Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat gebeurt er met je (lichaam en hersenen) wanneer je "dichtklapt"?

Ik heb er wel globaal iets over kunnen vinden; dat het een "vluchtreactie" is, veroorzaakt door een teveel aan prikkels.

Maar helemaal duidelijk is het me niet.

Ik vraag me dit af, omdat het me in bepaalde situaties overkomt; bijvoorbeeld bij een conflict of wanneer ik iets "sociaals" moet doen wat ik lastig vindt.
Als ik beter doorheb hoe dit werkt, kan ik misschien beter naar een oplossing zoeken.

Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
in: Psyche
10.3K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Dichtklappen is 1 van de 3 mogelijkheden in het geval ons autonome zenuwstelsel gevaar waarneemt. Instinctief kiezen we voor vluchten, vechten of bevriezen. Deze laatste reactie is bijvoorbeeld aan de orde voor het vogeltje dat door de poes wordt gepakt, de beste reactie is uit je lijft niet voelen niets doen.

Als het alarm gaat in het autonome zenuwstelsel wordt het brein overruled. Dus ook bij een vals alarm, de kunst is de situatie van vals alarm te voorzien en het autonome zenuwstelsel tot rust te brengen voordat het dichtklappen plaatsvindt. Om te beginnen door bewust door te ademen, op de rem ( de parasympathicus) trappen.

Zie ook link
(Lees meer...)
Bronnen:
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Duidelijk antwoord en goede bron +
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Inderdaad helder antwoord en bron met gedetailleerde omschrijving; dank hiervoor. Alhoewel juist het "bevriezen" niet heel erg aan de orde komt in de tekst uit de bron. Maar ik kan deze kreet wel gebruiken voor mijn verdere zoektocht.
Erna55
9 jaar geleden
Dikke plus !
Hersenen bestaan grofweg uit 3 delen, de reptielenbrein, het zoogdierenbrein en de menselijke hersenen.
Bij " levensgevaar" nemen de zoogdierenhersenen het over.
Bij fobieën lijkt het denken daarom uitgeschakeld.
Er zijn wel speciale therapieën voor die zich richten op " kalmeren" van het reptielenbrein. Wanneer iemand hoogtevrees heeft, helpt het niet om te zeggen dat de trap wel veilig is. Iemand met spinnenangst weet ook wel dat een spin je niet kan opeten. Meestal snappen we bij dit soort angsten wel dat redeneren niet helpt.
Bij sociale angsten/ fobieën geldt hetzelfde. Redeneren alleen helpt niet. De angst moet op een andere manier gesust worden.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
@Marjol31n in elk geval ken je aan den lijve de bevries-optie als dichtklappen! En naarmate je dit dichtklappen eerder herkent: "waar in mijn lijf is de eerste verandering, en wat gebeurt er dan?" zul je ook vaker in staat zijn dichtklappen voor te zijn. Want eigenlijk gaat het om een vals alarm, het reptielenbrein moet worden gerustgesteld, en dat gaat makkelijker bij oranje dan als het sein op rood staat. Alleen al 2 x bewust doorademen met focus op de uitademing kan een boel helpen. Voor mij is een mooie methode - vaak als zelfhulp bruikbaar - de NAEM methode van Gallo, zie http://energypsych.com/readings/negative-affect-erasing-method/ Succes!
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Ik denk dat het goed is me eens te gaan verdiepen in die verschillende "breinsoorten" die jij noemt, Erna55. Daar kan ik wel wat mee. Berchris, die methode van Gallo zal ik gaan doorlezen (moet wel even Google translate eernaast houden ;-) ); dank voor de tip.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
De kloppunten bij Gallo zijn hier te vinden: www.ei-ep.com/pdf/NAEMNederlands.pdf

Andere antwoorden (2)

Jouw vraag herken ik (helaas) zeer duidelijk.
Ik heb er ook al erg veel over nagedacht, en mijns inziens is het vooral een sociale angst.
Dat klinkt wellicht nogal "gewoon", maar het gaat hier dan wel om een zeer sterke angst. Ik zie het ook als een soort drempel waar je niet overheen kunt komen. Waardoor je dus blijft "hangen"; het zogenaamde dichtklappen.

De ideale oplossing heb ik helaas ook nog niet. Wellicht moet je je leren focussen op iets anders, zeg maar je (angst)gedachten bewust vervangen door iets anders, liefst nèt voordat je dicht gaat klappen.
Want met angsten gaat het vaak om een soort ingesleten denkpatroon die je hersenen steeds weer "afspelen", vergelijkbaar met een diep karrespoor waar je steeds opnieuw in terecht komt omdat dit de voor de hand liggende weg is.

Ik hoop dat je er iets aan hebt. Ga er van uit dat je dit kunt doorbreken, want ook na jaren is dat nog steeds mijn overtuiging!
Veel sterkte ermee. (Ook beetje voor mezelf :-) )
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Ik denk dat het inderdaad wel verband houdt met angst op het sociale vlak.
Maar iets wat ik intussen wel geleerd heb, is dat je zelf wel wat invloed kunt hebben op angstreacties.
Dit met behulp van zogeheten "rationele gedachten". Het dichtklappen zelf is een proces in je lichaam en hoofd, dat ergens door in gang wordt gezet.
Maar het wordt veroorzaakt door een "misverstand"; iets geeft ene signaal dat er een bedreiging is. Maar die is er dus niet.
Ik probeer nu uit te pluizen hoe dat proces precies werkt en hoe ik daar bewust in kan ingrijpen. En ik ga er (meestal) wel vanuit dat er iets aan te doorbreken valt, inderdaad.
Goed dat jij dat ook doet. Jij ook sterkte.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Als ik even naar mijn eigen situatie kijk, weet ik dat het dichtklappen bij mij een min of meer traumatische oorzaak heeft (of ten dele heeft). Ik heb vaker last had gehad van mensen die over mijn grens heen wisten te komen (bijv. d.m.v. minachting, agressie, negeren etc.).
Omdat hen dit zo makkelijk lijkt te lukken, ben ik zeer op mijn hoede met bepaalde mensen, vaak ook bij onbekenden.
Maar zo'n oorzaak hoeft bij jou niet per sé aanwezig te zijn, dat weet je wellicht zelf wel. Ik ieder geval IS er een oorzaak, want je doet dit niet zonder enige aanleiding.
Misschien ben je ook hooggevoelig, waardoor je dit soort situaties toch eerder zult meemaken. Nogmaals succes met de oplossing!
"dichtklappen" is al je lichaam en geest "on hold" staan.
dichtklappen is als je wel WIL spreken of reageren maar helemaal in jezelf kruipt en het niet meer KAN. het is dus een oncontroleerbare reactie; en vaak hebben goed bedoelde "toe zeg het maar" of "ik wil er NU over spreken" net het omgekeerde effect. Je klapt dan nog meer dicht.
Om te beginnen: aanvaard het dichtklappen. Op dit moment kan je niet anders. Dat is niet goed en niet slecht. Dat is gewoon zoals het is.
Wil je de lichamelijke en geestelijke oorzaken kennen, enkele hints :
- inderdaad is het een vluchtreactie. er komt iets op je af, en je schakelt jezelf uit. je kan niet meer reageren. ik klap zelf nooit dicht, dus ik weet niet wat er door het hoofd gaat van iemand die het wél doet. Maar wat het ook zou zijn, de persoon is niet bij machte om hetgeen hij /zij voelt te uiten. Soms kan de persoon niet meer helder waarnemen. Hij is enkel op zichzelf betrokken en kan de omgeving niet meer observeren, dus vaak ook niet voelen dat hij/zij de ander hiermee pijn doet. tegelijk kan er een enorm schuldgevoel zijn omdat je het wel registreert maar tegelijk niet kan reageren en het anders kan doen.
- "dichtklappen" kan te maken hebben met onbewust passieve agressie. How, wat een woord he... Passieve agressie betekent dat je heel boos bent op iemand maar dit niet kan of durft te uiten. Dus een onbewust mechanisme in jou zegt : in plaats van boos te worden ga ik nu lekker dichtklappen. Hoe dit komt kan meerdere oorzaken hebben : misschien werd er thuis nooit "boos ge-zijn" op elkaar, misschien werden je opvoeders kwaad als je boos was enz... Dus ipv rechtstreeks te roepen "he joh nu ben je écht te ver gegaan, ik ben raaaaaaaaaaaaazend" ga je freezen. Je boosheid wordt onderdrukt en je klapt dicht. en eigenlijk weet je wel dat je de ander daarmee pijn doet. misschien veel meer dan dat je die ander bv. een klap zou geven. vaak komt passieve agressie voor bij mensen die geparentificeerd zijn, dus hun boosheid niet mochten uiten omdat mammie of pappie dat niet aankonden wegens ziekte, overwerktheid enz... Op dat moment worden kinderen soms de "redders" (ouders) van hun ouders, dus ge-parent-ifiseerd (parents= ouders in het Frans).
Dichtklappen heeft (als het geen bewust machtsspel is) bijna altijd met de kindertijd te maken. Met emoties die geblokkeerd worden. Als je eruit wil raken, zal je die emoties moeten bevrijden. En daar is professionele hulp voor nodig in vele gevallen...
(Lees meer...)
liveisgreat
9 jaar geleden
liveisgreat
9 jaar geleden
ik heb nog een aanvulling : parentificatie is maar één van de mogelijke oorzaken ... een onveilige kindertijd, waarbij het kind mer gefocust moest zijn op de ouder of op overleven enz... in plaats van op zichzelf, kan meerdere vormen aannemen. het punt is dat de emoties van het kind in dat geval moeten onderdrukt worden omdat er andere dinge prioritair zijn Als iemand bv. een gewelddadige vader heeft zal hij/zij vooral bang zijn voor zijn/haar leven . Er zal geen ruimte zijn voor de emoties van het kind.
Het kind kan dan over-emotioneel worden en zijn emoties niet meer de baas kunnen eenmaal het ouder wordt. De welbekende drama-queen, ook bestaande in mannelijke versie: alles wordt uitvergroot, alles moet wijken voor het vermeende drama. Of het "kind" blijft tot op volwassen leeftijd de goedkeuring (= bescherming) zoeken van mammie of pappie (in de vorm van "goedkeuring van de baas" of "goedkeuring van de partner"...). Ook krijg je vaak zogeheten "hysterische mensen " die hun emoties de vrije loop laten en (net als de dichtklapper) niet meer kunnen waarnemen wat dit doet met hun omgeving.
Ook kan het kind dat geen plaats krijgt om zichzelf te zijn en te uiten, de weg kiezen om de emotie dan maar verder te verdringen, omdat "emoties uiten" gelinkt wordt aan "gevaar". (bv. als ik emotie heb, kan ik niet meer kijken wat papa doet als hij gedronken heeft, dus ik kan ze maar beter niet hebben. als ik emoties heb, kan ik mammie niet genoeg helpen dus ik duw ze maar weg want mammie haar emoties zijn belangrijker dan de mijne...").
Beide manieren zijn de andere kant van dezelfde medaille. Het is fantastisch dat in relaties (vriendschap, liefde...) vaak een "dichtklapper" goed bevriend of verliefd wordt of... op een "hysterisch mens" of "dramaqueen".
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Dankje voor je uitgebreide antwoord. Zit inderdaad waarheid in.
Maar dit gaat voor om wat er "psychisch" achter zit. Waar ik nu vooral naar op zoek was, is wat er letterlijk gebeurt met je brein en lichaam als het "dichtklappen" je overkomt...
liveisgreat
9 jaar geleden
in sociale situaties (dus buiten conflict) heeft "dichtklappen" ook vaak te maken met "niet veilig voelen". ook hier gaan lichaam en geest "on hold". meestal is het dichtklappen dan iets minder dan bij conflict (je kan bv. nog beleefd antwoorden, maar voelt je van binnen helemaal dicht zitten).
onveiligheid in sociale situaties kan ontstaan uit wat mensen vroeger "verlegenheid" noemden wat wat nu soms omschreven wordt als "sociale angsten". Angsten hebben altijd te maken met een tekort aan veiligheids-gevoel, vaak ontstaan in de kindertijd. Als jij als kind mocht groeien en bloeien, altijd goedgekeurd werd in wie je was (ook als je eens een foutje maakte), het gevoel had dat je bestaan een reële meerwaarden betekende voor je ouders dan ga je er in sociale contacten vanuit dat mensen blij zijn om je te leren kennen. dan voel je de wereld als veilig aan en zal je je ook veilig voelen bij anderen. en dus openbloeien in plaats van dicht klappen als je sociale contacten hebt. ook als mensen niet vriendelijke tegen je zijn, kan je dit managen en neemt dit niet persoonlijk op.
als je opvoeder kritisch waren op wie je was, je niet jezelf kon zijn, vooral met hen moest bezig zijn enz... dan leer je dat je er eigenlijk niet zoveel toe doet en als je ertoe doet dat je wellicht eerder een blok aan het been bent dan een meerwaarde voor die persoon.
de lat in sociale contacten ligt dan zo hoog, dat je bijna denkt perfect te moeten zijn of alleszins te passen in datgene wat die ander van je verwacht. In één op één contacten lukt dat nog wel vaak, in kleinere groepen kan het ook soms nog meevallen, maar vooral in grotere groepen kan je natuurlijk niet meer voor iedereen aan zijn/haar verwachtingen voldoen.. Dan kan je behoorlijk dicht klappen, omdat je onbewust in een extreme onveiligheidssituatie zit in jouw aanvoelen : je hebt het niet meer onder controle.
Dus klap je dicht. Je zet jezelf "on hold" en gaat een beetje "uit je vel" (dus je bent jezelf niet meer).
Hetzelfde kan gebeuren in één op één contacten die er echt toe doen, bv. bij een sollicitatie of als je verliefd bent.
liveisgreat
9 jaar geleden
wat er letterlijk gebeurt, is wat er gebeurt in alle situaties waarin je je onveilig of angstig voelt. Je reageert op een bepaalde manier en je lichaam maakt bepaalde stoffen aan.
bij "dichtklappen" reageer je inderdaad met vluchten maar in die mate dat je niet "wegloopt" maar ter plaatse blijft en je lichaam en geest "bevriest".
Veel meer dan uitzoeken welke stoffen e.d. verantwoordelijk zijn voor dit gedrag, komt het erop aan dit gedrag te analyseren. Je kan immers niet door het innemen van een bepaalde stof verhinderen dat je dicht klapt (misschien tijdelijk wel natuurlijk, maar niet structureel).
Observeer jezelf bij het dichtklappen zonder dat je er een oordeel aan geeft (dus niet "oei shit ik klap dicht" maar gewoon kijken wat je voelt, in je lichaam, wat je gedachten zijn enz....Het bange kind in jezelf heeft behoefte aan die aandacht, dus observeer het een tijd en keur jezelf goed.
Je kan ook eens een bedankingsbrief schrijven aan "dichtklappen" waarin je alle goede dingen beschrijft die "dichtklappen" je brengt. dus "beste mijnheer dichtklap, bedankt dat je er bent. dank zij jou kan ik mezelf wegstoppen. dank zij jou moet ik met die goser die ik zo goed zie zitten geen risico nemen. enz.". Op die manier zie je welke voordelen het dichtklappen je brengt.
Om kort te gaan : als je in een extreme angstsituatie zit, gaat je lichaam inderdaad vechten vluchten enz... Je komt al een heel eind als je opzoekt wat je lichaam dan juist produceert en doet. Maar dan?
Dan heb je een verklaring maar blijft verder lekker dichtklappen.
Je klapt nu dicht omdat je reptielenverstand een situatie die eigenlijk niet onveilig is, als onveilig beschouwt.
De kunst is nu om eruit te geraken en de veiligheid van de situaties terug op het "gewone" niveau te brengen. En daar is meer voor nodig dan enkel weten welke letterlijke mechanismen tot de toestand hebben geleid...
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Dankje dat je de moeite hebt genomen zo'n lang en doordacht stuk te schrijven, liveisgreat.
Ik ga het nog even een paar keer lezen, om het in te laten werken.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding
+