
Met dit zonnige weer grijpen velen naar de zonnebrandcrème. Toch gaan er op sociale media hardnekkige verhalen rond dat zonnebrand schadelijk zou zijn vanwege de chemische stoffen erin. Sommige influencers beweren zelfs dat zonnebrand kankerverwekkend is. Volgens het RIVM klopt daar weinig van.
Ter gelegenheid van de Dag van de Zonnebrand (27 mei) namen we contact op met de woordvoerder van informatieplatform Waarzitwatin.nl.
Zonnebrand bevat chemische stoffen en dat is juist goed
Zonder chemische stoffen zou zonnebrandcrème zijn werk niet doen. “Chemische stoffen zitten niet voor niets in een product als zonnebrandcrème”, benadrukt de woordvoerder van Wat zit Waarin van het RIVM. “Ze zorgen ervoor dat je huid beschermd wordt tegen de schadelijke stralingen van de zon.”
De zogeheten UV-filters zijn de werkzame stoffen die voorkomen dat de zon je huid beschadigt. En ook andere ingrediënten spelen een rol: “Geurstoffen, conserveermiddelen, antioxidanten, emulgatoren, pigment en vocht inbrengende stoffen zorgen ervoor dat het product prettig smeert, niet snel bederft en je huid meteen verzorgt.”
Zijn die stoffen in zonnebrandproducten wel veilig?
De zonnebrandproducten die je in Nederland koopt, zijn streng gecontroleerd. “Zonnebrandproducten die in Nederland te koop zijn, zijn veilig in gebruik, ook voor kinderen”, aldus de woordvoerder. “De veiligheidseisen zijn vastgelegd in de Europese Cosmeticaverordening. Deze wet bepaalt welke UV-filters zijn toegestaan en in welke hoeveelheden.”
Producten die niet aan deze regels voldoen, mogen in de hele EU simpelweg niet verkocht worden. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet hierop toe.
Daarnaast worden producten voor jonge kinderen nog eens extra streng beoordeeld. “Verzorgingsproducten voor kinderen onder de 3 jaar worden specifiek getoetst, omdat hun huid gevoeliger is dan die van volwassenen.”
Allergie of gevoeligheid voor de ingrediënten van zonnebrandcrèmes? Let hierop
Hoewel zonnebrand veilig is, kunnen sommige mensen gevoelig zijn voor bepaalde ingrediënten. “Sommige mensen kunnen een allergische reactie krijgen, bijvoorbeeld als ze gevoelig zijn voor parfum. Dan is het beter om te kiezen voor producten zonder geurstoffen of met alternatieve UV-filters.” Een tip van de woordvoerder: “Test een nieuw product altijd eerst op de binnenkant van je pols. Dan weet je snel of je huid erop reageert.”
Let op bij sprays
Zonnebrandsprays zijn populair, je moet er wel voorzichtig mee omgaan. “Sprays produceren hele kleine druppeltjes die je gemakkelijk inademt. Vooral bij het insmeren van gezicht en hals is het beter om eerst op de handen te sprayen en daarna pas aan te brengen.”
Een goed voorbeeld is titaniumdioxide in nanovorm. “Over het inademen van titaniumdioxide bestaat discussie onder wetenschappers, omdat het mogelijk kankerverwekkend is. Daarom is het gebruik van titaniumdioxide verboden in sprays.” Daarbij geldt: “Op de huid zelf is titaniumdioxide veilig, omdat het niet in het lichaam wordt opgenomen via de huid.”
Hoe controleert men de veiligheid van zonnebrandproducten?
Alle zonnebrandstoffen worden voortdurend beoordeeld door een onafhankelijk wetenschappelijk comité: de Scientific Committee on Consumer Safety (SCCS). “Dit comité adviseert de Europese Commissie over de veiligheid van stoffen in verzorgingsproducten.” zegt Wat zit waar in. “Alle beschikbare wetenschappelijke kennis wordt meegenomen bij zo’n beoordeling.”
Op basis van deze beoordelingen zijn er maatregelen getroffen, zoals:
- Een maximumconcentratie van een UV-filter;
- Een verbod op het gebruik van bepaalde stoffen in sprays.
- Deze regels zijn opgenomen in de zogeheten ‘Annex’ van de Europese Cosmeticaverordening.
Extra zonbescherming: wat kun je nog meer doen?
Hoewel smeren belangrijk is, is het meestal niet genoeg. “Mensen smeren zich vaak te weinig of niet goed in, waardoor de bescherming tekortschiet”, aldus de woordvoerder. Gelukkig zijn er aanvullende manieren om jezelf goed te beschermen tegen de zon:
- Draag UV-werende kleding, zoals shirts, zwemkleding en hoeden met ingebouwde UV-filters (zoals titaniumdioxide of zinkoxide);
- Zoek de schaduw op tussen 12.00 en 15.00 uur;
- Bedek je huid waar mogelijk;
- Smeer voldoende en herhaal het regelmatig, vooral na zwemmen, zweten of afdrogen.
- Voor kinderen is beschermende kleding extra handig. “Een shirtje aantrekken gaat nu eenmaal sneller dan elke 2 uur opnieuw insmeren.”
Conclusie: gebruik zonnebrand, verstand en bescherm je huid vandaag éxtra goed, op deze Dag van de Zonnebrand. Ook al schijnt de zon vandaag misschien niet zo veel.
Bronnen:
RIVM, Watzitwaarin.nl
We schreven er eerder over >>
Insmeren met zonnebrandcrème, waarom veel Nederlanders dit niet doen

6 mei 2024 – Met de stijgende temperaturen lijkt de zon ons steeds meer uit te nodigen voor buitenactiviteiten. Toch is het belangrijk om je bewust te zijn van de gevaren van blootstelling aan de zon en de noodzaak van zonbescherming. Vooral tijdens de eerste zonuren in insmeren noodzakelijk.
door Ilse Bloemendal
Met de zon hoog aan de hemel is insmeren een noodzaak, maar veel Nederlanders vergeten dat. Juist in het voorjaar en in de ochtenduren kan de zon al krachtig zijn. Onderzoek toont aan dat we ons op het strand of vakantie goed beschermen, maar in het voorjaar of tijdens een ochtendwandeling wordt dat vaak onderschat.
Onderzoek onthult zonbeschermingsgewoonten
- Uit een onderzoek door Verian, op initiatief van Etos en het Huidfonds, blijkt dat 96% van de Nederlanders zich insmeert op het strand of bij het zwembad.
- Toch zegt 63% vaak geen zonnebrand te gebruiken voordat ze daadwerkelijk op hun bestemming zijn, zoals het strand.
Dit is zorgwekkend, want de zon is tussen 10.00 en 12.00 uur net zo sterk als tussen 12.00 en 14.00 uur.
Veel mensen wachten totdat ze de zon op hun huid voelen branden voordat ze smeren, maar dan kan het al te laat zijn. Beter is het om je thuis in te smeren, een halfuur voordat je naar buiten gaat, zodat de zonnebrand kan intrekken. Ook als je maar een half uurtje in de tuin zit tijdens de eerste momenten waarop de zon schijnt is insmeren belangrijk.
Ontdek ook hoe lang zonnebrandcrème houdbaar blijft.
De ochtendzon: net zo verraderlijk als de middagzon
Hoewel het verleidelijk kan zijn om alleen zonnebrandcrème aan te brengen wanneer de zon op zijn felst is, is het belangrijk om te onthouden dat de ochtenduren ook gevaarlijk kunnen zijn.
De zon kan tussen 10.00 uur en 12.00 uur net zo sterk zijn als tussen 12.00 uur en 14.00 uur, waardoor de huid ook in deze periode gevoelig is voor verbranding. Toch blijkt uit onderzoek dat veel mensen zich pas insmeren als ze de zon op hun huid voelen branden, terwijl het beschermingsmechanisme van zonnebrandcrème tijd nodig heeft om te activeren.
Onvoldoende bescherming onderweg
Hoewel Nederlanders over het algemeen goed zijn in het gebruik van zonnebrandcrème op het strand of bij het zwembad, laten velen van ons het na om ons in te smeren voordat we onderweg gaan.
Uit het onderzoek blijkt dat 63 procent van de mensen aangeeft dat ze vaak onderweg nog geen zonnebrandcrème gebruiken voordat ze naar buitenactiviteiten gaan, zoals een dagje strand. Het gebrek aan bescherming tijdens deze cruciale momenten kan leiden tot onbedoelde blootstelling aan schadelijke uv-stralen.
Meer dan 80.000 personen krijgen huidkanker per jaar
De tekst gaat onder de video verder >>
Welke factor zonnebrandcrème heb je nodig?
De kans op verbranding neemt toe bij een zonkracht van 4 of 5. Zonnebrandcrèmes zijn er om je huid een beschermlaag te bieden tegen zonnestralen. De ingrediënten van zo’n tube zonnebrand zorgen ervoor dat je huid minder snel verbrandt, minder snel veroudert en de kans op huidziekten zoals huidkanker verkleint.
Je hebt minimaal factor 30 nodig om je huid een gezonde bescherming te geven. Ook wanneer je een gebruinde huid hebt? Jazeker. Een gebruinde huid kan misschien meer bescherming bieden dan een blanke huid, maar tot op zekere hoogte. Je kunt niet alleen olie blijven gebruiken. Zonnen met zonnebrand is daarom een stuk slimmer.
De gevaren van de zon
- Oogbeschadiging door te fel zonlicht
- Huidverbranding
- Zonneallergie
- Zonnesteek
- Huidkanker
Hoeveel zonnebrandcrème heb je nodig?
Dan is het nog de vraag hoeveel zonnebrandcrème je nodig hebt. De beschermingsfactor of SPF-waarde van zonnebrandcrème ligt volgens deskundige Frank de Gruijl in praktijk lager dan de tube belooft, en niet zo’n beetje ook. Volgens de Gruijl zou dit om meer dan 50 procent gaan. Dat betekent dat je een dubbele laag nodig hebt om je huid een gezonde bescherming te geven. Zonnen met zonnebrand is niet zo makkelijk als je dacht.
Hoe weet je nu wanneer je jezelf goed genoeg insmeert op vakantie? Deel je lichaam in zones en bedenk welke zone bij jou meer aandacht nodig heeft.
Tips hoeveel zonnebrandcrème bepalen
- Voor je gezicht en hals heb je over het algemeen 1 vingerlengte zonnebrandcrème nodig
- Voor de rest van de lichaamszones (grotere oppervlakken) 2 vingerlengten
- Met een pompflacon moet je wat vaker pompen, namelijk 6 keer voor dezelfde hoeveelheid op je gezicht en hals
- Bij een spray in melkachtige of waterige substantie heb je daar weer het dubbele van nodig. Een watersubstantie is nu eenmaal dun, waardoor je meer nodig hebt voor een dikke laag
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Zonnen met zonnebrand: hoe vaak moet ik me insmeren?
Hoewel de kwaliteit van zonnebrandcrèmes de laatste jaren is verbeterd, is de beschermlaag na een paar uur verdwenen bij blootstelling aan warmte en licht. En dat proces versnelt wanneer je kleding draagt, in het zand gaat liggen of gaat zwemmen. Daarom zijn er speciale waterbestendige zonnebrandcrèmes op de markt. Bij het gebruik van deze crèmes blijft de zonnebrand beter zitten nadat je in het water bent geweest.
Maar vergis je niet, en blijf ook met waterbestendige zonnebrandcrème meerdere keren smeren. Hoe vaak je jezelf eraan moet herinneren? Minstens elke 2 uur.
5 feiten en fabels over zonnen met zonnebrand
Er bestaan nogal wat misvattingen over dit onderwerp, dit zijn er 5:
- Het gebruik van zonnebrandcrème roept soms vragen op over het tijdstip om te smeren en de effectiviteit. Bij een UV-index van 3 of hoger is het essentieel om zonnebrandcrème te gebruiken. In april is de zonkracht (UV-index) midden op de dag normaal gesproken al 3-5 en dit loopt op naar 6-7 vanaf eind mei tot en met juli.
- Een van de meest voorkomende mythes is dat het gebruik van zonnebrandcrème bruining voorkomt. In werkelijkheid beschermt het de huid juist en helpt het om een geleidelijke en veilige bruining te bevorderen.
- Als je eenmaal gewend ben aan de zon hoef je geen zonnebrand meer te gebruiken. Het klopt dat het belangrijk is om je huid langzaam te laten wennen aan zonlicht en de tijd in de zon opbouwt. Wanneer je eenmaal een kleurtje hebt betekent dit niet dat dit je extra beschermd bent tegen de zon.
- Ook als je nooit verbrand en goed tegen bakken in de zon kunt, is het onverstandig om geen zonnebrand te gebruiken. Hiermee voorkom je het risico op huidkanker.
- Daarnaast geloven sommigen dat ze urenlang in de zon kunnen blijven als ze zich goed insmeren, maar dit is een misvatting. Het effect van zonnebrandcrème is niet oneindig en het is essentieel om het regelmatig opnieuw aan te brengen voor optimale bescherming.
En de hamvraag: kun je door het raam verbranden en bruin worden?
10 tips om veilig te zonnen en mooi bruin te worden
- Let extra op de kwetsbare delen zoals oren, neus, lippen en borsten. Smeer deze delen in met een hoge factor
- Vermijd tussen 12.00 uur en 15.00 uur de zon. De zon staat dan op zijn hoogst
- Draag een zonnebril met UV filter. Beter voor je ogen, je kunt beter zien en je voorkomt fronsrimpels
- Scrub wekelijks de huid. Je huid wordt gelijkmatiger bruin als je dode huidcellen verwijdert zijn
- Transpireer je veel? Smeer je dan extra vaak in
- Drink minimaal 2 liter op een dag om je vochtniveau op peil te houden
- Smeer je altijd in met aftersun
- Maak het liefst gebruik van anti-aging zonnebrand producten
- Draag een hoed of een pet als je kort haar hebt of kaal bent
- Sommige medicijnen gaan niet goed met zon, lees altijd goed de bijsluiter