Is uitzieken nuttig, en zo ja, in hoeverre?

Als je nog niet volledig beter bent en je gaat weer volop aan de slag, heeft je lichaam niet genoeg tijd gehad om te herstellen.
Ook riskeer je hiermee dat je collega's ziek worden, je komt bacillen verspreiden op het werk.

Tegenwoordig wil iedereen snel snel, maar rust is echt belangrijk bij ziekte. Niet eigenwijs doorkachelen.

Toegevoegd na 3 minuten:
En is hij wel weer gezond gaan eten en genoeg slapen?

In iedere richtlijn of overheidsadvies over griep vind je het terug: neem rust en vermijd lichamelijke inspanning. 'Bedrust is niet strikt noodzakelijk, maar inspanning kan beter worden vermeden, meldt de standaard van het NHG. Maar waarom moeten we eigenlijk uitzieken?

'Naar mijn weten is er nooit wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van rust of uitzieken', zegt infectiedeskundige Aura Timen van het RIVM. 'Het is ook bijna onmogelijk om daar echt experimenteel onderzoek naar te doen. Er spelen zoveel factoren een rol bij griep, dat je die nooit allemaal kunt controleren. Dit soort medische kennis is gebaseerd op jarenlange ervaring en observaties in de praktijk.'
Ze waagt zich aan een verklaring die aansluit bij de werking van het afweersysteem (zie hierboven). 'Om complicaties te voorkomen, moet je zorgen dat de afweer zo snel mogelijk op gang komt. Het afweersysteem voorkomt dat het virus nieuwe cellen aantast. Inspanning trekt een zware wissel op je energiehuishouding. Bij infecties heeft het lichaam juist extra energie nodig om de weerstand op te starten. Als je je moe voelt, is dat niet voor niets. Het is dus goed te reageren op de signalen van je lichaam. Uitzieken lijkt me dus inderdaad nuttig.

Tijdens een griep, verkoudheid of andere ontsteking probeert het lichaam een ziektemaker – bacterie, virus of schimmel – te elimineren. Die ziekteverschijnselen kun je zien als een soort huishoudster, die langskomt om op te ruimen en schoon te maken. Dat ‘huishoudelijke werk’ vergt echter behoorlijk wat energie. Niet voor niets gaan griep en ontstekingen vaak gepaard met symptomen zoals vermoeidheid, algemene malaise en een versnelde pols.
Veel mensen die ziek zijn en toch op de been willen blijven, kúnnen dat ook bij de gratie van een paar aspirines of een dosis paracetamol. Die remmen de aanmaak van prostaglandine, een afweerstofje dat extra veel wordt aangemaakt bij ontstekingen. Prostaglandine is verantwoordelijk voor het doorgeven van de pijnprikkels van het geïnfecteerde lichaamsdeel, en zorgt ook voor de verhoging van de lichaamstemperatuur waarmee een ontsteking vaak gepaard gaat.
Doordat aspirine en paracetamol de aanmaak van prostaglandine remmen, zakken de pijn en de koorts. Dan kun je denken dat alles wel weer oké is en je weer in het drukke leven van alledag storten. Maar de waarheid is dat je alleen minder last hebt van de ontsteking, maar de ontsteking gaat er niet mee weg.
Op zich kan het verlichtende effect van een pijnstiller heel prettig zijn. Mits je de ziektekiem maar serieus neemt en dus ook genoeg rust neemt, zodat het lichaam kan werken aan zijn herstel. Anders is het voor de huishoudster dweilen met de kraan open.
Sommige mensen gaan door tot ze erbij neervallen. Zij beschouwen hun lichaam onbewust als een werkezel.
‘Denk je nou echt dat ik me beter ga voelen als ik even op de bank ga liggen?’ Ja, en dat weten we zeker. Want ziek zijn kost energie!