Onze gewoonte van ‘3 zoenen geven bij een begroeting’ is aan het verdwijnen. Vóór 2020 was het gebruikelijk in Nederland om elkaar 3 zoenen te geven als teken van vriendschap en warmte. De coronacrisis heeft deze sociale interacties drastisch veranderd. Is 3 zoenen geven niet meer van deze tijd?
We vinden er allemaal wel wat van. Kom er in dit artikel achter wat onze lezers van deze ontwikkeling vinden!
Hoe moet je zoenen? Wat spreken we af?
In de nasleep van corona zien we een verschuiving naar meer afstandelijke begroetingen. Handen schudden is niet meer vanzelfsprekend, en ook het geven van 3 zoenen is geen dagelijkse praktijk meer. De verandering is niet alleen ingegeven door gezondheidsredenen, maar ook door een groeiende acceptatie. We horen regelmatig mensen zeggen dat ze blij zijn dat we van dat stomme gekus af zijn. Bijvoorbeeld zoenen tijdens een receptie. En geef ze ongelijk. Hoe vaak zijn de 3 zoenen niet gewoon luchtkusjes? En is het niet altijd een gedoe wanneer je allebei een bril draagt? Dat ‘geklak’ met die monturen is toch gênant?
Uit onze Startpagina Poll blijkt dat onze lezers 3 zoenen geven ook ‘uit de tijd’ vinden:
De stelling was: 3 zoenen geven is helemaal uit de tijd:
- 52,3% is het eens met de stelling
- 14,5% is het oneens met de stelling
- 29, 6% zegt dat het aan de situatie ligt
- 3,6% heeft geen mening
Zoengebruiken in andere delen van de wereld
Verschillende culturen gebruiken diverse begroetingsrituelen.
- In Japan is de buiging een teken van respect.
- In India het aanraken van iemands voeten een traditionele begroeting is.
- In sommige Afrikaanse landen wordt het schudden van handen gevolgd door een omhelzing.
- In het Midden-Oosten zijn begroetingen vaak vergezeld van meerdere kussen op de wangen.
Het is interessant om te zien hoe culturen zich aanpassen aan de veranderende wereld. Sommige gemeenschappen behouden hun traditionele begroetingsvormen, terwijl andere openstaan voor nieuwe praktijken ‘in lijn met de moderne tijd’.
Van 1 zoen, naar 2 zoenen, naar 3 zoenen tot tong uitsteken
In verschillende landen gelden uiteenlopende tradities als het aankomt op begroetingen. Nederland steekt eruit met de gewoonte van 3 kussen, een praktijk die zijn oorsprong vond in Brabant en zich over het België en Frankrijk verspreidde. In de meeste Europese landen waren 2 kussen gebruikelijk. In Frankrijk is het zelfs zo dat de regio waar je bent bepaalt of je er 2, 3, of zelfs 5 krijgt. Of dat vandaag de dag nog zo is?
Opmerkelijk genoeg, in Polynesië is neuszoenen een gangbare begroeting. Elders in de wereld variëren begroetingsgewoonten van spugen bij de Masai in Kenia tot neuzen bij de Maori in Nieuw-Zeeland en tonguitsteken in Tibet (zie video hieronder). Deze diversiteit in begroetingsrituelen weerspiegelt de unieke culturele contexten waarin ze zijn ontstaan.
Tong uitsteken als begroeting
De Dalai Lama kreeg onlangs nog kritiek van veel mensen. Hij stak zijn tong uit naar een kleine jongen. De video ging viraal en veel mensen betichtten hem op X (voorheen Twitter) van pedofilie. Maar het blijkt een Tibetaanse kus te zijn.
In dit fragment uit de film Seven Years in Tibet laten ze het Tibetaanse gebruik zien, lees daarna verder >>
Wat is eigenlijk de oorsprong van zoenen geven?
De oorsprong van zoenen is veelzijdig en verweven met menselijke affectie en verbondenheid. In verschillende culturen diende het geven van kussen als teken van respect, vriendschap of onderwerping, zoals in het oude Rome en de Middeleeuwen.
Religies en mythologieën interpreteerden zoenen als een symbool van liefde, zoals de ‘heilige kus’ in het christendom. Hoewel de praktijk door de geschiedenis heen varieerde, blijft het gemeenschappelijke thema van fysieke genegenheid en menselijke verbondenheid altijd aanwezig in de oorsprong van het kussen.
Zoenen lijkt een menselijke praktijk te zijn met sociale en culturele betekenissen. Hoewel sommige diersoorten, zoals chimpansees, fysieke interacties hebben die op menselijke genegenheid lijken, is de specifieke handeling van kussen niet algemeen bekend in het dierenrijk. Het is waarschijnlijker dat het een sociaal en cultureel fenomeen is dat is ontstaan in menselijke gemeenschappen, met verschillende betekenissen en praktijken door de geschiedenis en culturen heen.
Waarom niet meer (3) zoenen als begroeting?
Mensen zijn voorzichtiger geworden met betrekking tot hygiëne en persoonlijke ruimte, wat heeft geleid tot een heroverweging van traditionele begroetingsrituelen. En wat we eerder schreven: veel mensen vonden (3) zoenen al niet fijn. Dus zijn ze er na corona massaal mee gestopt. Er zijn ook mensen die vinden fysieke aanrakingen ronduit eng. Sommigen ervaren zelfs stress of angst bij de gedachte aan nauw contact.
Bijkomend voordeel van niet meer kussen is: niemand voelt zich meer oncomfortabel wanneer we allemaal niet meer kussen bij een 1 op 1 ontmoeting of bijeenkomst. Zo krijg je nooit meer die ongemakkelijk gedachten van ‘moet ik nu wel of niet kussen?’.
Wie geef jij nog wel 3 zoenen?
De tekst gaat verder onder de afbeeldingen >>
Wat missen we als we elkaar niet meer zoenen?
Hoewel het vermijden van fysieke begroetingen begrijpelijk is, mogen we niet vergeten wat we hierdoor mogelijk missen. Fysiek contact heeft het vermogen om emotionele verbondenheid te versterken en kan een gevoel van warmte en nabijheid creëren. Een handdruk, een omhelzing of 3 zoenen dienen als uitingen van genegenheid en vriendschap.
Wanneer we iemand een kus op de wang geven, zet er een complexe reeks fysiologische reacties in ons lichaam in.
- Het fysieke contact activeert zenuwreceptoren in de huid. Dit geeft signalen door aan de hersenen. Dit leidt dan voor de afgifte van oxytocine, het zogenaamde ‘knuffelhormoon’. Die hormonen geven een gevoelen van verbondenheid en helpt tegen eenzaamheid. Tegelijkertijd komen er ook endorfines vrij. Die een gevoel van geluk en plezier bevorderen.
- Het geven van een kus op de wang kan ook de hartslag verhogen door de opwinding van het sociaal contact. Bovendien kan het een gevoel van veiligheid en comfort opwekken, waardoor stresshormonen zoals cortisol verminderen.
In een wereld die constant verandert, is het cruciaal dat we openstaan voor nieuwe normen, terwijl we toch de menselijke verbinding behouden die ons verrijkt. Of we nu 3 zoenen, een handdruk, een hoofdknik of een glimlach gebruiken.
Spreken wij dit nu met elkaar af?
We kussen alleen nog onze partners, onze kinderen, onze opa’s en oma’s (onze ervaring is dat ze, met uitzondering van de meeste pubers, het wel fijn vinden). Vergeten we bijna de huisdieren. Ook die blijven we natuurlijk kussen! Die 3 zoenen mogen wat ons betreft traditioneel blijven!
Startpagina.nl poll
Leuk als je meedoet met onze wekelijkse poll op Startpagina.nl. Scroll helemaal naar beneden op home en vul de stelling in (iedere maandag tot en met woensdag).