de Middeleeuwen gebruikte pigment loodwit (2PbCO3.Pb(OH)2) door betere raffinagetechnieken tegenwoordig veel minder zilver bevat dan vroeger. Met
neutronen-activeringsanalyse is het zilvergehalte van het loodwit te bepalen. En dat maakt het mogelijk om iets te zeggen over het tijdvak waarin het schilderij is gemaakt.

Onderzoek van de verf van schilderijen met een bekende en onomstreden ouderdom heeft laten zien dat na 1850 het zilvergehalte van het loodwit duidelijk lager is dan daarvoor. Bij een zilvergehalte van meer dan 15 ppm (parts per million) is het schilderij voor 1850 gemaakt, bij
minder dan 10 ppm daarna. Voor een dergelijk onderzoek is slechts een zeer kleine hoeveelheid verf van het schilderij nodig: 1 mg is ruim voldoende.