In de nasleep van voortdurende spanningen en conflicten in het Midden-Oosten, krijgt Israël de steun van verschillende landen over de hele wereld. Die steun is hard nodig nu Israël overhoop ligt met Hamas, Hezbollah, Iran én milities in Syrië en Irak. Wie zijn de belangrijkste internationale spelers die zich achter Israël scharen en waarom?
Conflict over het grondgebied van Palestina
Israël is sinds zijn oprichting in 1948 verwikkeld in een Arabisch-Israëlisch conflict over het grondgebied van Palestina. Na de oorlog van 1948/1949 veroverde Israël in 1967 tijdens de Zesdaagse Oorlog het overige gebied van Palestina en vocht in 1973 de Jom Kipoer-oorlog uit waarin Israël verschillende gebieden veroverde.
Dit alles leidde tot intense spanningen met de Palestijnse bevolking, wat tijdens de Eerste en Tweede Intifada tot uitbarsting kwam. Sinds 1967 worden de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem, de Gazastrook en de Syrische Golanhoogten door Israël bezet.
Lees verder onder video >>>
Wond die doorettert
De vijandschap tussen Iran en Israël voert terug tot de Iraanse revolutie van 1979. Tot die tijd waren ze bondgenoten tegen het Arabisch nationalisme. Dat was opgekomen als reactie op Britse en Amerikaanse bemoeienis in het Midden-Oosten. Plus de oprichting van Israël als een exclusief religieus-etnische staat voor met name Europese Joden. Daarbij werden 700.000 Palestijnen verdreven.
De overblijvers zowel moslims als christenen bleven zich verzetten tegen de bezetting van hun land. Nu vuurt Iran raketten af op Israël. Zolang Palestijnen geen eigen staat hebben, is er een wond die doorettert.
De roep om tot en tweestatenoplossing (een aparte staat voor de Palestijnen en Israël) te komen wordt ondertussen wereldwijd groter.
Diplomatieke, economische en militaire hulp voor Israël
Internationaal krijgt Israël van diverse kanten steun:
1. Verenigde Staten
De Verenigde Staten zijn historisch gezien een van de trouwste en sterkste bondgenoten van Israël. De alliantie is gebaseerd op gedeelde waarden zoals democratie, strategische belangen en een historische banden. Washington spreekt zich herhaaldelijk uit ten gunste van het recht van Israël om zichzelf te verdedigen tegen bedreigingen vanuit de regio. Deze steun omvat diplomatieke, economische en militaire hulp, waarbij de VS regelmatig wapens en technologieën aan Israël leveren om zijn defensie te versterken. Niettemin wordt vanuit Washington nu geroepen dat Israël een eind moet maken aan de oorlog in Gaza, waar ruim 2 miljoen Palestijnen wonen.
2. Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk staat achter Israël. Het speelt een iets gematigder rol dan de Verenigde Staten. Ook deze relatie steunt op historische banden en gedeelde democratische waarden. Bovendien heeft het Verenigd Koninkrijk zich vaak uitgesproken tegen terrorisme en steunt het Israëls recht op zelfverdediging tegen groeperingen zoals Hamas en Hezbollah.
3. Canada
Canada wordt beschouwd als een van de meest pro-Israëlische landen ter wereld. Net als de Verenigde Staten heeft Canada herhaaldelijk zijn steun uitgesproken voor het recht op zelfverdediging en heeft het zijn veroordeling uitgesproken over terroristische aanslagen gericht op Israëlische burgers. Deze Canadese steun komt voort uit het streven naar stabiliteit en veiligheid in de regio.
4. Duitsland
Als gevolg van het beladen verleden, lees de Jodenvervolging in WOII, van Duitsland zet het land zich vastberaden in voor de veiligheid van Israël. Duitsland heeft Israëlische veiligheidsmaatregelen gesteund en financiële en militaire bijstand verleend om de capaciteit van Israël te versterken om zich te verdedigen tegen bedreigingen vanuit de regio. De steun komt voort uit een gevoel van morele verantwoordelijkheid en het streven naar vrede en stabiliteit in het Midden-Oosten.
5. Australië
Australië heeft zich altijd consequent opgesteld als een voorstander van Israëls recht op zelfverdediging en heeft herhaaldelijk zijn steun uitgesproken in tijden van conflict. Net als andere westerse landen is de relatie tussen Australië en Israël gebaseerd op gedeelde waarden en belangen, waaronder democratie, mensenrechten, individuele vrijheden en stabiliteit in het Midden-Oosten.
Lees verder onder video >>>
Waarom deze landen Israël steunen
Alle bovengenoemde landen hebben strategische belangen in het Midden-Oosten. Israël wordt vaak gezien als een stabiliserende factor in een tumultueuze regio en wordt beschouwd als een belangrijke partner op het gebied van veiligheid, inlichtingen en technologie. Bovendien hebben veel van deze landen te maken gehad met terrorisme en begrijpen ze de noodzaak voor een land om zichzelf te verdedigen tegen terroristische bedreigingen.
De Verenigde Staten en Canada hebben grote joodse gemeenschappen en voelen zich verbonden met het lot van Israël vanwege hun gedeelde geschiedenis en culturele identiteit.
Nu in het Midden-Oosten elk moment de bom kan barsten vanwege de oorlog tussen Israël en Hamas en de luchtaanval met raketten en drones van Iran is steun onontbeerlijk.
Wat is de rol van Nederland?
Nederland steunt het recht op zelfverdediging van Israël. Het land mag zich verdedigen tegen Hamas binnen de grenzen van het internationaal recht. Dat betekent dat geweld ter zelfverdediging:
- Noodzakelijk moet zijn
De acties van Israël moeten nodig zijn om de gewapende aanval en dreiging van Hamas te stoppen. - Proportioneel moet zijn
De tegenaanval van Israël moet een redelijke reactie zijn op de gewapende aanval en dreiging van Hamas. Met zo weinig mogelijk burgerslachtoffers.
Om te beoordelen of zelfverdediging noodzakelijk en proportioneel is, is er volgens Nederland onafhankelijk onderzoek nodig. Nederland vindt dat duidelijk gemaakt moet worden hoe het land zorgt dat de zelfverdediging noodzakelijk en proportioneel blijft.
Dit zijn de gevolgen van de oorlog in Israël voor Nederland.
Complexe relatie EU en Israël
De relatie tussen de Europese Unie (EU) en Israël is complex en wordt niet beschouwd als onvoorwaardelijke steun zoals bij sommige individuele lidstaten het geval is. De EU heeft een breed scala aan betrekkingen met Israël, variërend van economische samenwerking tot politieke dialoog en humanitaire hulp. De relatie kenmerkt zich door:
- Handel en economische samenwerking
De EU is een belangrijke handelspartner . Beide partijen hebben een associatieovereenkomst ondertekend die de basis vormt voor hun handelsrelatie. De EU importeert een aanzienlijke hoeveelheid producten uit Israël, variërend van landbouwproducten tot hoogtechnologische goederen. Deze economische samenwerking draagt bij aan de economische ontwikkeling van Israël. - Politieke dialoog
De EU onderhoudt een politieke dialoog over een breed scala aan kwesties, waaronder regionale veiligheid, mensenrechten, democratie en de vredesproces in het Midden-Oosten. Hoewel de EU kritisch kan zijn over het beleid van Israël met betrekking tot bezetting, nederzettingen en mensenrechtenkwesties, blijft het een belangrijke gesprekspartner voor Israël op politiek niveau. - Humanitaire hulp
De EU verleent humanitaire hulp aan de Palestijnse gebieden, inclusief Gaza en de Westelijke Jordaanoever, via verschillende programma’s en initiatieven. Deze hulp is gericht op het verbeteren van levensomstandigheden, het verlenen van toegang tot basisdiensten en het ondersteunen van de ontwikkeling van de Palestijnse samenleving. - Het vredesproces
De EU steunt de tweestatenoplossing als het enige levensvatbare pad naar vrede met de Palestijnen. De EU heeft herhaaldelijk opgeroepen tot hervatting van vredesonderhandelingen en heeft initiatieven gesteund die tot doel hebben een rechtvaardige en duurzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict te bevorderen. - Onderzoek en innovatie
De EU werkt samen op het gebied van onderzoek en innovatie door middel van het Horizon 2020-programma. Dit programma stelt Israëlische onderzoekers en instellingen in staat om deel te nemen aan gezamenlijke projecten met Europese partners, wat de uitwisseling van kennis en expertise bevordert.
De EU zoekt naar manieren om de betrekkingen met Israël te versterken. Tegelijkertijd spant ze zich in bij te dragen aan een rechtvaardige en duurzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en naar een tweestatenoplossing.
Lees verder onder video >>>
Diverse vormen van hulp aan Israël
De steun die de landen verlenen, krijgt op verschillende manieren vorm.
- Diplomatieke steun
Deze landen spreken zich vaak uit ten gunste van Israël in internationale fora zoals de Verenigde Naties en andere diplomatieke kanalen. Ze kunnen resoluties steunen die het recht op zelfverdediging erkennen en veroordelen vaak terrorisme gericht op Israëlische burgers. - Economische steun
Sommige van deze landen, zoals de Verenigde Staten, bieden economische hulp. Dit gebeurt in de vorm van financiële bijstand, handelsovereenkomsten en investeringen. Het helpt bij de ontwikkeling van zijn economie en infrastructuur. - Militaire steun
Landen zoals de Verenigde Staten, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk leveren regelmatig militaire bijstand door middel van wapenverkopen, technologische samenwerking en training van Israëlische strijdkrachten. Dit versterkt de defensiecapaciteiten en stelt het land in staat om zich effectief te verdedigen tegen bedreigingen uit de regio. - Inlichtingen- en veiligheidssamenwerking
Deze landen werken vaak samen op het gebied van inlichtingen en veiligheid. Dit om terroristische dreigingen te bestrijden en informatie uit te wisselen over regionale ontwikkelingen. Deze samenwerking moet bijdragen bij aan de veiligheid en stabiliteit in het Midden-Oosten. - Politieke steun
Politieke leiders uiten regelmatig hun steun door middel van verklaringen en ontmoetingen met Israëlische functionarissen. Ze kunnen ook diplomatieke druk uitoefenen op andere landen om solidariteit met Israël te tonen tijdens conflicten en crisissituaties.
Foto: Bumblee-Dee (Canva)