Kan de angst zo groot worden dat het door je medicijnen heen gaat?

Antidepressiva hebben een vrij lage effectiviteit: uit onderzoek blijkt ongeveer 10-15% effectiviteit in vergelijking met een placebo. Wanneer je antidepressiva slikt tegen angst of depressie en je hebt nog steeds last van angst of depressie, moet je je eerder afvragen of de medicatie wel werkt. Als je het hebt over het "door de medicatie heen gaan" van angst of depressie, veronderstel je dat de medicatie werkzaam is op die angst of depressie, maar dat de angst of depressie misschien sterker is dan die dempende werking van de medicatie. Maar angst (of depressie) is zoveel meer complexer dan dat: het is niet uit te drukken in meetbare processen in de hersenen die vervolgens tegengewerkt worden door medicatie.

Je hebt het dus niet over een bepaalde kracht of een simpel proces waarin de medicatie precies datzelfde proces tegen zou gaan. Dus je kunt niet zozeer stellen dat de angst "sterker is dan de medicatie", maar eerder dat de medicatie niet of onvoldoende werkzaam is op die angst. De precieze werking van antidepressiva op een depressie of op angst is niet bekend, dus dat kan allerlei redenen hebben. We weten wel dát (moderne) antidepressiva meer serotonine beschikbaar maken in de synaptische spleet, maar hoe dit werkt bij depressie of angst en zelfs de vraag óf dit werkt, is onduidelijk. De populaire theorie dat depressie of angst wordt veroorzaakt door een tekort aan serotonine in de hersenen is al heel lang geleden ontkracht maar blijft om de één of andere reden steeds terug komen. Wat we wél weten, is dat depressie en angst heel veel meer is dan alleen het effect van bepaalde chemische stofjes.

Kortom: het kan zijn dat medicatie niet werkzaam is bij angst, maar dat heeft meer te maken met de beperkte werkzaamheid van antidepressiva dan met de ernst van de angstklachten. Daarbij kunnen angst en depressie ook een bijwerking zijn van deze middelen.

Nu schrijf je twee verschillende antidepressiva te gebruiken. Ik hoop van harte dat je dat doet onder goede controle van een ter zake kundig arts. Over het algemeen mogen antidepressiva niet met elkaar gecombineerd worden, vanwege het risico op een serotoninesyndroom. Ik neem aan dat je deze middelen gebruikt volgens voorschrift en dat je middelen slikt die wél met elkaar samen kunnen. Maar mocht je uit eigen beweging een middel erbij zijn gaan slikken dat je nog in huis had of iets in die richting en je arts weet NIET weet dat je deze twee middelen samen slikt, neem dan morgen direct op met je arts.