Je gebruikt elke dag zeep. Onder de douche, in de keuken en na een toiletbezoek. Het is aan te raden om natuurlijke zeep te gebruiken omdat het beter is voor je huid, het milieu en je portemonnee. Heb je ooit bedacht om zelf zeep te maken? In deze 12 stappen maak je je eigen natuurlijke zeep.
Even goed om te weten: om zeep te maken heb je NaOH (Natiumhydroxide) nodig. Dit is een bijtend middel dat het vermogen heeft om bijna alles op te lossen en moet met de grootste veiligheidsmaatregelen worden gebruikt. Je lost het op in water: deze oplossing wordt natronloog. Wanneer dit aan de olie wordt toegevoegd ontstaat er een reactie, de verzeping. Zonder deze reactie kun je geen zeep maken. Het middel kan huidirritatie veroorzaken, draag daarom handschoenen, lange mouwen en een veiligheidsbril! Zorg ook dat de natronloog niet in contact komt met aluminium (pannen, schalen of lepels).
Stap 1: Goede voorbereiding is het halve werk
Natuurlijke zeep is veel beter dan normale zeep. Daarnaast is het ontzettend leuk om zelf te maken. Houd hierbij wel in je achterhoofd dat zeep maken een scheikundig proces is. Trek er een half dagje voor uit, haal alle ingrediënten in huis, zet een veiligheidsbril op je neus en draag handschoenen. Succes en veel plezier!
TIP: lijkt het zelf maken van zeep je te moeilijk? Op internet zijn ook leuke startersets te koop. In deze set zit alles wat je nodig hebt om zeep te maken, met net een paar stappen minder. Leuk om te doen met je kleinkinderen!
Starterspakket om zelf zeep te maken
Stap 2: Recept zeep maken; boodschappenlijst
- 75 gram olijfolie
- 100 gram kokosolie
- 22 gram NatriumHydroxide (gootsteenontstopper, die 100% moet bestaan uit NaOH)
- 62 gram water
- 1 eetlepel glycerine
- 1 eetlepel parfumolie
- kleurstof
- Essentiele olie (indien gewenst)
- Kruiden, of andere toevoeging
TIP: kies voor een parfumolie die jij lekker vindt ruiken. Gebruik geen vanille en honing, want deze oliën maken je zeep bruin. Wil je je zeep een leuke kleur geven? Gebruik dan wat kleurstof. Of heb je nog een mooie kleur oogschaduw in huis? Die kan je ook heel goed toevoegen.
Stap 3: Zorg dat je de volgende materialen in huis hebt
- Handschoenen
- Bril ter bescherming
- Oude kleding
- Pan die in de oven kan
- Oven
- Weegschaal
- Maatbeker
- Schaaltjes en lepels
- Staafmixer
- Thermometer
- Zeepmallen of andere vormpjes (rubber)
Stap 4: Verzamel alles en trek de juiste kleding aan
Zorg dat je alles binnen handbereik hebt. Vergeet je ook niet de juiste kleding aan te trekken? Het zou zonde zijn als je nieuwe blouse het niet overleeft.
Stap 5: Weeg alle ingrediënten nauwkeurig
Het bovenstaande recept is goed voor twee grote zeepjes. Wil je meer? Verdubbel dan de ingrediënten. Het maken van zeep is een nauwkeurig proces. Meet en weeg alles daarom heel precies, geen gram te veel of te weinig.
TIP: zet alle ingrediënten klaar in aparte bakjes.
Stap 6: Giet de kokosolie en de olijfolie in de pan
Gebruik hiervoor een grote pan. Het liefst een oude, als je die hebt. Alleen maar nieuwe pannen in huis? Geen probleem, zorg er dan wel voor dat je de pan goed afwast na gebruik. Verwarm dit goedje tot 50 graden Celsius.
Is de pan niet ovenbestendig? Giet het dan over in een ovenschaal of kijk hier naar ovenbestendige pannen
Stap 7: Voorkom klontjes in de zeep
Zorg ervoor dat alle ingrediënten zijn opgelost. Roer rustig door, maar laat het mengsel niet warmer worden dan 76°C.
Stap 8: Meng het water met NatriumHydroxide
Let goed op de veiligheidsregels die hierboven staan. Meng het water en NatriumHydroxide in een hittebestendige bak of kom. Omdat hier giftige damp vanaf komt, is het verstandig om deze stap buiten te doen. Laat het mengsel afkoelen tot 50°C.
Stap 9: Voeg het bij elkaar in de pan
Het is nu tijd om de twee mengsels bij elkaar te voegen in de pan. De natronloog en het vet moeten dezelfde temperatuur hebben, zo’n 50°C. Mix het op de laagste stand met een staafmixer door elkaar. Doe dit een paar minuten, totdat het dik en troebel is. Als je met een lepel een streep door het mengsel kunt trekken – en het op vla lijkt -, dan is het mengsel dik genoeg. In de zeepwereld noemen ze dit ‘een trace’.
Leg de staafmixer even op een oude krant of in de gootsteen.
Stap 10: Verhit het mengsel in de pan
De pan kan nu de oven in voor ongeveer 15 tot 25 minuten met een maximale temperatuur van 80°C. Als het gaat schuimen, is het mengsel te warm. Probeer dit te voorkomen door om de 5 minuten te kijken of de zeep niet te ver omhoog rijst.
Haal de pan na 15 minuten uit de oven. Het mengsel moet nu op aardappelpuree of appelmoes lijken en de structuur van vaseline hebben. Roer het goed door met een lepel en test het eventueel door een klein beetje van het mengsel op een koud mes te smeren. Begint het te stollen, net als kaarsvet? Dan is het verzepingsproces klaar. Zo niet, dan zet je het voor 5 minuten terug in de oven.
Stap 11: Voeg de kleur en geur toe
Als je het mengsel uit de oven hebt gehaald, moet je het nog goed doorroeren. Laat het 5 minuten afkoelen. Voeg nu de glycerine, parfumolie en eventueel de kleurstof toe. Roer dit even door elkaar. Nu snel door naar de volgende stap!
TIP: voeg gemalen koffie, zeezout of suiker toe voor een scrubeffect
Stap 12: Schep de zeepjes in de mal
Je bent klaar! Tijd om de zeepjes in de mal te gieten. Laat dit een nachtje uitharden. Als het goed is, is de zeep nu hard. Is de zeep nog zacht? Verhit de zeep met een beetje water en glycerine in een pan en zet het weer 5 minuten in de oven. Laat het vervolgens nogmaals een nachtje uitharden.
Leuk om zelf te gebruiken, maar ook leuk om zo’n persoonlijk cadeau te geven!
Lees ook:
– Voor deze hobby’s hoef je de deur niet uit
– Zelf een boek schrijven; van voorleesverhaal tot roman. Zo doe je dat!