Een sorbet met slagroom en vers fruit op het terras is heerlijk, net als een waterijsje bij een tankstation of een bolletje ijs als nagerecht: oh, wat kun je soms trek hebben in een ijsje! En het hoeft nooit te vervelen, want er zijn zoveel verschillende soorten ijs: roomijs, softijs, schaafijs, noem maar op.
Dit zijn de favoriete soorten ijs:
1. Waterijs ter verkoeling
Een waterijsje is eigenlijk bevroren limonade, met een stokje erin. Ze zijn per ongeluk uitgevonden door een jongetje van 11, Frank Epperson. In 1905 had hij zijn beker limonade buiten laten staan, en door de nachtvorst was het bevroren. Frank likte de bevroren limonade van het roerstokje dat erin stond, en hij had direct door: dit wordt een hit. Niemand wilde meer wat anders.
Epsicle eerste naam voor ijslollies
Toen hij volwassen was, ging hij de ijsjes verkopen bij een pretpark in de buurt van zijn huis, en ze waren meteen populair bij de (jonge) gasten. Hij bedacht ook de originele Amerikaanse naam voor ijslollies: ‘epsicle’ noemde hij ze, naar zijn eigen naam en naar ‘icicle’, het Engelse woord voor ijspegel. Zijn kinderen vonden dat hij de naam moest aanpassen naar: ijsje van papa, waardoor het popsicle werd. Zo heten ijslollies in Amerika nog steeds.
Het beroemdste waterijsje is zonder enige twijfel de raket. Die is bedacht toen de eerste ruimtereizen werden gemaakt. In 1962 bracht Ola het eerste raketje op de markt, en hij is sindsdien niet meer uit de supermarkt weg te denken. Een van onze lievelingssoorten ijs.
2. Schepijs van de ijssalon
Op vakantie zie je in ijssalons een toonbank vol met pastelkleurig ijs: heerlijk vers schepijs. In echt schepijs zit veel room en suiker verwerkt, een puree van fruit (toch een beetje gezond…) en andere smaakmakers. Het eerste roomijs was in de zeventiende eeuw al razendpopulair in Italië, de Siciliaan Procopio Coletelli exporteerde het naar Frankrijk toen hij daar een ijsfabriekje opende. Dit bleek een groot succes, de ijszaak van Coletelli heeft honderden jaren bestaan en zelfs Napoleon en Chopin hebben er een ijsje gegeten. In Nederland kun je tegenwoordig in elke stad wel een ambachtelijk ijsje halen.
Beroemde smaken ijs
Of een ijsje ‘roomijs, slagroomijs of melkijs’ heet, ligt aan het vetgehalte van het ijs: slagroomijs bevat het meeste vet, namelijk 7 procent, roomijs heeft 5 procent vet en melkijs maar 2,5 procent. Beroemde smaken zijn pistache, mokka en aardbei, maar tegenwoordig is er roomijs verkrijgbaar in creatieve smaken, zoals; smurfenijs (knalblauw) en dropijs (zwart). Ook het ijsassortiment van bijvoorbeeld Ben & Jerry’s biedt bijzondere smaken: wat denk je van Caramel Sutra, met karamelsaus, of van Frozen Alaska, met witte chocolade en marshmellow?
3. Sorbet-ijs minder vet
Sorbet-ijs lijkt op roomijs, met één verschil: het bevat helemaal geen melk of room. Het beste sorbetijs bestaat 100 procent uit fruit, suiker en water. Door die vloeistof in beweging te houden terwijl het bevriest, krijg je een schepbaar ijsje en niet een hard blok ijs. Omdat het geen room bevat, heeft sorbetijs iets minder calorieën dan bijvoorbeeld schepijs.
TIP: met een bolletje vruchtensorbetijs in champagne of mousserende wijn maak je een deftig zomers nagerechtje.
4. Softijs lekker zacht
Softijs is zachter dan roomijs en wordt niet – net als roomijs – in bolletjes geschept. Het ijs stroomt uit een speciale softijs machine, waarmee toefjes draaiend op koekhoorntjes worden gespoten. Het eerste softijsje werd verkocht door een Amerikaanse ijsverkoper, die met een vrachtwagen vol met ijs pech kreeg op een parkeerplaats. Hij bedacht dat hij het smeltende ijs dan beter kon verkopen aan voorbijgangers. Die vonden zo’n zacht ijsje best lekker, en daarom ontwikkelde de ijsverkoper een machine om zijn ijs altijd zo zacht (soft) en bijna vloeibaar te verkopen.
Softijsjes dippen: soorten ijs
Softijs is razend populair en als je alleen vanille niet bijzonder genoeg vindt, kun je een softijsje laten dopen in gesmolten chocolade, in discodip of in nootjes. In Japan zijn softijsjes gemaakt van groene thee, bedekt met een laagje bladgoud, verkocht voor tientallen euro’s per hoorntje!
5. Schaafijs heerlijk fris
Beroemd in Azië, Suriname en Brazilië: schaafijs. Van een groot blok ijs wordt ijs geschaafd, in een bekertje wordt er een siroop overheen gegoten die het ijs de smaak geeft. Klassieke schaafijssmaken zijn kokos, cola of amandel. Ook in Nederland koop je schaafijsjes, maar dan met andere smaakjes: aardbei en frambozen. Een tropisch ijsje, die ook bekend is als Slush Puppie. Deze ijsdrank, met gecrunched ijs, maak je eenvoudig zelf. Je hebt er alleen 10-15 verpulverde ijsblokjes en 80-100 ml limonadesiroop voor nodig.
Zelf ijs maken
Om zelf ijs te maken, kun je een ijsmachine gebruiken. Sommige ijsmachines moet je een nacht in de vriezer zetten, zodat het vrieselement helemaal bevroren is. Een mengsel van room, eieren, suiker en de gekozen smaak draaien daarin rond, totdat het een schepbare structuur krijgt. Nog een paar uur in de vriezer en het zelfgemaakte roomijs is klaar.
Als je zelf ijs maakt, kun je heel creatief zijn met smaken. Natuurlijk is vers aardbeienijs verrukkelijk, zeker als het van verse aardbeien is gemaakt, maar wat denk je van muntijs, tomatenijs of basilicumijs? Leuk om mee te experimenteren, op internet zijn veel recepten te vinden.
Heb je geen ijsmachine, dan kun je een semifreddo maken. Dat is een Italiaanse ijstaart, waarbij luchtig geklopte slagroom met eiwit, suiker en fruit in een langwerpige vorm bevriest. Als het ijs helemaal stevig is, kun je er plakken van snijden. En zelf ijslollies maken is helemaal makkelijk: je hoeft alleen maar limonade of yoghurtdrank in speciale vormpjes te laten bevriezen.
Wat zijn de populairste soorten ijs smaken?
- Vanille
- Chocolade-ijs
- Aardbei
- Pistache
- Mokka
Wat zijn de raarste soorten ijssmaken?
- Rode wijn-ijs
- Augurkenijs
- Knoflookijs
- Haringijs
- Octopusijs