als je een glas karnemelk leeg drinkt blijven er altijd rare strepen achter in het glas. Waar komen die super vandaan? Want bij melk heb je dit niet.

Melk en karnemelk bestaan beide uit water met daarin deeltjes vet en eiwitten. Er is één groot verschil, karnemelk is zuur en melk niet. Het zuur maakt dat karnemelk strepen achterlaat. De deeltjes in de melk zijn zo klein dat ze in de melk blijven zweven. Dat is bij karnemelk niet zo. In karnemelk zijn de deeltjes veel groter. Die blijven niet goed zweven. Als je karnemelk een tijdje laat staan, zinken die deeltje en drijft er water op de karnemelk. De grote deeltjes in de karnemelk komen door het zuur. Karnemelk is namelijk gemaakt van melk met speciale bacteriën die een zuur maken. Dat zuur maakt de kleine eiwitdeeltjes in de melk stuk en zorgt ervoor dat ze aan elkaar gaan kleven, zodat ze veel groter worden. Daardoor is karnemelk ook veel dikker dan gewone melk. De deeltjes in karnemelk zijn wel duizend maal zo groot als in de melk.

Maar hoe ontstaan nu die strepen? De grotere en kleine klontjes zijn nogal plakkerig en blijven dus makkelijk aan het glas hangen. Dat is goed te zien. Sommige klonters zijn alleen zo zwaar dat ze naar beneden zakken. Ze duwen als een sneeuwschuiver de iets lichtere klontjes weg of slepen ze mee. Zo laten ze een schoon spoor achter.

Dat dit verschijnsel echt door het zuur komt kun je uitproberen door een beetje azijn in gewone melk te gieten. Je zult zien dat de melk dik wordt en gaat klonteren. Het is gewoon ‘zure melk’ geworden. Gooi je die weg (niet opdrinken, het smaakt niet) en laat je het lege glas staan dan zie je dat er ook strepen komen

Karnemelk is gefermenteerde melk. Gefermenteerd is, simpel gezegd, een mooi woord voor ‘er is een bacterie aan toegevoegd’. Die bacterie, streptococcus lactis, maakt de melk zuurder en dikker. Eiwitten in de melk gaan daardoor in lange strengen aan elkaar hechten. Wie karnemelk drinkt, kan dat proces aan de rand van het glas bekijken. Daar zie je de eiwitstrengen in verticale strepen verschijnen.