Waarom is een slagroomkuur slecht?

Door te veel vet, en vooral te veel verkeerd vet te eten, kunnen verschillende gezondheidsrisico’s ontstaan. Verzadigd vet en transvet zijn slecht voor het cholesterolgehalte in het bloed en verhogen daarmee de kans op hart- en vaatziekten. Uit onderzoek blijkt dat het risico op hart- en vaatziekten stijgt naarmate er meer verzadigd vet en transvet in het eten zit. Dat komt doordat deze vetsoorten het “slechte” LDL-cholesterol doen stijgen. Hierdoor kunnen zich vetlaagjes afzetten in de wand van bloedvaten, waardoor deze na verloop van tijd dichtslibben. Zo neemt de kans op afsluiting door bloedstolsels en trombose toe en kan een hartinfarct of herseninfarct ontstaan.

Veel vet in de voeding leidt gemakkelijk tot een voeding die meer energie levert dan wordt verbruikt. Dat betekent dat de kans op bepaalde vormen van kanker en diabetes type 2 toeneemt.

De opname van vet: de vetzuren worden vooral gebruikt als brandstof voor het lichaam of opgeslagen als energiereserve in vetweefsel. Het lichaam kan vet efficiënt en compact opslaan. De opslag van vet kost bijna geen energie en gaat in tegenstelling tot koolhydraten en eiwit niet gepaard met de opslag van water.
Vet blijft relatief lang in de maag en geeft daarom voor langere tijd een verzadigd gevoel. Vrijwel alle vetzuren uit eten worden verteerd door het lichaam. In de ontlasting is dan ook bijna geen vet aanwezig. Als dit wel het geval is wijst dit op een verstoorde vetvertering, bijvoorbeeld als gevolg van ziekte of medicijngebruik.

In het lichaam wordt vet gesplitst in vetzuren en glycerol. Dat gebeurt voornamelijk in de dunne darm, met behulp van enzymen uit de alvleesklier. Galzuren uit de gal zorgen ervoor dat de vetzuren zich kunnen mengen met andere stoffen. De vetzuren worden door de darm opgenomen in het bloed, via de lymfe afgegeven en vervoerd naar de lever en vanuit de lever verdeeld over de andere organen en weefsels.
Vet verschijnt later in het bloed als kleine vetbolletjes. De lever absorbeert ze en verpakt vetzuren en cholesterol in lipoproteïnedeeltjes, een mengsel van eiwit en cholesterolvetzuuresters. Deze lipoproteïnedeeltjes verschillen in grootte, soortelijke dichtheid en samenstelling.

Mensen die moeite hebben op gewicht te blijven doen er dus al met al goed aan niet te vet te eten.

Met een 'slagroomkuur' bedoel je waarschijnlijk het vaak en veel gebruiken van slagroom, en misschien zelfs wel het bijna uitsluitend eten van slagroom voor een bepaalde periode.

Zeker dat laatste is absoluut niet gezond, dat is een eenzijdig dieet nooit. Je lichaam heeft niet alleen vet en brandstof nodig, maar ook allerlei vitamines en mineralen, vezels, en nog veel meer. De enige manier om je lichaam te geven wat het nodig heeft, is door gevarieerd te eten. Dat doe je niet als je één voedingsmiddel overmatig gebruikt.

Als het gaat om vet in relatie tot hart- en vaatziektes, dan is niet het zichtbare vet schadelijk, maar het vet rondom je organen. Dit vet zorgt ervoor dat je een hoger risico loopt op diabetes type 2, hart- en vaatziektes en bepaalde soorten kanker. Dat kun je van buiten niet zien en het is dan ook heel goed mogelijk om een normaal of laag lichaamsgewicht te hebben met ongezond veel orgaanvet en alle risico's van dien. Ook iemand met ondergewicht kan een hartinfarct krijgen door een dichtgeslibte kransslagader en ook bij iemand met ondergewicht kan dat te wijten zijn aan ongezonde voeding.

Ik zou niet meteen roepen dat slagroom altijd slecht is omdat het vet is: vet hebben we ook nodig en ik vrees dat onze collectieve angst voor vet eten ook weer allerlei schadelijke producten heeft voorgebracht. Zgn. 'light'-producten met minder vet maar veel meer suikers die minstens zo ongezond zijn, bijvoorbeeld. Daarbij heeft ons lichaam bepaalde vetten en vetoplosbare vitamines ook gewoon nodig. Maar teveel vet is niet gezond. En wat vooral ongezond is aan het proberen aan te komen met één bepaald voedingsmiddel, is de eenzijdigheid. Je kunt veel beter bij je gewone maaltijden wat meer proberen te eten, bijvoorbeeld twee boterhammen meer bij lunch of ontbijt, en vaker - gezonde - tussendoortjes. En als je graag aan wilt komen en je verder gezond eet, kan het natuurlijk geen kwaad om eens slagroom op je koffie te nemen of wat ongeslagen room door je soep te doen. Maar zorg er dan wél voor dat je ook andere producten gebruikt om je calorie-inname op te vijzelen en dat je totale voeding in evenwicht is.

Overigens: bij 'licht' ondergewicht hoef je niet altijd aan te komen. Als je altijd al een laag lichaamsgewicht hebt gehad en je je goed voelt, is er geen reden om te denken dat aankomen per se gezonder is. Wil je aankomen en lukt dit niet, ben je recent zonder duidelijke reden afgevallen of voel je je ziek, vraag dan je huisarts om advies.