Hoe oud is bier?

Het bier is een drank die ouder is dan onze jaartelling. Volgens archeologen ligt de bakermat van de biercultuur in het oude Mesopotamië, het Tweestromenland gelegen tussen de Eufraat en de Tigris. Daar werd bij opgravingen een kleitafel uit 6000 v. C. gevonden waarop het oudst bekende bierrecept vermeld staat.

Vanuit Babylon verspreide de bierbereiding zich naar Egypte, waar de farao's zich als brouwers evenmin onbetuigd lieten. Ramses III was zelfs de mening toegedaan dat een vocht zo edel als het bier uit gouden bekers gedronken moest worden, in elk geval toch door hemzelf en zijn gasten. Deze bekers behoefden niet onder te doen voor de bekende Beierse bierkruiken, want ze hadden een inhoud van maar liefst 3,5 liter. Daaruit mogen we concluderen dat de faroa en zijn gasten dorstige lieden waren. Wegens de waarde die aan het gerstenat werden gehecht, stond het ook bekend als een uitstekend offer om de gunsten van de goden te winnen.

Alexandrië, de stad die naar de Griekse veldheer Alexander de grote genoemd werd en die aan de oever van de Nijl gesticht werd, was omstreeks het begin van onze jaartelling het centrum van de biercultuur, met het 'rythos' als een van de meest befaamde biersoorten.

Krijgslieden en handelaars brachten het bier naar Griekenland. Noch de Grieken, noch de Romeinen konden echter met de smaak overweg, in tegenstelling tot de autochtone bevolking van noordelijke streken, de Germanen en de Kelten, die als lustige drinkebroers de geschiedenis zijn ingegaan. Van de Batavieren wordt immers beweerd dat ze het als hun hoogste ideaal beschouwden om hun vrouwen te verdobbelen en in het Walhalla bier te drinken uit de schedels van hun verslagen vijanden. Dat de vrouwen zich toen, net als nu, van hun seksgenoten wilden onderscheiden, was wellicht de reden van de grote verscheidenheid van biersoorten in die tijd.

De vroegste tijden
Naast de brouwerijen in de middeleeuwse kloosters, waarin ook betaalde burgerkrachten tewerkgesteld werden, ontwikkelden zich langzamerhand in nagenoeg alle gemeenten andere kleine brouwerijen. In 1366 betaalde de toenmalige brouwerij Den Horen te Leuven, waaruit later de brouwerij Artois groeide, reeds accijnzen aan de stadsautoriteiten.