Bestaat er een term voor melodieën die 'elkaar volgen'?

Question

Dan heb ik het over twee of meer instrumenten die (ongeveer) dezelfde melodie/hetzelfde thema spelen, waarbij er enige vertraging zit tussen de twee?

Voorbeeldje vanwege de wat wazige omschrijving: Brahms - Cello Sonate Nr. 1 in E mineur.

 · Accepted Answer

Hier is geen sprake van een fuga. We hebben hier het thema, dat diverse keren voorkomt en terugkomt, eerst hoor je de exposé( kennismaking met het thema) en daarna wordt dat verwerkt, de doorwerking, gespeeld door de pianist en de cellist, waarbij ook verschillende toonsoorten worden verwerkt en waarinhet rthema wordt herthaald. Niet elke herhaling is een fuga. Dat de pianist dan net even later hetzelfde thema speelt is normaal bij de verwerking en  het is geen fuga, daar is het thema ook niet geschikt voor. Het thema verandert af en toe en het wordt soms iets veranderd, geheel volgens de richtlijnen van de compositie. De cellist speelt op een zeker moment een passage met telkens  dezelfde noten, het lijkt iets op krulletjes. Dat noemt men sequenzen. In dit deel heb ik in elk geval geen  enkele fuga gehoord.
Als je veel fuga's wilt horen, kies dan eens de Hohe Messe van Bach, die een meester is in fuga's, met name in de koorpasages. Dan hoor je o.a. een achtstemmige fuga. Of als je van opera houdt, in de laatste akte van Falstaff van Verdi: tutto  il mondo, schoolvoorbeeld van compositie van een fuga en nog leuk ook.

Toegevoegd na 8 uur:
Beetje harmonieleer kan geen kwaad, hierin staat een en ander over de sequens. In feite kan je muziek pas goed beoordelen door de partituur te lezen. Maar luisteren kan natuurlijk ook.

Amadea · Answer

Zoals jij het beschrijft denk ik meteen aan een Fuga.

Toegevoegd na 15 uur:
Een fuga wordt gevormd door muziek waarin twee of meer onafhankelijke melodieën worden samengevoegd (contrapunt), en dit kan op verschillende manieren worden geschreven. De melodielijnen kunnen vrij worden gecomponeerd, of worden genoteerd volgens een soort georganiseerd principe. Bijvoorbeeld in een steeds terugkerend thema dat elke stem/elk instrument bij toerbeurt speelt/zingt.

Het eenvoudigste voorbeeld van deze stijl (die ‘imiterend’ contrapunt wordt genoemd omdat de stemmen klinken alsof ze elkaar nadoen) is het rondo waarin alle stemmen een enkelvoudig thema telkens herhalen, elk daarvan op een verschillende tijd.

Hoewel de fuga niet is gedefinieerd in een vaststaande structuur bezitten de meeste voorbeelden een identieke vorm die begint met een makkelijk te herkennen begin: de ‘expositie’. De eerste stem begint het thema te spelen, gevolgd door een tweede die datzelfde thema op een andere toonhoogte uitvoert terwijl de eerste stem verder gaat met een complementaire melodie. Het werk vervolgt dan melodielijn na melodielijn tot alle stemmen aan de beurt zijn geweest.

Zo’n fuga zou nogal saai worden wanneer een componist zou doorgaan met zo’n thema alsof het in een caroussel ronddraait. Dus wordt meestal voordat de inzet van het thema terugkeert een nieuw motief geïntroduceerd. Dat wordt episode genoemd en bestaat uit een kort stukje muziek dat als regel is afgeleid van het thema en dat als sequens wordt behandeld. Dat wil zeggen: wordt herhaald op geleidelijk lagere of hogere toon om zo het stuk in een nieuwe toonsoort te brengen.

Bestaat er een term voor melodieën die 'elkaar volgen'?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (1)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: