Hoe merk je of een gewricht (in je lichaam) ontstoken is?

Als niet geheel duidelijk is of er extra vocht in het gewricht zit, is ECHO (geluidsonderzoek) het middel van eerste keuze. Vooral bij de gewrichten die niet goed te voelen zijn zoals de heupen kan dit onderzoek zeer zinvol zijn. Daarnaast kan een rontgenfoto gemaakt worden om te zien of de zwelling rond het gewricht wordt veroorzaakt door afwijkingen in het bot. Als men op de rontgenfoto geen afwijkingen ziet zegt dit nog niets: bij botontstekingen kan het wel 4 weken duren voordat er afwijkingen op de rontgenfoto zichtbaar worden. Is vastgesteld dat er een gewrichtsontsteking is zal verder bloedonderzoek gedaan worden om meer zekerheid te krijgen omtrent de oorzaak.

Een ontsteking is gedefinieerd als elk proces waarbij roodheid, warmte, zwelling, pijn en een verminderde functie (van het orgaan) optreden (rubor, tumor, dolor et functio laesa). Als een gewricht (een gewricht is een orgaan!) ontstoken is, dan wordt deze rood, dikker, gaat pijn doen en in een later stadium neemt de functie af (wordt mn minder beweeglijk). Dat geldt voor elk gewricht in ons lichaam, ook voor de gewrichten, die jij als dieper gelegen beschouwd.
Je bekken is een botstuk, geen gewricht; ik neem aan dat je de heupen bedoelt. Deze liggen inderdaad wel wat dieper dan bv een knie, maar zeker niet zo diep dat deze verschijnselen niet optreden. Je rug is ook geen gewricht, de wervelkolom bestaat uit verschillende wervels, tussen elke wervel zitten wel kleine gewrichtjes; deze liggen eigenlijk best oppervlakkig onder de huid. Er wordt wel gesproken over het SI-gewricht maar strikt genomen is ook dit geen gewricht.

De roodheid (maar ook de warmte en zwelling) bij de ontsteking wordt veroorzaakt door een versterkte toevoer van bloed. Hoe diep een gewricht onder de huid ligt wordt met name bepaalt door de hoeveelheid vetweefsel die onder de huid zit. Als deze laag dik is ligt het gewricht dus inderdaad als het ware wat dieper dan gebruikelijk. Hierdoor kan de roodheid, warmte en zwelling slechts zeer subtiel aanwezig zijn. Een beetje dokter zal dit echter zonder problemen waar kunnen nemen; dit wordt namelijk met training steeds makkelijker te zien.
Of het gewricht pijn doet en minder werkt kan de patient de dokter ook dan onverminderd goed vertellen.

Slechts in uitzonderingsgevallen kan zo'n ontsteking niet met het blote oog (en hand) vastgesteld worden. Dan kan een echo de toegenomen bloedtoevoer alsnog aantonen. Over het algemeen wordt het aanvullende onderzoek (foto, echo, bloedonderzoek) niet gedaan om vast te stellen dat er een gewrichtsontsteking is, maar meer om achter de oorzaak van de ontsteking te komen en om te zien hoeveel schade de ontsteking aan het gewricht heeft toegebracht.