is een IP adres traceren strafbaar?

Of een IP-adres een persoonsgegeven is, is juridisch een heel moeilijke. Een persoonsgegeven is elk gegeven dat direct of indirect te herleiden is naar een persoon. Een IP-adres identificeert in principe een computer (of router, denk netwerk met NAT) maar het is vaak wel zo dat achter die computer een mens zit. Dus indirect identificeert dat IP-adres die persoon.

"Identificeren" wil daarbij niet zeggen "de naam en adres te weten komen" maar "we kunnen deze persoon nu op individueel niveau in zekere mate onderscheiden van andere personen". En dát kan wel met een IP-adres, in ieder geval binnen een zekere tijdsspanne. Ik kan in de logs van mijn website het klikpad volgen dat vanaf een IP-adres is afgelegd, en daaruit conclusies trekken over wat de persoon achter dat adres wilde weten op mijn site. Die conclusies zijn persoonsgegevens, want ze zeggen iets over die persoon.

Als een IP-adres een persoonsgegeven is, dan is de hoofdregel uit de Wet bescherming persoonsgegevens ("de privacywet") inderdaad dat je toestemming nodig hebt van die persoon om het IP-adres te verwerken. Maar er zijn twee relevante uitzonderingen op deze hoofdregel. Allereerst mag je zonder nadere toestemming een IP-adres verwerken als dat nodig is om een dienst te leveren die hij aanvroeg. En ten tweede mag je op grond van een eigen dringende noodzaak zonder toestemming het IP-adres gebruiken, mits jouw noodzaak zwaarder weegt dan zijn privacy én je de inbreuk op de privacy zo veel mogelijk beperkt.

Een IP-adres loggen in combinatie met een HTTP-opvraging is bijvoorbeeld prima om achteraf te kunnen reconstrueren waar een inbraakpoging vandaan kwam. Inbrekers identificeren is een duidelijk zwaarwegend eigen belang. En door de logs alléén voor security te gebruiken, bescherm je de privacy van legitieme bezoekers. Je mag dus niet die logs integraal delen met de marketingjongens die geïndividualiseerde aanbiedingen willen doen (geen idee hoe ze dat willen met alleen IP-adres maar het mag niet).

De vraag is dus waaróm wil je een IP-adres tracen ?

Is het voor de lol of voor reclame doeleinden, dan is het eigenlijk niet toegestaan. Is het omdat je vermoed dat iemand vanaf een bepaald IP-adres aan het inbreken is op jouw PC, dan mag het wel.