Het voeren van vogels tijdens de wintermaanden is een traditie die menig tuinliefhebber met plezier uitvoert. Recent onderzoek wijst uit dat niet alle vogelvoer even onschuldig is als gedacht. Wat zit er precies achter deze zorgwekkende bevindingen, en hoe helpen we onze gevederde vrienden wél op een veilige manier aan voer?
In dit artikel duiken we in het probleem van het vogelvoer en bieden we oplossingen voor een vogelvriendelijke wintermaaltijd voor onze tuindieren.
Wat maakt vogelvoer schadelijk voor vogels?
Vogelvoer dat verkrijgbaar is in supermarkten bevat soms schadelijke stoffen, zoals insecticiden. Deze giftige stoffen zijn vaak gebruikt tijdens de teelt van de zaden en granen die als voer dienen. Daarnaast is het voer ook na de oogst behandeld met bestrijdingsmiddelen om insecten en schimmels te bestrijden.
Onderzoekers van Pesticide Action Network Netherlands ontdekten dat álle onderzochte niet-biologische vogelvoeders minstens 1 giftige insecticide bevatten. Deze stoffen zijn schadelijk en beïnvloeden de voortplanting en levensduur van vogels. Vooral koolmezen, pimpelmezen, mussen, merels en lijsters zijn het zwaarst getroffen.
Onderzoeksrapport ‘Insecticiden in vogelzaad – Een risico voor tuinvogels?’
De tekst gaat onder het bericht verder >>
PAN-NL onderzocht vogelzaden voor tuinvogels
— PAN-NL (@PanNederland) November 1, 2024
Alleen in biologisch zaad geen insecticiden gevonden.
Gangbare vogelzaden zijn met 1 tot 4 verschillende insecticiden besmet en een risico voor chronische effecten op ontwikkeling en voortplanting.https://t.co/Nh01IsvUti pic.twitter.com/V75a0ZLUxg
Hoe schadelijk zijn deze stoffen?
Tegenstanders van dit rapport vinden het overdreven, omdat het ‘slecht’ om een geringe hoeveelheid zou gaan. Maar volgens de onderzoekers is er geen veilige dosis gif. Zelfs kleine hoeveelheden hebben nadelige effecten, zoals een verminderde voortplantingscapaciteit. Niet kunnen voortplanten betekent uiteindelijk uitsterven.
Welke soorten vogelvoer moet je vermijden?
Om vogels gezond te houden, is het belangrijk om te weten wat je beter níet kunt voeren. Hieronder een overzicht:
- Etensresten: Deze bevatten vaak te veel zout, kruiden of vet en kunnen schadelijk zijn. Daarnaast bederven ze snel.
- Zout- en suikerwater: Zout is giftig voor vogels en suikerwater kan hun verendek beschadigen, waardoor isolatie verloren gaat.
- Vuil voer of onhygiënische voerplekken: Een vuile omgeving kan ziektes verspreiden onder vogels. Reinig voedertafels regelmatig.
Biologisch vogelvoer: de veilige keuze
De beste manier om vogels in de winter te helpen, is door biologisch vogelvoer te gebruiken. Dit voer is vrij van pesticiden en daarmee veilig voor de gezondheid van vogels én het milieu. Vogelbescherming Nederland raadt specifiek biologisch voer aan omdat het niet bijdraagt aan de vervuiling van de natuur.
- Een andere optie is om vogels op natuurlijke wijze te helpen. Dit kun je doen door je tuin aantrekkelijker te maken voor insecten en planten die vogels van nature aantrekken. Hoe maak je je tuin vogelvriendelijk? Een vogelvriendelijke tuin biedt niet alleen voedsel, maar ook schuilplaatsen en nestgelegenheid. Hier zijn enkele tips:
- Plant inheemse struiken en bomen. Denk aan lijsterbes, vuurdoorn, meidoorn en hulst. Deze planten bieden bessen als vogelvoer en bescherming. Laat bladeren liggen. Gevallen bladeren trekken insecten aan, een natuurlijke voedselbron voor vogels. Zet fruit- en notenbomen. Vogels genieten van appels, peren en walnoten. Vermijd chemische bestrijdingsmiddelen. Gebruik natuurlijke alternatieven om je planten gezond te houden.
- Lees ook dit artikel: Zó krijg je een vogelvriendelijke tuin: 7 maatregelen.
Een breder probleem dan alleen vogelvoer: pesticiden in de natuur
Het probleem van giftige stoffen in vogelvoer staat niet op zichzelf. Veel vogels raken ook buiten onze tuinen besmet, bijvoorbeeld op landbouwgronden waar pesticiden zijn gebruikt.
Uit ander onderzoek blijkt dat vogels zoals de huismus en de patrijs door pesticiden niet alleen hun oriëntatie vermogen verliezen, ook korter leven. Dit benadrukt de urgentie van het verminderen van pesticiden in de landbouw.
Samen werken aan een betere toekomst voor vogels
Het voeren van vogels is een prachtig gebaar, maar we moeten bewust omgaan met wat we aanbieden. Kies altijd voor biologisch vogelvoer of maak je tuin natuurlijker, zodat vogels zelf hun voedsel kunnen vinden. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat onze gevederde vrienden gezond blijven en de winter goed doorkomen.
Bronnen:
GLD, PAN Netherlands. I Hoofdfoto: Canva.