De vergrijzing in Nederland is de afgelopen jaren duidelijk toegenomen, en dat is goed terug te zien op de werkvloer. Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat zo’n 27 procent van de werkende bevolking in Nederland vorig jaar tussen de 55 en 75 jaar oud was. 10 jaar geleden lag dat percentage nog op 20 procent.
Deze verschuiving illustreert de groeiende participatie van oudere generaties in de arbeidsmarkt, mede ingegeven door veranderingen in pensioenleeftijden en een verhoogde levensverwachting.
Langer doorwerken door verhoging van de AOW-leeftijd
Een belangrijke reden voor deze ontwikkeling is de verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar, waardoor mensen langer blijven werken. Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS, benadrukt dat dit 1 van de belangrijkste drijfveren is achter de toename van oudere werknemers. “Er zijn nauwelijks prepensioenregelingen meer beschikbaar, waardoor veel mensen doorwerken tot de AOW-leeftijd”, aldus Van Mulligen.
Naast de AOW-leeftijd speelt ook de verbeterde gezondheid van de bevolking een rol. Mensen leven langer en blijven langer vitaal, wat hen in staat stelt om actief deel te nemen aan het arbeidsproces, zelfs op hogere leeftijd.
Lees ook: Hoeveel jaar werk je gemiddeld in je leven?
De groei van de werkzame beroepsbevolking
In de periode van 2013 tot 2023 is de totale werkzame beroepsbevolking in Nederland met 890.000 mensen toegenomen, tot ruim 7,8 miljoen. Opvallend is dat een groot deel van deze groei (732.000 mensen) te danken is aan de toename van 55-plussers op de arbeidsmarkt. Dit benadrukt de belangrijke rol die oudere werknemers spelen in de huidige economie.
De tekst gaat onder de video verder >>
Limburg heeft de grijste arbeidsmarkt
Er zijn aanzienlijke regionale verschillen als het gaat om de vergrijzing op de werkvloer. Limburg heeft met bijna 33 procent het grootste aandeel werkende 55-plussers, een stijging van 20 procent in 2013. Andere provincies met een bovengemiddeld aantal oudere werknemers zijn Zeeland, Friesland, Drenthe en Gelderland. Aan de andere kant van het spectrum bevinden Zuid-Holland en Utrecht zich, waar slechts 25 procent van de werkzame beroepsbevolking uit 55-plussers bestaat.
Deze regionale verschillen zijn deels te verklaren door demografische en economische factoren. Provincies aan de randen van het land, zoals Limburg en Friesland, hebben traditioneel een oudere bevolking. Tegelijkertijd zijn stedelijke gebieden zoals Zuid-Holland en Utrecht jonger en dynamischer qua arbeidsmarkt.
Sectorale vergrijzing
Niet alleen op regionaal niveau, maar ook per sector zijn er grote verschillen in de mate van vergrijzing. In de landbouw- en visserijsector is het aandeel 55- tot 75-jarigen het grootst, met 34 procent. Ook in de sectoren vervoer en overige dienstverlening zijn oudere werknemers sterk vertegenwoordigd. Opvallend is de toename in de sector ‘overige dienstverlening’, waar onder meer de uitvaartbranche en levensbeschouwelijke organisaties onder vallen. Hier is het aandeel ouderen in 10 tijd met ruim 10 procentpunt gestegen.
In het onderwijs is de trend echter tegengesteld. In deze sector is het aandeel 55-plussers juist afgenomen, met 1,4 procentpunt. De sector informatie en communicatie kent met 15 procent het laagste aandeel oudere werknemers.
Vrouwen werken meer en langer
Een andere interessante trend is de toename van de arbeidsdeelname onder vrouwen van 55 jaar en ouder. In de afgelopen tien jaar is de netto arbeidsparticipatie onder vrouwen in de leeftijdsgroep 55 tot 65 jaar gestegen van 48,8 naar 67,9 procent. Voor mannen in dezelfde leeftijdsgroep is dit percentage gestegen van 67,4 naar 81,8 procent. Ook bij vrouwen tussen de 65 en 75 jaar is er een aanzienlijke toename te zien. Deze groei kan deels worden toegeschreven aan de toegenomen arbeidsparticipatie in het algemeen, maar ook aan het wegvallen van de AOW als vroegtijdige uitstapregeling.
Lees ook: Vergrijzing zichtbaar in verkeer: hoog aantal rijbewijzen 75-plussers.
Bekijk hier het verhaal van Ria die zelfs na haar pensioen doorwerkt. De tekst gaat onder de video verder >>
Toekomstverwachtingen: blijvende trend?
De vergrijzing op de werkvloer lijkt een blijvend fenomeen. De verwachte verdere verhoging van de AOW-leeftijd en de toenemende levensverwachting zullen ervoor zorgen dat het aandeel oudere werknemers de komende jaren verder zal toenemen. Daarnaast dragen veranderingen in arbeidsvoorwaarden en technologische ontwikkelingen bij aan de mogelijkheden voor ouderen om langer actief te blijven op de arbeidsmarkt.
Kortom, de vergrijzing op de Nederlandse arbeidsmarkt is niet alleen een demografisch verschijnsel, maar ook een belangrijke economische factor waar bedrijven en beleidsmakers rekening mee moeten houden. Oudere werknemers gaan een steeds grotere rol spelen in het succes van de Nederlandse economie.
Bron: CBS, AD. Foto: Canva