Helpt concerta ook bij mensen die (manisch) depressief zijn en / of paniekklachten hebben?

Een heel enkele keer worden dergelijke middelen wel eens gebruikt samen met een antidepressivum bij mensen met ernstige depressies. Het werkt activerend, en daarmee behandelt het een deel van de symptomen van depressie, namelijk slaperigheid, vermoeidheid en traagheid. Daarbij grijpt het deels ook aan op dezelfde neurotransmitters die bij depressie waarschijnlijk een rol spelen.

Bij een bipolaire stoornis ("manische depressie") is het in principe gecontraindiceerd, tenzij onder strikt en deskundig toezicht, en als de bipolaire stoornis goed onder controle is. Methylfenidaat (bijvoorbeeld ritalin of concerta) kan symptomen oproepen die ook voorkomen bij een manie: verhoogde beweeglijkheid en alertheid, onrust, nervositeit, slapeloosheid, gebrek aan eetlust, etc. Het kan ook een depressie of manie veroorzaken of verergeren, en daarbij verhoogt het het risico op psychosen en angsten, wat je al helemaal moet vermijden bij mensen met een bipolaire stoornis.

Bij paniekklachten is het niet direct gecontraindiceerd, maar erg verstandig lijkt het me ook niet. Omdat methylfenidaat klachten kan geven als hartkloppingen, opgefoktheid, angst en duizeligheid, lijkt het me dat het eerder een paniekaanval kan oproepen dan dat het ertegen helpt.

Toegevoegd na 16 minuten:
In principe is trouwens ook een (unipolaire) depressie een relatieve contraindicatie voor het gebruik van ritalin, maar in zeldzame gevallen wordt het wel eens (off-label) gebruikt bij mensen met ernstige depressies wanneer zij nergens goed op reageren. Ik weet alleen niet of dit in Nederland ook wel eens gebeurt.