kan iemand simpel uitleggen wat het verschil is tussen sympatisch zenuwstelsel, autonoom en parasympatisch, centraal, perifeer en somatisch?

Lees: James Kalat - Biological Psychology

Je vraagt behoorlijk veel voor 2500 tekens.

De zenuwstelsels zijn niet altijd heel makkelijk te scheiden. In de psychologie vindt men dit blijkbaar altijd toch heel informatief om te doen. Ik ben zelf behoorlijk connectionistisch ingesteld en vind dus het reductionistisch strict scheiden van neurale functies in Fodoriaanse modules weinig informatief, maar ik zal een poginkje doen:

Centraal vs perifeer is makkelijk:
Het centraal zenuwstelsel omvat de hersenen en het ruggemerg. Het perifeer zenuwstelsel omvat de rest van de zenuwen. Dit onderscheid is dus puur gebaseerd op locatie in het lichaam.

Somatisch:
Somatisch zenuwstelsel is een beetje een vage term. Het zou alle neuronen moeten omvatten die interactie met de buitenwereld verzorgen. Het is mij altijd een beetje schimmig waar de grens ligt. Is bijvoorbeeld cognitieve verwerking van beeld, zoals in de hogere visuele gebieden gebeurt, onderdeel van het somatisch zenuwstelsel? Is een kwestie van smaak en definitie.

Autonoom, (para/ortho)sympatisch:
Het autonome zenuwstelsel werkt op zichzelf en bestuurt de lichaamsfuncties zoals ademhaling en spijsvertering. Het autonome zenuwstelsel kan worden opgedeeld in twee onderdelen: het (ortho)sympatische en het parasympatische zenuwstelsel. Het sympatische (of orthosympatische) zenuwstel zorgt ervoor dat het lichaam arbeid kan verrichten en het parasympatische zenuwstelsel zorgt dat het lichaam energie kan aanvullen, kan ontspannen en kan herstellen.

De scheiding is niet altijd hard te trekken en, zoals al gezegd, ik vind deze lang niet altijd informatief. Zo kan ik best zelf mijn ademhaling beinvloeden, ook al zou dit typisch iets moeten zijn dat mijn sympatische zenuwstelsel regelt.

Heb je hier iets aan?