Wat houdt "dia de los muertos" in?

De dag van de doden (Spaans: Día de los Muertos) is een Mexicaanse feest- en herdenkingsdag. Het vindt elk jaar plaats op 1 en 2 november, dus op Allerheiligen en Allerzielen. In mindere mate wordt het ook in de rest van Latijns-Amerika, de Verenigde Staten en de Filipijnen gevierd.
De Dag van de Doden komt op buitenstaanders vaak vreemd en luguber over. De Dag van de Doden staat vermeld op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van UNESCO.

Men gelooft dat de zielen van kinderen op 1 november terugkeren naar de aarde, en die van volwassenen op 2 november. Gedurende het hele jaar bereidt men zich voor op het festival, men verzamelt goederen die men aan de doden zal offeren.
In de periode rond de dag van de doden maakt men graven van dierbaren schoon en versiert deze. Sommige rijkere families bouwen bovendien altaren in hun huis. Men bezoekt de graven van dierbaren en offert er voedsel en drank. Na afloop eet en drinkt men het vaak zelf op, omdat men gelooft dat de zielen van de doden de ziel van het voedsel tot zich hebben genomen. Men gaat er dan ook vanuit dat het voedsel geen voedingswaarde meer heeft.
Sommigen schrijven calaveras, korte gedichten waarin de spot wordt gedreven met grafschriften van vrienden. Sommige kranten publiceren calavera's van beroemdheden, met karikaturen van skeletten. Schedels zijn een veelvoorkomend symbool op deze dag.


De Dag van de Doden vindt haar oorsprong in de tradities van de Meso-Amerikaanse indianenvolkeren. Voor onder anderen de Azteken, Maya en Purépecha was het gebruikelijk de voorouders en dus de doden te vereren (zie voorouderverering). Men bewaarde schedels en stelde deze tijdens rituelen tentoon om dood en wedergeboorte te symboliseren. Deze dag werd gevierd in de negende maand van de Azteekse kalender, begin augustus en duurde de rest van de maand. De festiviteiten waren gewijd aan de godin Mictecacihuatl, de 'dame van de doden'.
Na de komst van de Spanjaarden werd de viering van de dag verplaatst naar Allerheiligen en Allerzielen en werd er het geassimileerd door het christendom.