Hoe worden chemicalien uit het riool gehaald?

Rioolwater wordt in Nederland en Belgie gezuiverd in hightech installaties. Allereerst gaat het water via een rooster dat blikjes, grof straatvuil, tampons etc. tegenhoudt naar een pompstation waar het in grote tanks wordt gepompt. In die tanks wordt het belucht, waardoor afvalstoffen oxideren. In die tanks leven ook grote hoeveelheden micro-organismen (zoals bacterien) die de afvalstoffen voor een groot deel afbreken. Vaak spreken we van bioactief slib. In plaats van tanks kan er ook sprake zijn van een grote bak met kiezel, waarop de micro-organismen zich vasthechten. Een zeer klein deel van die stoffen zal bij deze bewerking verdampen en komt dus in de atmosfeer terecht. In verhouding met industrie en verkeer levert dit nauwelijks luchtvervuiling op. Na het beluchten gaat het afvalwater door diverse actieve filters en wordt het weer geloosd op oppervlaktewater. De kwaliteit van het geloosde water wordt streng in de gaten gehouden.

In de tanks blijft echter wel slib achter -- zeer fijne 'grond' die vervuild kan zijn met bij voorbeeld zware metalen als ijzer en koper. De tanks worden daarom af en toe geheel geleegd en de vrijkomende grond wordt afhankelijk van de daarin aanwezige vervuiling verder gezuiverd, tot compost verwerkt of gewoon gestort. Ook de kwaliteit van deze grond wordt goed bewaakt.

Stoffen als terpentine en WC-eend worden niet selectief uit het riool gehaald; maar juist omdat deze stoffen nogal reactief zijn, zullen ze door de micro-organismen goed worden afgebroken. Lood, arseen en kwik (om een paar stoffen te noemen) vormen een veel groter probleem -- maar in huishoudelijk rioolwater dat gecombineerd met regenwater van straten wordt verwerkt, komen die in zeer lage concentraties voor.

Natuurlijk bestaan er voor de industrie heel gericht werkende zuiveringsinstallaties, die wel specifieke stoffen behandelen, afhankelijk van welke stoffen als afval in hun proces resteren.