Eens alcoholist altijd alcoholist ?

Het "eens een alcoholist, altijd een alcoholist", is één van de standpunten van de AA, de anonieme alcoholisten dus. Vooral in Amerika is deze zelfhulporganisatie vrij groot en bekend, en hun standpunten hebben vrij veel invloed gehad op het professionele én maatschappelijke denken over alcoholisme. Soms terecht, soms misschien wat minder terecht.

Hun standpunt is in de eerste plaats dat alcoholisme een ziekte is. Het enige medicijn om die ziekte te behandelen, is niet drinken. Je bent bij de AA ook geen "ex-alcoholist", maar je bent een "recovering alcoholic", een "herstellende alcoholist". Je blijft dus je leven lang alcoholist: dat zit in je, en daar kom je niet vanaf. Omdat drinken de verslaving triggert, kun je daarom ook nooit meer "sociaal" drinken.

Ik denk dat dit voor de meeste mensen een effectieve zienswijze is, maar tegelijk zijn er genoeg mensen die er blijk van geven dat zij wél in staat zijn om sociaal te drinken, of af en toe een glaasje of een paar slokken te drinken, zonder dat zij terugvallen. De AA gaat zo ver dat je ook geen gerechten meer kunt eten waar alcohol inzit, geen kersenbonbons kunt eten, en geen avondmaalswijn (dat is meestal één slokje) kunt drinken als je eenmaal bent afgekickt. Mensen die vinden dat zij wél zo ver zijn dat zij af en toe een glaasje mee kunnen drinken, worden binnen de AA niet erg geaccepteerd.

Op zich is helemaal niet drinken wel een goed middel tegen terugval denk ik, een eerste glaasje weigeren is nu eenmaal gemakkelijker dan een tweede of derde weigeren. Toch zullen er ook mensen zijn voor wie sociaal drinken wel mogelijk is: je bent er nog altijd zelf bij. Maar het standpunt komt dus van de AA, en behalve die paar kritische noten hierboven ga ik verder geen negatieve dingen zeggen over een organisatie die zoveel mensen zo enorm heeft geholpen en nog steeds helpt. Zoals ik al zei: hun visie blijkt voor veel mensen effectief te zijn.