Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Kan een vegetarisch en veganistisch dieet tot afzwakking en vermoeidheid leiden?

Enkele maanden geleden besloot ik over te stappen op een vegetarische leefstijl en dit werd al snel veganisme. Al kocht ik vlees biologisch en at ik dit met mate, ik voelde mij er niet langer prettig bij.

Het stoppen met het consumeren van dierlijke producten ging een lange tijd goed en ik was vastberaden deze leefstijl vast te houden. Geleidelijk aan begon ik echter te verzwakken. Ondanks de plantaardige proteïne die ik gebruikte slonk ik in gewicht en spiermassa aanzienlijk. Behalve het weglaten van dierlijke producten at ik andere levensmiddelen in dezelfde hoeveelheden. Sinds ik, weliswaar met weerstand, weer met mate vlees en zuivel consumeer voel ik dat mijn lichaam aan het aansterken is en mijn energie grotendeels is teruggekeerd.

Mijn sportbegeleider vond het weglaten van vlees en zuivel overigens een zéér onverstandige zet en nam mij als voorbeeld vanwege de fysieke staat hoe ik tegenover hem stond, vermagerd en vermoeid. Ik slikte gedurende deze periode vitamine B12.

Dit brengt mij tot mijn vraag; is het bekend dat een vegetarische of veganistische leefstijl niet voor ieder lichaam geschikt is en kan dit leiden tot de bovenstaande gezondheidsklachten?

Toegevoegd na 33 minuten:
Wellicht belangrijk om erbij te vermelden. Ik gebruikte gedurende de periode dat ik geen dierlijke producten at naast B12 ook een multivitamine, mineralen en aminozuur supplement.

Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
13.7K
Ritsuka
11 jaar geleden
Eet je wel genoeg vleesvervangers als bonen?

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Natuurlijk, élk dieet kan als je het verkeerd aanpakt leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Maar veganisme kan (mits aangevuld met B12!) prima gezond zijn en hoeft niet tot gezondheidsproblemen te leiden. Het wordt ook gewoon erkend door bijvoorbeeld de Amerikaanse vereniging van diëtisten als een gezonde keuze:
"It is the position of the American Dietetic Association that appropriately planned vegetarian diets, including total vegetarian or vegan diets, are healthful, nutritionally adequate, and may provide health benefits in the prevention and treatment of certain diseases."

Veganisme kan prima, zelfs als sporter (er zijn zelfs een paar veganistische topsporters). Maar dan moet je wél gewoon goed eten, en de dierlijke proteïnebronnen vervangen door plantaardige. Als je gewoon maar wat doet zonder richtlijnen te volgen of er zelf verstand van te hebben, ja dan kan het zeker tot verzwakking en vermoeidheid leiden.
Zoals we in Nederland de Schijf van Vijf gebruiken, gebruiken ze in veel andere landen een voedselpiramide. Je hebt ook gewoon veganistische voedingspiramiden, als je die als uitgangspunt neemt voor je voedingspatroon, kan je gewoon prima gezond leven en sporten, en hoef je geen enkele achteruitgang te krijgen. Als je een goed voedingspatroon neemt en voldoende zon op je huid krijgt, kan je als veganist álle benodigde voedingsstoffen voldoende binnenkrijgen of zelf aanmaken in je lichaam, met uitzondering van B12. .

Je hebt je veganistische voedingspatroon niet verstandig samengesteld. Als jij bent afgevallen sinds je veganistisch eet, betekent dat sowieso al dat je te weinig calorieën binnenkrijgt en je voedingspatroon dus niet goed is.
Veel plantaardige producten zijn minder calorierijk dan dierlijke, met name onbewerkte ingrediënten. Als je bijvoorbeeld een opscheplepel gehakt wil vervangen, zal je veel meer dan een eetlepel linzen moeten nemen om evenveel voedingsstoffen binnen te krijgen.
Dat geldt overigens niet voor alle plantaardige voedsel hoor, er zijn ook genoeg veganistische producten die erg calorierijk zijn (en ook als veganist kan je makkelijk aankomen als je je volstopt met friet, veganistisch ijs/slagroom/snoep/bitterballen, etc.)
En ik heb natuurlijk geen idee wat je eet, maar uit wat je beschrijft bij de reacties klinkt alsof het goed mogelijk is dat je de dierlijke producten niet voldoende vervangen hebt door de juiste plantaardige producten, en misschien veel te weinig proteïne en andere stoffen binnenkrijgt.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Het antwoordveld was niet lang genoeg, dus hier nog een vervolg:
Het is verstandig om gewoon een veganistische voedingspiramide/andere veganistische voedingsrichtlijnen te volgen. Of eventueel met een internetprogrammaatje te berekenen hoeveel van elke voedingsstof (inclusief mineralen en vitaminen) je binnenkrijgt. Als je wil kan je vertellen wat je zoal eet, dan kan ik kijken of ik er wat over kan zeggen. Een ander probleem zou kunnen zijn dat je te weinig B12 binnenkrijgt. Helaas is het niet bij de meeste mensen niet bekend dat 100% ADH absoluut niet genoeg is als je slechts één keer per dag B12 binnenkrijgt. Je moet in dat geval minstens 10mcg B12 binnenkrijgen, een B12-tekort kan ernstige problemen veroorzaken, dus daar moet je echt mee opletten. (Maar als je een groot genoege portie neemt, hoeft B12 geen enkel probleem te zijn).
Rook je trouwens?
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Handige voedingsrichtlijnen zijn deze: ournetway.com/Vesanto/vegan-food-guide/
Hierin kan je per voedselgroep (granen, fruit, groentes, peulvruchten/proteïne, calciumbronnen) kijken hoeveel je ongeveer nodig hebt en welke dingen een goede keuze zijn.
Er staat in dit overzicht niet aangegeven welke hoeveelheden gelden voor welke mensen (er staat bijvoorbeeld 2-3 porties peulvruchten/andere proteïnebronnen, of jij 2 of juist 3 nodig hebt, is afhankelijk van je geslacht en hoe actief je bent), maar het geeft wel een beeld van de verhoudingen en hoeveel je op z'n minst nodig hebt. De aanbevelingen voor B12 in dit lijstje zijn alleen achterhaald, als je B12 maar 1 keer per dag binnenkrijgt, heb je meer nodig dan in dit overzichtje staat. Maar voor de rest is het een handige richtlijn. Als je een richtlijn wilt die meer ingaat op specifieke voedingsstoffen, is deze heel goed: http://veganhealth.org/articles/dailyrecs
Maar die is meer om op een gegeven moment te kijken of op je allerlei specifieke voedingsstoffen optimaal zit, en niet handig om een basiseetpatroon mee samen te stellen, meer iets voor gevorderden. De B12-aanbevelingen van deze zijn trouwens wel heel goed, omdat ze voor een echt optimale hoeveelheid zijn, die ook rekening houdt met indirecte gevolgen.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Fynnya, dank je wel voor je uitgebreide antwoord. Ik vind het interessant en tegelijkertijd moeilijk en verwarrend. Dit komt omdat niet alle informatie voor jou geschikt kan zijn, immers is ieder lichaam uniek. Al jaren slik ik supplementen, meer voor mijn gemoedsrust en de gedachte dat áls ik iets tekort kom dit in ieder geval wordt aangevuld. Ik geloof echter dat het lichaam de stoffen uit een pilletje nooit zo goed kan opnemen dan wanneer dit uit volwaardige voeding komt. Het leek mij aannemelijk dat ik hierdoor alsnog vitamine B12 tekort kwam. Uit een recent bloedonderzoek bleek echter dat er enkel sprake was van een vitamine D tekort wat uiteraard te maken heeft met het sobere weer en het dik inpakken tegen de kou. Tot mijn verbazing kwamen er geen andere tekorten uit. Zelf nadat ik vitamine D pilletjes ben ga slikken bleef de vermoeidheid aanwezig. Pas op het moment dat ik weer dierlijke producten en zuivel ben ga eten (met mate) begon mijn lichaam aan te sterken en in energie toe te nemen. Zoals eerder beschreven eet ik dezelfde hoeveelheden aan andere levensmiddelen. Over mijn dieet. Ik kan helaas niet heel specifiek zijn want ik beschik niet over een keukenweegschaal. Wel kan ik vertellen dat ik iedere morgen begin met een royale kom havermoutpap. Hier zitten meerdere zaden in waaronder; chia zaad, sesamzaad, gebroken lijnzaad en hennepzaad. Later in de ochtend eet ik 3 a 4 zuurdesem boterhammen of volkoren/amaranth knäckebröd met amandelpasta en 60min later drink ik een zelf geperste groente of fruit smoothie. Hierna volgt een glas water met henneprotëine en de supplementen; multivitamine, vitamine B12, vitamine D, magnesium, vitamine C en een glas water met mineralen poeder. De middagmaaltijd (rond 13:00 uur) bestaat uit linzen of uit boekweit en quinoa met kruiden. Ook hier voeg ik diverse zaden aan toe. Verder in de middag eet ik soms zuurdesembrood maar meestal drink ik een zelfgemaakte shake wat bestaat uit amandelmelk, kokosmelk, 2 bananen en een schepje whey eiwit (dit liet ik weg gedurende de periode dat ik een vegetarisch, veganistisch dieet volgde). Het avondeten varieert van volkorenpasta, zilvervlies rijst, bonen, of linzen en quinoa met groente wat ik meestal wok. 's Avonds rond 21:00 ligt er vaak nog knäckebröd met amandelpasta op mijn bord. Ook niet onbelangrijk om te vermelden is dat tussen alle maaltijden water gedronken wordt.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Het bovenstaande lijkt wellicht veel maar mijn lichaam heeft een razendsnelle verbranding. Het lijkt niet heel efficiënt om te gaan met energie uit de geconsumeerde voeding. Dit is altijd al zo geweest, ik kom ook heel moeilijk aan. Enkel door jarenlang aan krachttraining te doen heb ik op den duur wat gewicht aan kunnen zetten. Bedankt voor het meedenken, dit geldt uiteraard voor iedereen dit doet in deze topic.

Andere antwoorden (4)

L-carnitine en taurine bij vegetariërs. Een vleesarme of zelfs vleesloze voeding kan een gezonde keuze zijn en heeft verschillende voedingskundige voordelen boven een omnivore voeding. (Een omnivoor is een alleseters, waaronder de mens.) Een vegetarische of vleesarme voeding voorziet in een hogere inname van vitamines, antioxidanten, essentiële co-factoren, vezels en andere nog niet gedefinieerde plantaardige stoffen mits het vlees vervangen wordt door bijvoorbeeld: peulvruchten, tofu, noten- en zaden gerechten, groenteomelet, paddestoelen. Bovendien bevat een dergelijke voeding relatief minder verzadigde vetten en purines. Purines zijn afkomstig van nucleïnezuren die omgezet worden in urinezuur dat in grote hoeveelheden aanleiding geeft tot jicht en artritisachtige klachten.
Tekorten bij vleesloze maaltijden?
Knelpunten bij vleesloze maaltijden kunnen zijn tekorten aan: vitamine B 12, ijzer, zink, en de aminozuren L-carnitine en taurine. Mensen die vis eten krijgen taurine binnen, maar diegene die dit niet eten of niet lusten kunnen een belangrijke zwavelhoudend aminozuur als taurine tekort komen. Wt zeker gezondheidsprblemen teweeg kan brengen. Ga eens naar een diëtist die bekend is met dit soort voedingswijzen en laat je adviseren over je voeding en eventuele aanvullingen hierop.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Allereerst, bedankt voor je reactie. Of ik Taurine en het aminozuur L-Carnitine heb binnengekregen weet ik niet, maar gedurende de periode dat ik dierlijke producten weg liet uit mijn dieet heb wel veel linzen, boekweit, quinoa, noten, zaden en granen gegeten. Ook groente en fruit eet ik dagelijks. Daarnaast gebruikte ik een B12, mineralen en vitamine én aminozuur supplement. Misschien is het inderdaad wijs om een diëtist te raadplegen. Ik heb het duidelijk onderschat.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Je laten begeleiden is goed, zorg ervoor dat je dan wel een diëtist kiest die achter jouw wensen staat, kwa eetgewoonten, aanvullingen zoekt die overeen komen met jouw manier van leven, het hoeft immers niet tot tekorten te leiden, maar de kans is wel aanwezig. Ik eet weinig vlees, gewoon omdat ik het niet lekker vindt en zeker in het begin, na een tijdje ondervond ik daar ook veel klachten van, die te maken bleken te hebben met tekorten. Terwijl ik dacht alles wel binnen te krijgen.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Soja bevat zogenoemde complete proteïne, wat wil zeggen dat het voldoende van elk aminozuur bevat. Dat betekent dat als je de aanbevolen hoeveelheidproteïne volledig uit soja zou halen, je ook automatisch voldoende van elk aminozuur binnenkrijgt.
Dat is natuurlijk iets theoretisch, je gaat natuurlijk nooit al je proteïne uit soja halen (zoals ook niemand al z'n proteïne uit vlees haalt), maar geeft wel aan dat het wat dat betreft een prima vervanger is van vlees.
Peulvruchten en granen bevat geen complete proteïnes, als je al je proteïnes zou halen uit alleen granen of alleen peulvruchten, zou je bepaalde aminozuren tekort komen. Gelukkig zijn granen en peulvruchten een soort van elkaars tegenovergestelde op dat vlak, de aminozuren waar peulvruchten vrij weinig van bevatten bevatten granen wel vrij veel, en andersom. Als je een combinatie van graan en peulvrucht eet (hoeft niet per se in dezelfde maaltijd), hoef je je over aminozuren waarschijnlijk niet veel zorgen te maken.
Quinoa (geen graan maar een pseudograan) bevat trouwens ook complete proteïne, maar bevat in totaal gewoon niet zoveel proteïne als sojaproducten en de meeste vleesvervangers, dus is wel een goede aanvulling, maar niet in z'n eentje al een goede vleesvervanger.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Het is wel aan te raden om eens met je klachten naar de huisarts te gaan, door een simpele bloedtest kunnen veel waarden worden vastgesteld en eventuele tekorten worden aangetoont, dit is dan direct een goed uitgangspunt voor de diëtist.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Oja, naast quinoa bevatten ook boekweit en amaranth (beide ook pseudogranen), en hennepzaad complete proteïnen.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Daar heb je gelijk in, maar dan moet je er wel voldoende van binnen krijgen en dat is bij veel veganisten het struikelblok.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Waar reageer je precies op met je laatste reactie, Crea?
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Als je dat alles eet, maar niet voldoende dan krijg je nog niet genoeg proteïnen binnen. Als je die producten wel eet, maar 1 keer in de week, dan kunnen daar je tekorten liggen, ik geef je dus gelijk in je reacties, maar vindt wel dat ondersteuning en eventuele bloedonderzoek een goede bijdrage kunnen leveren aan een goed voedingspatroon. Bovendien kunnen er nog andere tekorten of lichamelijke problemen ontstaan, door voedingsveranderingen.
Over het gezondheidsaspect van vegetarisme zijn de meningen verdeeld. Sommige
medische rapporten lijken aan te tonen dat de vegetariër langer leeft en minder ziek wordt, weer andere medici hebben bezwaren omdat er veel belangrijke voedingsstoffen niet worden toegevoegd bij een vegetarisch dieet. Je bent er namelijk niet alleen met een supplement van vitamine B12. Vlees bevat ook veel eiwitten/proteinen. Deze zijn uiteraard ook aanwezig in eieren en in sommige bonen, maar bij veganisme dreigt dus nog meer tekort aan belangrijke stoffen die wel in dierlijke produkten zitten en niet in alleen groenten.
Er zijn gelukkig wel veel mineralen/vitaminen verkrijgbaar in pilvorm, maar een natuurlijk product wordt over het algemeen toch gezien als beter.
Als je niet begeleid wordt door een deskundige op voedingsgebied en op eigen houtje veganistisch leeft, loop je dus eerder risico op tekorten en dat zal je op gegeven moment gaan merken, als je opgebouwde reserve is opverbruikt en er geen nieuwe belangrijke stoffen worden toegevoegd.

Toegevoegd na 2 dagen:
In aanvulling op jouw verdere reacties;
Misschien ook niet onbelangrijk; wetenschappelijk (biologisch) is men het erover eens dat het lichaam nu eenmaal plantaardig ijzer niet zo goed opneemt en dus de ijzerreserves verminderen. Er is uitgebreid getest tussen vega- en omnivoor krachtsporters en hieruit bleek wel dat de vleeseters het over de gehele linie iets beter doen; Dit ligt voor de hand omdat dierlijke eiwitten een hogere biologische waarde hebben dan plantaardige.
Vegetarische sporters hebben niet alleen meer ijzer nodig , maar ook meer eiwitten dan vleesetende krachtsporters.
http://www.vegatopia.com/smf/index.php?topic=13493.45;wap2
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Bedankt voor je reactie.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Proteïnetekorten bij veganisten komen in de praktijk bijna alleen voor bij veganisten die in totaal te weinig calorieën binnenkrijgen, en bij veganisten die de dierlijke producten gewoon weg hebben gelaten zonder ze te vervangen door plantaardige proteïnebronnen (peulvruchten, sojaproducten, vleesvervangers, in mindere mate noten en zaden).
Voldoende proteïne binnenkrijgen is niet moeilijk als veganist, als je bijvoorbeeld vlees bij de avondmaaltijd vervangt door peulvruchten of vleesvervangers, en zuivel vervangt door sojazuivel (of in plaats van zuivel extra peulvruchten, vleesvervangers, of in mindere mate noten/zaden bij je maaltijden eet), heb je al snel voldoende proteïne.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Hallo Fynnya. Ik denk dat het ook per lichaam verschilt. Als man zijnde iets boven de 190cm, een razendsnelle stofwisseling én het vier keer in de week actief zijn in de sportschool, zal mijn lichaam waarschijnlijk meer voedingsstoffen waaronder proteïnen nodig hebben. Ik kan mij voorstellen dat het lichaam van bijvoorbeeld een slanke, niet al te grote vrouw met weinig spiermassa hier minder vraag naar heeft. Een vegetarisch of veganistisch dieet zal dan denk ik ook meer kans van slagen hebben zonder dezelfde ongemakken te ervaren. Het is niet makkelijk om de juiste hoeveelheden te vinden aangepast op jouw lichaam. Het is niet onverstandig om hier iemand het hoofd over te laten buigen. In een ander bericht van jou zal ik mijn best doen wat toelichten over mijn dieet.
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Je hebt helemaal gelijk Driftwood. Je hebt heel andere aanvulling nodig indien je meer eiwitten ed. nodig hebt omdat jouw lichaam dit verlangt, daarom dus niet op eigen houtje maar wat doen, maar deskundig advies vragen van iemand die hier echt beroepsmatig voor geleerd heeft en wéét waar het om draait bij voedingsstoffen.
Als je vermoeidheids klachten hebt is het misschien verstandig je ijzergehalte (hemoglobine) eens te laten controleren. Hemoglobine (rode bloedcellen) bevatten ijzer. Door dit ijzer is de rode bloedcel in staat zuurstof door het lichaam te transporteren. Een gebrek aan ijzer kan leiden tot vermoeidheids klachten, omdat je lichaam te weinig zuurstof krijgt om te functioneren.

Ik zou eens bij een apotheek of huisars informeren naar ijzer supplementen.
Misschien dat hiermee je probleem al verlicht kan worden.

Let wel op, er zijn voedingsmiddelen bekent waarbij vermeld wordt dat deze extra ijzer bevatten (bijvoorbeeld cornflakes) echter dit is niet het soort ijzer dat het lichaam kan gebruiken. Je lichaam vereist ijzerionen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden
Vegetarisme hoeft niet tot vermoeidheid te leiden. Zelf ben k ook al mijn hele leven vegetatriër, ik slik geen medicijnen, eet geen kaas en weinig andere zuivelproducten en houdt niet van soja producten. Toch ben ik kerngezond en niet vermoeider dan een gemiddelde persoon.

Het ligt er meer aan hoe je naar het vegetarisch eten kijkt; denk niet: hoe vervang ik het vlees, maar denk: wat heeft mijn lichaam nodig voor voedsel om gezond te leven.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
11 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding