Wat is het verschil tussen failliet verklaard worden en faillissement aanvragen?

Een faillissement aanvragen is een verzoek doen aan de rechtbank om een (rechts)persoon failliet te laten verklaren. Een faillissement kan aangevraagd worden door:
1. De (rechts)persoon zelf
2. Schuldeisers
3. Het Openbaar Ministerie

Een (rechts)persoon wordt failliet verklaard op het moment dat de rechter na zo'n verzoek het faillissement uitspreekt.

België (maar grootdeels ook geldig voor Nederland):

Na de aanvraag, moet de rechter zich uitspreken over drie elementen om failliet verklaard te kunnen worden:
1. Betreft het een handelaar
2. Heeft hij zijn betalingen 'gestaakt' (betaalt hij dus zijn schulden niet meer af)
3. Is de staking van betalingen 'duurzaam' of m.a.w. is hij onvermogend om zijn schulden af te betalen.

Samengevat kan een handelaar failliet verklaard worden als zijn liquiditeit dramatisch is en ook zijn solvabiliteit in het gedrang komt.

Dat laatste blijkt echter minder en minder in overweging genomen te worden en meestal wordt gewoon bij een vaststelling van een 'duurzame wijze van ophouden van betalingen' overgegaan tot een (uitspraak in) faillisement.

Nieuw sinds enige jaren zijn de handelsonderzoeken en derden die (bijv. bij negatief eigen vermogen) ook het faillisement kunnen uitlokken, waar het vroeger enkel de zaakvoerder zelf of zijn boekhouder was die de boeken 'ging neerleggen ter griffie bij de aanvraag tot faillissement'.

Tot slot is het belangrijk 'verschoonbaar' verklaard te worden als je een eenmanszaak hebt (meeste ZZP's in Nederland), wat een steun van de rechter betekend in je onvrijwilligheid tot faillissement (versus een frauduleus faillissement, maar let op, verschoonbaarheid kan soms ook geweigerd worden om andere redenen).

Voor je je faillissementsaanvraag indient, moet je met je boekhouder ook de 'zwaarden van Damocles' nazien: Rekening courant, niet volstort kapitaal, privé opnames, verdachte periode van betalingen voorkeurleveranciers...