Wat is hutspot

Huts(e)pot, ook wel (penen/wortel)stamp of peen en uien of wortels en uien genoemd, is een typisch wintergerecht. Het wordt gemaakt door aardappelen, wortelen (meestal winterpeen) en uien samen helemaal gaar te koken en daarna te stampen tot een stamppot. In Nederland wordt de term hutspot gebruikt, in Vlaanderen spreekt men van hutsepot. Het groene boekje zet de twee woorden op één regel, en beschouwt ze dus als twee aanvaarde schrijfwijzen van hetzelfde woord.
In Vlaanderen is hutsepot echter geen stamppot, maar een stoofschotel in bouillon. Hutspot gaat traditioneel vergezeld van gekookt klapstuk of al dan niet gerookt spek waarbij de wortelen en uien dan in het kookvocht worden gegaard.
Hutspot bestond als gerecht in de lage landen al voordat de aardappel in Europa bekend was. En mogelijk ook voordat de wortel, die afkomstig is uit Afghanistan, hier gangbaar werd. De hutspot die in 1574 bij het Leidens ontzet werd gegeten, bevatte pastinaak als basis.

Ingrediënten (2 personen):

- 1 kilo aardappelen

- 1 zak gesneden peen en uien (1 kilo)

- klein beetje melk

- 1 eetlepel boter

- 1 rookworst

- zout en peper naar smaak

- bakboter om jus te maken

Bereidingswijze:

Was de peen en uien in een vergiet, doe ze in de pan en vul deze met water tot de peen en uien goed onder water staan. Voeg een snufje zout toe en breng het geheel aan de kook.

Schil ondertussen de aardappelen en snijd ze in vieren. Was de aardappelen en doe ze in een pan. Vul de pan met water tot de aardappelen onder water staan. Voeg een snufje zout toe. Breng de aardappelen aan de kook.

Maak de rookworst warm volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking.

Wanneer de aardappelen gaar zijn na zo'n 20 tot 30 minuten (prik met een vork in de aardappelen, wanneer ze zacht zijn, zijn ze gaar) giet je ze af. Stamp de aardappelen met een stamper of prak ze fijn met een vork. Voeg er de eetlepel boter aan toe. Voeg een scheutje melk toe en roer alles tot een geheel. Doe er net zoveel melk in tot je een mooie aardappelpuree hebt.

Giet de peen en uien af en roer ze door de aardappelpuree. Laat het geheel nog even doorverwarmen op de zachtste stand. Maak ondertussen de jus door de bakboter in een koekenpan te laten smelten. Wanneer de boter op temperatuur is, voeg je een klein scheutje water toe en laat je het nog even opwarmen.

Schep de hutspot op een bord. Maak in het midden een kuiltje waar je de jus in doet. Bestrooi de hutspot naar smaak met peper en serveer de rookworst erbij.

Hutspot is een stamppot met verschillende bereidingswijzen.
In elke versie zitten wel wortelen, uien en aardappelen.

In het Oosten van het land voegen we er nog bruine bonen aan toe, dit maakt de stamppot nog lekkerder (vind ik dan he)..

Het recept:
- 1 pond bruine bonen (niet uit pot, maar van die gedroogde)
- 1 pond winterwortelen
- 2 (grote) uien
- 200 gram aardappels
- slagersrookworst.

Een avond van tevoren de bruine bonen weken in water.
Een dag later de bruine bonen een uurtje koken. Ondertussen de uien, winterwortelen en aardappelen schillen en in stukken snijden.
Na een uur de gesneden groenten toevoegen idem voor de rookworst en deze nog een klein uurtje meekoken.

Dan moet je op 3 oktober naar leiden komen als je dan bij iemand thuis eet krijg je gegarandeerd hutspot of haring en witte brood!

Eigenlijk is hutspot geen stamppot maar letterlijk een 'husselpot' waarbij de ingrediënten niet helemaal fijngestampt horen te worden tot een soort brei. Oorspronkelijk gemaakt met pastinaken in plaats van met aardappels, er tijdens het Leids ontzet nog niet waren.

Onderstaande variant, geroosterde hutspot, is erg lekker, kan ik je verzekeren!

Nodig voor vier personen:

- 3 grote of 4 kleinere winterwortelen
- 6 kleine uien (met ongeveer dezelfde dikte als de wortelen)
- 700 g kruimige aardappelen, ook van dezelfde dikte
- enkele takjes rozemarijn
- zout, olie (liefst arachide)

Verwarm de oven voor op 150 graden boven- en onderwarmte. Pel de uien, schrap de wortelen en boen de aardappelen schoon. Snijd alle groenten (dus inclusief de aardappelen die natuurlijk ook gewoon een knolgroente zijn) in plakken van ca 8 mm dikte. Leg onderin een ovenschaal takjes rozemarijn neer en schik er de gesneden groenten overheen. Besprenkel ze niet te zuinig met de olie en strooi er wat zout over. Laat het geheel vervolgens ca. vijf kwartier in de oven roosteren, zodat de groenten gaar zijn maar nog wel een beet hebben.

Schik voor het opdienen de groenten om en om dakpansgewijs op borden (de rozemarijn heeft zijn smaak afgegeven en mag weg) en serveer er het suddervlees bij waar ze de oven mee hebben gedeeld.

in het Brabant heet dit wortel petazzie, of peestamp