Waarom vinden wij iets vals klinken?

Er is helemaal niets vals aan een septime. En dat geldt voor alle intervallen. De westerse muziek gaat uit van het octaaf dat is verdeeld in 12 stukjes, en daar is de septime er een van.

Stel je eens voor dat die "valse" septime niet meer gebruikt zou kunnen (mogen) worden in onze muziek. Popmuziek zou b.v. heel saai worden; dat komt omdat de septime om een "oplossing" vraagt. De septime is niet "af" en er komt meestal nog iets achteraan; de oplossing naar het octaaf. Dat geeft de spanning in muziek. De overmatige kwart, (of de verminderde kwint) heeft precies hetzelfde effect. Als je met dit soort intervallen een muziekstuk eindigt, dan lijkt het of het niet af is. De oplossing moet nog komen in het slotakkoord.

Een septime is alleen maar vals, gezongen door iemand die nèt niet zuiver zingt, of een septime gespeeld op een niet goed gestemde piano.

In niet-westerse muziek wordt het octaaf soms anders verdeeld. Dat ervaren wij als "vals", maar dat is natuurlijk ook niet zo. Die verdeling van 12 tonen in onze muziek, is ook maar zo gegroeid. Onze oren zijn eraan gewend geraakt, en dan klinkt niet-westerse muziek een beetje vreemd. We moeten er dus aan wennen.

Overigens is onze kwint ook niet "rein" meer. Een jaar of 400 geleden was 'ie echt rein, maar om allerlei praktische redenen hebben we daar een beetje mee gesjoemeld (o.a. veel handiger voor pianostemmers). Er zijn musici die hun instrument zo stemmen (b.v. klavecimbel) dat de kwint weer echt rein is, en een ongeoefend oor vindt dat weer een beetje vals. Of je moet er echt heel veel verstand van hebben, en het vaak zo gehoord hebben; dan vind je het prachtig. Je oren zijn het dan gaan waarderen.

Valse intervallen bestaan dus niet, wel valse piano's en valse zangers ;-)